شریعت گریزی
![](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/shthql_600x350_0.jpg?itok=9y_F6xgR)
صوفیان تفکر و یاد خدا را یکی از علل شریعتگریزی و ترک عبادت میدانند و معتقدند که باطن عبادت همان تفکر است که کار دل است و آن را جایگزین عبادت میدانند و با وجود تفکر، شخص سالک را از عبادات ظاهری بینیاز میدانند.
![](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/5412_956.jpg?itok=NPod79Qa)
در جلسات ذکر دراویش، سرتکان دادن و دست افشانی و بلند کردن صدا و نعره زدن در هنگام ذکر امری متداول است. اما فیض کاشانی ذکر گویی با صدای بلند و نعره کشیدن را مخالف نص صریح قرآن و روایات دانسته و این عمل دراویش را تشبیه به عرعر خران دانسته است.
![](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/shuy_800x420.jpg?itok=ZJSC5az_)
برخی از صوفیه معتقدند سالکی که بهمرتبه سکر رسید از تکالیف شرعیه بینیاز میشود. حال یا به یقین میرسد و تکلیف از او ساقط میشود و یا به یقین نمیرسد که در اینصورت مکلف به انجام شریعت است ولی تکلیف این شخص هم بالعرض است یعنی از باب ارشاد مردم است نه قصد قربت!
![](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/636216498499294645_b_0.jpg?itok=R0zqD1jq)
صوفیان سماعگر معتقدند که از حال رفتن و بیهوش شدن آنها در هنگام رقص سماع برخاسته از مستی عشق به خداوند است. درحالیکه ابن خلکان شافعی در پیامی به شیخ مکی از مشایخ صوفیه این مستی را از پرخوری و شهوت شکم آنها دانسته و در پرخوری آنان را به خران تشبیه کرده است.
![](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/photo_2017-10-22_10-53-52.jpg?itok=KXx3R_wM)
یکی از تمایزات عرفای حقیقی با صوفیان در مسئله نفس است. صوفیان برخلاف عرفای حقیقی اعتقادی به کنترل نفس نداشته و معتقدند که نفس را باید در هر مسئله ای سرکوب کرد. زیرا کمال انسان در سرکوب نفس است، اگرچه آن خواهش نفسانی نماز و روزه باشد.