پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ ابن خلکان شافعی ازجمله علمایی است که با درایت خاص خود، پرده از انحرافات صوفیان برداشته و در پیامی اعتراض خود را به شیخ مکی از مشایخ صوفیه هم‌عصر خود می‌رساند و می‌گوید: «به شیخ مکی نصیحت کنید که از کجا شنیده‌اند که غنا کردن و مثل شتر پر خوردن و چریدن و در میان مردم رقصیدن و از حال رفتن و افتادن سنت است. حال آنکه که اگر کسی ریاضت‌کش و کم خور باشد، نه وجدی خواهد داشت و نه حال گوش دادن به غنا و رقاصی. آن‌ها مدعی‌اند که ما از عشق خدا مست شده‌ایم که از حال می‌رویم و بی‌هوش می‌شویم. درحالی‌که مستی آن‌ها نیست مگر از پرخوری طعام و این حال خران است که چون در خوردن آب‌وعلف پرخوری کنند مست می‌شوند.» [وفیات الاعیان، ج 1، ص 38] این پیام ابن خلکان حاوی این نکته است که انحرافی همچون سماع در آن برهه از زمان نه‌تنها جنبه عرفانی نداشته بلکه برخواسته از قوه شهوانی شکم بوده است و بیان‌گر این حقیقت است که در طول زمان، علمای اهل سنت نیز مانند علمای شیعه بدون ترس در مقابل انحرافات صوفیه ایستاده و با آن‌ها مبارزه کرده‌اند.

پی‌نوشت:
ابن خلکان، احمد بن محمد، وفی‌ات الأعیان، نشر شریف رضی، قم، 1364 ش، ج 1، ص 38