پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ لاهیجی به‌عنوان یکی از بزرگان صوفیه معتقد است هنگامی‌که یکی از اهل طریقت به مرتبه سکر (بیخودی و عدم هوشیاری) رسید، عبادت او دیگر آن عبادت قبلی نیست. وی در گلشن راز خود می‌نویسد: «که سالک یا در مرتبه سکر می‌ماند و در آن غرق می‌شود، درنتیجه تکالیف شرعیه از او ساقط می‌شود. چراکه به مقام شهود و یقین رسیده است. یا اینکه سالک از مرتبه سکر برمی‌گردد زیرا به مرحله یقین نرسیده است. لذا مکلف و مأمور به اوامر و نواهی الهی است ولی عباداتش دیگر بالعرض است یعنی به جهت ارشاد و تکمیل دیگران است». [لاهیجی، شرح گلشن راز، ص 303] آنچه از این اعتقاد فهمیده می‌شود این است که در این مرحله، قصد قربت دیگر جایگاهی ندارد و انجام عبادت یا از سر اجبار است یا ریا و تزویر برای جلب نظر مردم. کما اینکه دکتر غنی می‌گوید: «صوفی پخته میل ندارد خود را به زنجیرهای قوانین شرع و آداب و عادات مصنوعی اجتماع و اخلاق مصنوعی عرفی مقید سازد.» [تاریخ تصوف در اسلام ص 186] درهرحال طبق نظر لاهیجی، کسی که به مرتبه سکر رسید شاید عبادتی انجام دهد ولی آن عبادت، دیگر برای خداوند متعال نیست.

پی‌نوشت:
لاهیجی، محمد، شرح گلشن راز، انتشارات سعدی، تهران، ۱۳۷۱ ص 303
دکتر غنی، قاسم، تاریخ تصوف در اسلام، نشر زوار، تهران، 1386 ص 186