زهد
زهد در اسلام به معنی عزلت نشینی و پشت کردن به کار دنیا نیست. این دوگانگی که در اعتقاد برخی مسلمانان دیده میشود، ریشه مسیحی دارد. در اسلام اعمال دنیوی را نیز میتوان به نیت عبادت و زهد انجام داد و اعمال اخروی نیز فوائد دنیوی دارند.
اصل مال و ثروت در اسلام مذموم نیست، بلکه مال و ثروت از آن جهت که وسیله و ابزاری برای رسیدن به آخرت باشد پسندیده است؛ ولی مالپرستی در برابر خداپرستی سرزنش شده است. اگر عالمی ثروتمند شد، فی نفسه اشکالی ندارد. آنچه مذموم است، دل بستن عالِم به دنیا است. دنیاپرستی و مالپرستی برای مردم عادی مذموم است و برای عالمان دینی به طریق اولی شایسته نیست.
برخی معتقدند که زهد افراطی برخی از مسلمانان و صحابه پیامبر (ص) باعث پیدایش تصوف شده است. درحالیکه حضرت، مسلمین را از استغراق در ریاضت و گرایش به رهبانیت منع میکردند. درواقع متصوفه برای اینکه بتوانند به رفتار و عقاید خود اعتبار بخشند و به تصوف هویت و اعتبار دهند، دست به تاریخسازی برای خود زده و منشأ خود را تا زمان پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) رساندهاند.
دربارهی پیدایش فرقهی تصوف، عوامل مختلفی ذکر شده است، اما یکی از عوامل صحیح در ایجاد این فرقه، ظهور شخصیتهای ساختگی و به ظاهر دلسوز مانند حسن بصری، سفیان ثوری و ... بود که زهد افراطی را در دستور کار قرار داده و حتی با ائمهی معصومین (ع) نیز مخالفت کردند.
برخی از راویان اهل سنت اقرار کردهاند که برای ترغیب مردم به کارهای خوب حدیث ساختهاند، ازجمله آنان نوح بن ابیمريم، میسره بن عبدربه، ابوامامه باهلی و ... هستند. اعتراف آنان باعث شده در روایات صحیحی که وجود دارد یا روایاتی که مورد قبول و معتبر است، تردید ایجاد شود.
یکی از راویانی که زهد و پارسایی مشهور است، فردی است به نام نوح بن ابیمریم که قاضی مرو بود، و معروف به (نوح الجامع)؛ گفتهاند: او در علومش مقدم است و او جامع بود و همه چیز روزیش شد، غیر از راستگویی. او فرد زاهد و تارک دنیا بود، و به خاطر مرگ او بازارهای بغداد تعطیل شد، ولی با این اوصاف او حدیث جعل میکرد.
ابن تیمیه با تظاهر به زهد و پرهیزکاری بسیاری از مردم شام را شیفته خود کرد به گونهای که اگر کسی نسبت به سخنرانیهای ابنتیمیه اعتراض میکرد، مورد ضرب و شتم قرار میگرفت و این در حالی بود که بسیاری از علما و مذاهب اهلسنت به افکار باطل او پی برده بودند.
انسان در زندگی خود برای رسیدن به سعادت و خوشبختی نیاز به الگو دارد، الگویی مناسب که خود سعادتمند بوده و با رفتار و کردار خود برای دیگر انسانها سرمشق بوده و دارای اخلاقی نیکو و رفتاری عالی باشد؛ دین مبین اسلام برای زنان عالم به خصوص مسلمانان دنیا، حضرت زهرا (سلام الله علیها) را به عنوان الگویی مناسب ذکر میکند و از زنان مسلمان...
جنبش صوفیه که از زهد گرایی آغاز و کم کم مبدل به صوفیه فرقهای شد، از آغاز تاکنون بستر مخالفت با شرع و بزرگان شرع را در برخی موارد آماده کرد. در این میان بزرگان شرع و دین مقدس اسلام خصوصا وجود مبارک حضرت ختمی مرتبت(صلی الله علیه و آله) با کجرویهای ایشان مخالفت کرده و ایشان را به صراط حق راهنمایی مینمودند. برای نمونه از کجرویهای زهاد آن زمان، که نتیجه...
درباره منشاء ظهور تصوف سخنهاي فراواني گفته شده است. درحقيقت پيدايش مسلک تصوف را هر يک از اهل نظر به نوعي ديگر توجيه کردهاند. اما ينکه منشاء تصوف از زهد و پرهيز بوده است و بعدها با عقايد و آراء حکمي و اشراقي آميخته شده است، ظاهرا از ساير احتمالات طبيعيتر است. با اين همه درباره منشاء آن احتمالات ديگر هم دادهاند.