روزه مستحب
![کراهت روزه سه روز ابتدایی ماه شوال کراهت روزه سه روز ابتدایی ماه شوال](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/10_29.jpg?itok=fe5muGKm)
روزه گرفتن در شش روز ابتدای ماه شوال (بعد از عید فطر) بر اساس دیدگاه اکثر اهل سنت تأکید شده است و بر اساس دیدگاه احادیث شیعه، روزه گرفتن در دو یا سه روز ابتدایی ماه شوال (بعد از عید فطر) مکروه است و ثواب این روزهها از روزههای مستحب دیگر کمتر است و به آن تأکید نشده است.
![روزه کله گنجشکی روزه کله گنجشکی](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/3_142.jpg?itok=JQ6ZB4TY)
برای آموزش تعالیم دینی، میتوان روزه ناقص که در اصطلاح عرفی به آن روزه کله گنجشکی میگویند را به بچهها قبل از بلوغ آموزش داد؛ در این باره در کتب حدیثی و معارف اسلامی، روایتی در این باره از امام صادق (ع) نقل شده است؛ در عبارت شهید ثانی آمده، نظر بعضی از فقها این است که حتی کودک در نیت این اعمال میتواند نیت واجب کند؛ پس باید به کودک گفت که این روزهای که میگیری، یکی از انواع روزهها است.
![پاسخ به تناقض در روایات شیوه پیامبر (ص) در روزه گرفتن پایان ماه شعبان پاسخ به تناقض در روایات شیوه پیامبر (ص) در روزه گرفتن پایان ماه شعبان](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/3_139.jpg?itok=AtyrUbNh)
از گزارشات سیره پیامبر (ص) در روزه مستحبی روزهای پایانی ماه شعبان برداشت شده است که این روایات متناقض است؛ در حالیکه روایات مختلف از زمانهای متفاوت گزارش میکند و برخی سالها پیامبر (ص) روزه پایان ماه شعبان را افطار کردهاند و در سالهای پایانی عمر مبارکشان، روزه ماه شعبان را به ماه رمضان متصل میکردند.
![روزه روزهای پایانی ماه شعبان روزه روزهای پایانی ماه شعبان](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/3_141.jpg?itok=Tu8F-00j)
روایات فریقین حکایت از این دارد که پیامبر اکرم (ص) در ماه شعبان بسیار روزه مستحبی میگرفت و روایات متفاوتی از سفارشات حضرت برای روزه این ماه نقل شده که از مجموع آنها برداشت میشود، نهی حضرت از روزه روزهای پایانی این ماه جهت این بوده که عدم وجوب این روزهها را برسانند و به اعتدال در عبادت سفارش کنند، ولی برخی علمای اهل سنت کراهت یا حرمت این روزهها را برداشت کردهاند.
![سفارشاتی برای آخرین روزهای ماه شعبان سفارشاتی برای آخرین روزهای ماه شعبان](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/3_135.jpg?itok=3HSj7tSF)
هر کس سه روز آخر ماه شعبان را روزه بگیرد و به روزه ماه رمضان وصل کند، خداوند ثواب روزه دو ماه پی در پی را برایش حساب میکند. (سید بن طاوس تذکر میدهد که ممکن است این سفارش برای کسانی باشد که کل ماه شعبان را روزه نگرفتهاند.) امام رضا (ع) نیز به اباصلت سفارش کرد در روزهای پایانی ماه شعبان دعا، استغفار، تلاوت قرآن زیاد انجام بده! و دعایی در طلب بخشش از خداوند را بسیار بگو.
![اعتدال در روزه گرفتن و اعمال عبادی اعتدال در روزه گرفتن و اعمال عبادی](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/3_133.jpg?itok=pV-HPMei)
روزه در غیر ماه رمضان، اگر نذر نشده باشد، واجب نیست و اصل اولی در روزهها (غیر روزههای واجب و حرام و مکروه) مستحب است و لزومی در به جا آوردن آن نیست؛ مسلمان در عبادت میانهرو است و سخت نگرفته و خود را به رنج نمیافکند؛ روزهداریِ مدام که به روال و سیرِ طبیعی زندگی ضرر میرساند، نهی شده و سزاوار است در گرفتن روزه مستحبی، رعایت اعتدال صورت گیرد.
![روزه مستحبی در ماه شعبان روزه مستحبی در ماه شعبان](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/10_64.jpg?itok=N9TD3mT0)
شيوه روزه دارى پيامبر (ص) در طول زندگى، متفاوت بود؛ ابتدا سه روز در اول شعبان، سه روز در نیمه شعبان و سه روز در اواخر شعبان روزه مستحبی گرفته و دو روز قبل ماه رمضان را افطار میکرد؛ در سالهاى پايانى، يك شيوه اتخاذ کرد و براى ماه شعبان، منزلتى ويژه قائل بود و آن را ماه خود خواند و روزه آن را سنّت نهاد و در ماههای دیگر سه روز را روزه مستحبی میگرفتند.
![سیره پیامبر (ص) در روزه مستحبی سیره پیامبر (ص) در روزه مستحبی](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/1_231.jpg?itok=3EIuBJWr)
پیامبر (ص) ابتدا پى در پى روزه مىگرفت كه مىگفتند همیشه روزه میگیرد؛ سپس آن قدر افطار مىكرد كه مىگفتند هیچ وقت روزه نمىگيرد؛ در روش بعدی مانند حضرت داود (ع) يك روز در ميان روزه مىگرفت؛ در سیره بعدی، سه روز ايام البيض را روزه مىگرفت؛ سیره نهایی حضرت روزه 3 روز در ماه، پنجشنبه اول و چهارشنبه بعد دهم و پنجشنبه آخر ماه بود و تا زنده بود اين روش را ادامه داد.
![سیره اهل بیت (ع) در روزه مستحب سیره اهل بیت (ع) در روزه مستحب](https://www.adyannet.com/sites/default/files/styles/thumbnail/public/media/image/islam/3_132.jpg?itok=cpjd2Ola)
امیرالمؤمنین (ع) همیشه دوست داشت تابستان گرم روزه بگیرد؛ امام سجاد (ع) نیز روزه ماه شعبان و رمضان را به همديگر وصل مىكرد و امام باقر و امام صادق (ع) سه روز در هر ماه، اولین و آخرین پنجشنبه و چهارشنبه وسط هر ماه را روزه میگرفتند. امام کاظم (ع) نیز در زندان از فرصتی که برای عبادت یافتند، خوشحال بودند.