برخی از صوفیه به دنبال قائل شدن به وحدت وجود و موجود، آستین وقاحت را بالا زده و حتی دامن شیطان و فرعون را پاک کرده و ادعاها و سرپیچی آن دو از خداوند را توجیه نموده و حتی بت پرستی را عین خدا پرستی دانسته اند!
حلاج می گوید: صاحب من واستاد من، ابلیس و فرعون است. به آتش بترسانیدند ابلیس را از دعوی باز نگشت. فرعون را به دریا غرق کردند واز دعوی باز نگشت و به وسایط مقرّ نشد، لیکن گفت: آمَنتُ أَنَّهُ لا إِلِـهَ إِلاَّ الَّذِي آمَنَتْ بِهِ بَنُو إِسْرَائِيلَ؛ ونبینی  که الله سبحانه و تعالی معارضه با جبرئیل کرد در شان او!؟ گفت چرا دهانش پر رمل کردی و مرا اگر بکشند یا بیاویزند یا دست وپای ببرند، از دعوی خود باز نگردم. سجود ملائکه سجود مساعدت بود، جحود ابلیس از طول مشاهدت بود. فرعون از روی کشفی که از خدا پیدا کرده بود ادعای ربوبیت نمود! (1)
عین القضات همدانی درباره ی ابلیس نوشته است: آن دیوانه ی عاشقی که تو او را ابلیس می خوانی، می دانی در عالم الهی به چه نام خوانند؟ اگر بدانی خود را کافر دانی... آن دیوانه، خدا را دوست داشت و محک عشق او قهر بلا و ملامت گردید...(2)
شیخ محمود شبستری سروده است:

مسلمان گر بدانستی که بت چیست             

یقین کردی که دین در بت پرستی است
وخود او در توجیه حرمت بت پرستی در شرع اسلام درغالب شعر بیان کرده است که چون ظواهر را حجت قرار داده اند به همین جهت بت پرستان را کافر می پندارند. این در حالی است که آیات وحی مملو از جملاتی است که عمل بت پرستان را نهی وبه شدت بر آن می تازد وجای هیچ توجیهی را باقی نمی گذارد. جناب شبستری وهمه ی کسانی که قرن ها از سفره ی طبع شعری و ذوقی ایشان نان خورده اید و بار کج را سوی منزل حقیقت می کشانید، آیا در نظر شما بت و بت کده مظهر الله جل جلاله است؟ اگر این گونه بود چرا انبیاء الهی یک به یک با این مظهر و بت جنگیدند و حماسه ی ابراهیم ها در تاریخ ماند؟ چرا نبی خاتم آنرا شرک وکفر نامید؟ مگر اعتقادی به عصمت پیامبران ندارید؟ ویا نخوانده اید که ماینطق عن الهوا...؟ این ضعف شما ناشی از خبث باطن است که با وجود این همه آیات و نشانه از بطلان حرفتان، باز بر آن پا می فشارید و بار کج را به زحمت سوی بیراهه می کشانید!
............................................................................
1- الطوامیس ص 51
2- دردیار صوفیان ص 80 / 81 به نقل از رساله ی شکوی الغریب