پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ عبدالحمید که در سخنان اخیر خود به انتخابات پرداخته است، به گونه‌ای سخن گفته که برداشت می‌شود او دردِ دل مردم را می‌گوید و خبر از دلسردی مردم و امکان حضور کم‌رنگ آنان می‌دهد؛[1] اما کار او نوعی همراهی با انتخابات است. در دوره‌های قبل، کاندیدای برخی جریانات سیاسی کشور، برای کسب رأی بیشتر، به عبدالحمید بها داده و او را به عنوان نماینده اهل‌سنت جا انداختند[2] و در قبال حمایت او از کاندیدای آن جریان، مزایایی برای وی قائل شدند.

وی ابتدا گفت: «... کسی که الآن می‌خواهد رئیس‌جمهور بشود، آیا برنامه‌ای دارد و می‌تواند کاری بکند؟ یا مثل گذشتگان وعده‌ای می‌دهد و نمی‌تواند کاری کند؟‌ مردم ایران از تبعیض شکایت دارند. کسی که می‌خواهد چنان مسئولیت سنگینی را برعهده بگیرد، آیا می‌تواند تبعیض را از سر مردم ایران بردارد؟ ... رئیس‌جمهور آینده باید بداند خواسته ملت ایران چیست. ... مردم آزادی می‌خواهند. رئیس‌جمهور آینده به این فکر کرده که چقدر می‌تواند آزادی را فراهم کند، عدالت را اجرا کند و تبعیض‌ها را از بین زن و مرد و تبعیض‌های قومی و مذهبی را بردارد؟»[3]

این حرف عبدالحمید که باید «بدانند خواسته ملت ایران چیست؛ مردم ایران از تبعیض شکایت دارند»؛ یعنی خواسته ملت، رفع تبعیض در پُست دادن‌ها است که تاکنون به اهل‌سنت و زنان نداده‌اند.

او گفت: «ما در گذشته به هر کسی از اصلاح‌طلبان یا اصول‌گرایان رأی داده‌ایم، از آن‌ها وعده گرفته‌ایم که تبعیض‌ها، مشکلات ملی و مذهبی حل شود، اما بعد عزمی ندیده‌ایم ... در آخرین باری که ما رأی دادیم، اصول‌گرایان گفتند شما هر بار به اصلاح‌طلبان رأی داده‌اید و این بار به اصول‌گرایان رأی بدهید تا ببینید چه می‌کنند. تعهداتی هم درباره کل مسائل ملی داده شد؛ ... ما از قول‌ها هیچ نتیجه‌ای جز مشکلاتی که با آن‌ها مواجه شدیم، نگرفتیم. ... اگر رئیس‌جمهور آینده نتواند مشکلات را حل کند، فقط تکرار گذشته است».[4]

از این سخنان عبدالحمید چنین برداشت می‌شود که همانند قبل که اصلاح‌طلبان به ما قول‌هایی داده بودند، کسی که می‌خواهد رأی بیاورد، برای اینکه رأی اهل‌سنت را نیز در سبد آراء خود داشته باشد، وعده‌هایی که ما بپذیریم از او حمایت کنیم، به ما بدهد، مشروط بر اینکه مانند نفرات قبل، خُلف وعده نکند و بر عهد خود -پست دادن به اهل‌سنتی که ما لیست آن را می‌دهیم- باقی بماند؛ اگر نمی‌تواند این وعده‌ها را عملی کند، اصلاً به میدان رقابت انتخابات نیاید.

در کلام عبدالحمید تصریح شده است که اصلاح‌طلبان به ما وعده خاص دادند و اصول‌گرایان نیز وعده دادند، ولی وعده آنان کلی بود «اصول‌گرایان گفتند شما هر بار به اصلاح‌طلبان رأی داده‌اید و این بار به اصول‌گرایان رأی بدهید تا ببینید چه می‌کنند. تعهداتی هم درباره کل مسائل ملی داده شد؛ چرا که مسائل ملی برای ما اولویت اول است. ما ترجیح می‌دهیم به جای مسائل محلی و مذهبی، به مسائل همه ملت ایران بپردازیم. با این‌حال، کاری انجام نشد»[5] وعده برای منافع عبدالحمید و منافع مذهبی ندادند و گفتند مشکلات ملی کشور را حل می‌کنیم؛ با اینکه قول اصول‌گرایان فایده‌ای برای ما نداشت، ولی همان قول کلی را پذیرفتیم و از آنان راضی نیستیم، همان طور که از قول خاص اصلاح‌طلبان راضی شدیم و در نهایت از بدعهدی آنان ناراحتیم.

علت نارضایتی عبدالحمید از اصول‌گرایان این است که برای رفع تبعیض و دادن حق اهل‌سنت، از راهش -معامله با عبدالحمید (همانند اصلاح‌طلبان)- وارد نشدند؛ این که عبدالحمید می‌گوید «نفر بعدی باید بداند مردم چه می‌خواهند» یعنی باید از راه وارد شوند. با بزرگ اهل‌سنت -که عبدالحمید خود را در این جایگاه می‌داند- گفتگو کند؛[6] قول‌هایی بدهد که او را راضی به حمایت از خود کند و پس از رأی آوردن در محقق کردن آن وعده‌ها کوشش کند؛ وگرنه «فقط تکرار گذشته است» یعنی مثل اصلاح‌طلبان و اصول‌گرایان از آنان ناراضی می‌شویم.

پی‌نوشت:
[1]. «سیاه نمایی عبدالحمید و دلسرد جلوه دادن مردم»
[2]. «بده بستان‌های سیاسی عبدالحمید با جریان اصلاحات»
عبدالحمید گفت: «ما 24 سال با اصلاح‌طلبان همراهی کردیم. زمانی که اصلاح‌طلبی در اولین دوره ریاست‌جمهوری آقای خاتمی شروع شد؛ ... چون احساس کردیم آقای خاتمی می‌آید و یک فضای سیاسی بازتری به وجود می‌آید و تغییراتی ایجاد می‌شود؛ بنابراین ما با اصلاح‌طلبان بودیم، اما از برنامه‌های اصلاح‌طلبان ناراحت شدیم». سایت عصر ایران، «مولوی عبدالحمید:طالبان تغییر کرده‌اند/ خاتمی و روحانی نتوانستند برای ما کاری کنند/اصول‌گرایان گفتند یک دوره هم ما را آزمایش کنید»، ۱۶ شهریور ۱۴۰۰.
[3]. سخنان عبدالحمید در ۱۸ خرداد ۱۴۰۳.
[4]. همان.
[5]. همان.
[6]. زیرا در دولت جدید، پست‌های زیادی به اهل‌سنت داده شد، ولی نه از طریق عبدالحمید. (پایگاه اطلاع‌رسانی دولت، «امروز ۱۷۰۰ مدیر اهل‌سنت در دستگاه‌های اجرایی کشور فعالیت می‌کنند»، ۹ شهريور ۱۴۰۲).