اسلام و حقوق بشر

  • 1402/05/09 - 11:35
عبدالحمید گفته است: «نمی‌توان سازمان حقوق بشر را به‌طور کامل رد کرد؛ چرا که در اکثر موارد، با شریعت مطابقت دارد. کاش سال‌ها قبل درِ زندان‌ها را باز می‌کردید تا حقوق بشر بیاید و نگاه کند». در پاسخ به او می‌گوییم: شکایت بردن نزد آن نهاد علیه جمهوری اسلامی را مشروع نمی‌دانیم و دعوت از آنان جهت بازدید نیز ذلتی دیگر به همراه رسمیت بخشیدن به آنان است که درست نیست.
حقوق بشر

.

پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ عبدالحمید در سخنان خود درباره تطابق حقوق بشر با شریعت اسلام گفت: «سازمان ملل، کمیته حقیقت‌یابی را برای بررسی شکایات در جریانات و خیزش‌های اخیر در ایران تشکیل داد و این کمیته، گزارش خود را به نهاد حقوق بشر سازمان ملل ارائه داد. ... نمی‌توان سازمان حقوق بشر را به‌طور کامل رد کرد. ممکن است در جاهای کمی با شریعت اسلام مطابقت نداشته باشد، اما اکثر موارد آن، با شریعت مطابقت دارند. ... سال‌ها قبل بنده به مسئولان گفتم که شما درِ زندان‌های خود را باز کنید تا حقوق بشر بیاید و نگاه کند. ... شریعت اسلام با حقوق بشر بسیار نزدیک است. ... بنده افسوس خوردم که کاش مسئولان ما از کمیته حقیقت‌یاب دعوت می‌کردند تا از زندان‌ها و بازداشتگاه‌های ما بازدید کنند و با زندانیان سیاسی صحبت کنند. ... اما چرا ما قضایا را بی‌طرفانه و منصفانه و عادلانه مورد بررسی قرار ندهیم تا خدا و مردم و جهان از ما راضی بشوند؟!»[1]

درباره این سخنان جناب عبدالحمید، می‌توان نکاتی را یادآوری کرد:

یک نکته اینکه «حقوق بشر» مقوله نوپدیدی در جهان غرب است. دخالت دادن این مسئله توسط آنان در امور داخلی بسیاری از كشورها و تغییر رویكرد مسئله حقوق بشر از جنبه حقوقی و اخلاقی به جنبه سیاسی مسئله، در بیانات رهبر انقلاب منعکس است. ایشان فرمودند: «مسئله حقوق بشر یكى از اساسى‌ترین، حساس‌ترین و پرجنجال‌ترین مسائل بشر است. در دهه‌هاى اخیر این مسئله بیش از جنبه اخلاقى و حقوقى، داراى جنبه سیاسى بوده؛ هرچند كه دخالت انگیزه‌هاى سیاسى و نیز جناح‌بندی‌ها و موضع‌گیری‌هاى سیاسى، مشكلاتى در طرح صحیح این مسئله به وجود آورد. در دنیاى غرب اگرچه بعد از رنسانس مسئله حقوق بشر به وسیله متفكرین مطرح شده، لكن حدود دویست سال است كه این مسئله درحقیقت در صدر مسائل سیاسى و اجتماعى جهان غرب، به عنوان یک مسئله ریشه‌اى مطرح بوده، شاید در ریشه‌یابى بسیارى از تحولات اجتماعى و سیاسى و انقلاب‌ها، ما جاى پاى این مسئله مهم و شعارهاى اساسى آن را مشاهده كنیم. در چند دهه اخیر، این توجه به اوج خود رسید. در جهان غرب و با تهیه و تنظیم منشور جهانى اعلامیه حقوق بشر و تشكیل سازمان ملل بعد از جنگ جهانى دوم، یک نمونه و مصداق عینى و مظهر مجسمى از توجه به حقوق بشر در جهان پیدا شد كه مى‌تواند این مصداق، ملاک قضاوت ما و تحلیل ما نسبت به شعارهایى باشد كه درباره حقوق بشر شنیده شده و سر داده شده است».[2]

ما نمى‌توانیم ادعاى حقوق بشر را یا طرفدارى از حقوق بشر را از مدعیان این طرفدارى بپذیریم. همان كسانى كه دم از حقوق بشر زده‌اند، در چند دهه اخیر، خود آنها اساسى‌ترین حقوق انسان را از ملت‌هاى محروم جهان سوم سلب كردند. به‌واقع حقوق‌ بشر و آزادی‌ بیان و دموکراسی برای جهان‌ سومی‌هاست؛ آنان باید به ارزش‌های غربی تن دهند و اگر سرپیچی کنند، شماتت در انتظار آنهاست؛ اما قضایای اخیر فرانسه نشان داد، این تعابیر تا جایی کاربرد دارد که به امنیت‌ ملی آنها خدشه وارد نکند؛ چرا که اگر اقتضا کند، به عریان‌ترین شکل ممکن خشونت می‌ورزند و حقوق بشر را به مسلخ می‌برند. ظریف‌ترین و دقیق‌ترین نمونه‌هاى حقوق بشر در اسلام است؛ حق حیات، حق آزادى، حق برخوردارى از عدالت، حق برخوردارى از رفاه و بقیه حقوق اساسى یك جامعه در اسلام قابل تأمین است. در واقع پیش از اینكه متفكرین غرب به این اصالت‌ها و ارزش‌ها توجه كنند، اسلام انسان‌ها را به آنها متوجه كرده است.

نکته دیگر اینکه با توجه به آیه مبارکه 141 سوره نساء و احادیث و تفاسیر ائمه علیهم‌السلام ما نباید شکایت را نزد طاغوت ببریم و هر مالی که از راه شکایت بردن نزد طاغوت به‌دست آید، حرام است. در شأن نزول آیه 60 سوره نساء نیز آمده است: «در اختلاف بین یکی از یهودیان مدینه و یکی از مسلمانان منافق، قصد دادخواهی کردند؛ مرد یهودی گفت: من به داوری پیامبر شما راضیم؛ ولی مرد منافق، یکی از بزرگان یهود را انتخاب کرد؛ زیرا می‌دانست که می‌تواند با هدیه، نظر او را به سوی خود جلب کند و با داوری پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله مخالفت کرد، آیه شریفه نازل شد و چنین افرادی را شدیداً سرزنش کرد».[3]

بنابراین شکایت بردن نزد نهاد حقوق بشر علیه جمهوری اسلامی را مشروع نمی‌دانیم و دعوت از آنان جهت بازدید، ذلت دیگر به همراه رسمیت بخشیدن به آنان است که جایز نیست؛ عزتمندانه‌ترین پیشنهاد کلام آیت‌الله رئیسی است که گفت: ما آمادگی داریم درِ زندان‌های خود را باز کنیم تا مدعیان حقوق بشر، هر زندانی‌ای را که می‌خواهند در ایران، ببینند؛ مشروط به اینکه بگذارند ما هم هر زندانی را که در کشور آنها می‌خواهیم، ببینیم.

پی‌نوشت:
[1]. سخنان عبدالحمید در نمازجمعه ۱۶ تیر 1402.
[2]. بیانات رهبر انقلاب، 9 بهمن 1365.
[3]. جامع البیان، طبری، ج 8، ص 508.

تولیدی

دیدگاه‌ها

عبدالحمید گفت: «سازمان ملل کمیتۀ حقیقت‌یابی را برای بررسی شکایات در جریانات و خیزش‌های اخیر در ایران تشکیل داد و این کمیته گزارش خود را به نهاد حقوق بشر سازمان ملل ارائه داد. در این گزارش به شکایت‌های مردم پیرامون اعدام‌های اعتراضات اخیر و کسانی که در این اعتراضات کشته شده یا چشم‌شان کور شده و یا معلول شده‌اند و همچنین کسانی که در بازداشتگاه‌ها مورد تعرض قرار گرفته‌اند اشاره شده است.» ....... «نمی‌توان سازمان حقوق بشر را به‌طور کامل رد کرد. ممکن است در جاهای کمی با شریعت اسلام مطابقت نداشته باشد، اما اکثر موارد آن با شریعت مطابقت دارند. البته این هم ممکن است که بعضی از قدرت‌ها بخواهند از این نهاد سوءاستفاده کنند و بر بعضی از دولت‌ها فشار وارد کنند؛ ما منکر این نیستیم، اما اکثر موارد آن بسیار خوب و پسندیده هستند.» ......... «سال‌ها قبل بنده به مسئولان گفتم که شما درِ زندان‌های خود را باز کنید، درِ زندان اوین را باز کنید تا حقوق بشر بیاید و نگاه کند. اگر در این زندان‌ها موارد خلافی وجود داشته باشد اکثر آنها بر خلاف شریعت اسلام هم هستند. شریعت اسلام با حقوق بشر بسیار نزدیک است. بر اساس قانون اساسی ایران هیچ مقامی و هیچ‌کسی نمی‌تواند زندانی را کتک بزند و او را شکنجه کند. اعتراف اجباری از دیدگاه اسلام مردود و باطل است و متهم باید حرمتش حفظ شود و بتواند از خودش دفاع کند. اینها مشترکات اسلام با حقوق بشر هستند. عبدالحمید گفت: بنده افسوس خوردم که کاش مسئولان ما از کمیته حقیقت‌یاب دعوت می‌کردند تا از زندان‌ها و بازداشتگاه‌های ما بازدید کنند و با زندانیان سیاسی صحبت کنند. اگر جایی مأموران ما مرتکب خلاف شده‌اند باید مأمور را اصلاح کنیم و جلوی قاضی و مأموری را بگیریم که قوانین و مقررات شرعی را رعایت نکرده است.» ............ «فضیلت و حقانیت ما در این است که دستورات خدا و پیامبر و قانون را اجرا کنیم. هیچ‌کسی این حق را ندارد که یک سر مو خلاف شرع و قانون مرتکب بشود.» ............ «درخصوص پروندۀ سقوط هواپیمای اوکراینی که حادثۀ بسیار تلخی برای همۀ ملت ایران بود و مطمئنم بسیاری از مسئولان هم برای این حادثه گریه کردند، اما چرا ما قضایا را بی‌طرفانه و منصفانه و عادلانه مورد بررسی قرار ندهیم تا خدا و مردم و جهان از ما راضی بشوند؟! بنده به رئیس‌جمهور هم گفتم که چرا مسئولان امر و دادگاه‌های ما پروندۀ هواپیمای اوکراینی را صحیح مدیریت نکردند که اولیای قربانیان این حادثه به دادگاه لاهه و امثال آن مراجعه کردند. ما باید منصفانه و بی‌طرفانه موضوع را رسیدگی کنیم و علیه هر کسی که تمام بشود تفاوتی نکند.» ......... «اگر سازمان قضایی نیروهای مسلح از کسانی که در اعتراضات و تظاهرات سالم اخیر چشم و پا و اعضای خودشان را از دست داده‌اند و یا از اولیای دم کسانی که در این اعتراضات کشته شده‌اند و از زنان و دختران و جوانانی که در بازداشتگاه‌ها مورد تعرض قرار گرفتند دعوت می‌کرد و از آنها می‌خواست که بیایند و شکایت کنند و دادگاه‌های نظامی تشکیل می‌شد، چرا اینها شکایت خودشان را به حقوق بشر و جاهای دیگر ببرند. در ظلمی که در حق مردم در اعتراضات اخیر و ظلمی که بر مردم زاهدان در جمعه خونین شد، خواستۀ مردم آن است که به این مسائل عادلانه رسیدگی شود و به امید همین رسیدگی صبر کرده‌اند. ما برای تمام نیروهای مسلح دعای خیر می‌کنیم، اما همۀ این نیروها یکسان نیستند. هر نیرویی که به ناحق مردم را مورد هدف قرار بدهد از لحاظ شرعی و قانونی ملامت است. اگر بنده و پیش‌نماز دیگری و یا یک قاضی و مسئول رده‌بالا مرتکب خلاف شرع و قانون بشود باید در مقابل قانون پاسخگو باشد. اگر ما این مسائل را در داخل رسیدگی می‌کردیم هم رضایت خدا و هم رضایت ملت فراهم می‌شد و مردم شکایت خود را به بیرون نمی‌بردند.» .............. «ملت ایران از ملت‌های بافرهنگ و باسواد دنیاست. زمانی که دیگر ملت‌ها تمدن نداشته‌اند ایران تمدن داشته است و با ورود اسلام این تمدن دوچندان شده است. لذا در این کشور باید چنان حقوق و کرامت و حرمت انسان‌ها رعایت شود که برای دنیا نمونه باشد. ملت ایران این را می‌خواهد. خدا می‌داند که بنده این حرف‌ها را در جهت خیرخواهی می‌زنم. بنده با کسی دشمنی ندارم. خیر دنیا و آخرت ما در این است که جلوی تندروها را بگیریم.»

افزودن نظر جدید

CAPTCHA
لطفا به این سوال امنیتی پاسخ دهید.
Fill in the blank.