پايگاه جامع فرق، اديان و مذاهب_ آیا ابن عباس ابوبکر را اولین مسلمان می‌دانست؟
- ابن عبد البرّ در این مورد می‌گوید: «حَدَّثَنَا أَبُو بَكْرِ بْنُ أَبِي شَيْبَةَ، حَدَّثَنَا شَيْخٌ لَنَا، حَدَّثَنَا مُجَالِدٌ عَنِ الشَّعْبِيِّ، قَالَ: سَأَلْتُ ابْنَ عَبَّاسٍ، أَوْ سُئِلَ: أَيُّ النَّاسِ كَانَ أَوَّلُ إِسْلامًا؟ فَقَالَ: أَمَا سَمِعْتَ قول حسان، ... ويروى أن رَسُول اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ لحسان: هل قلت فِي أَبِي بكرٍ شيئا؟ قَالَ: نعم... فسر النَّبِيّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ بذلك، فَقَالَ: أحسنت يَا حَسَّان [1]، شیخی برای ما از مجالد، از شعبی، از ابن عباس نقل کرده که از او سؤال شد: کدامین شخص، اوّل کسی است که اسلام آورده است؟ پس گفت: همانا شنید قول حسان را،... و پیامبر به حسان فرمود: آیا در مقام ابوبکر چیزی گفتی؟ گفت: بله... پس پیامبر فرمود: آفرین بر تو حسّان.»
- و نیز ابن عبدالبرّ می‌نویسد: «وروى شُعْبَة عَنْ عَمْرو بْن مُرَّةَ، عَنْ إِبْرَاهِيم النخعي. قال: أَبُو بَكْر أول من أسلم[2]، شعبه، از عمر بن مرّه، از ابراهیم نخعی نقل کرده که اولین مسلمان ابوبکر است.»
پاسخ:
اوّل: این دو روایت هرگز از پیامبر(صل الله علیه و آله) نقل نشده است، و گفته شیخ مجهول الهویت است، که چه بسا از روی تعصب چنین ادعایی کرده و قابل قبول نیست.
دوم: این دو روایت در مقابل احادیث متواتر که بر تقدّم اسلام حضرت علی(علیه السلام) دلالت دارد، نمی‌تواند استقامت کند.
سوم: شخصی که از مجالد نقل کرده است، کیست؟ و چنین روایتی هم در نظر اهل‌سنت درست نیست.
چهارم: مجالد، کسی است که مورد تضعیف علمای رجالی اهل سنت قرار گرفته است.
علمای اهل‌سنت در این‌باره می‌گویند:
- «ابن معین می‌گوید: به او احتجاج نمی‌شود.» - «احمد می‌گوید: او چیزی نیست.» - «نسایی او را غیر قوی، و دارقطنی و یحیی بن سعید او ار عیف شمرده‌اند.» - «ابن مهدی از او روایت نقل نمی‌کرده است.»[3]
پنجم: شعبی از جمله کسانی است که آشکارا دشمنی خود را نسبت به امیر المؤمنین(علیه السلام) اعلان می‌نمود. او لفظ رافضی را گسترش داد و رافضی‌ها را یهود و نصارای اسلام می‌داند. یکی از احادیث کذب محض را که ابن حجر آن را قبول ندارد را این‌گونه می‌نویسد: «ابوبکر بر جنازه‌ی حضرت زهرا نماز خواند، و در این نماز چهار تکبیر گفت.»[4] وی یکی از کسانی بود که حجاج بن یوسف او را عارف خطاب می‌کرد و پیش او از حضرت علی (علیه السلام) بد می‌گفت.[5]
ششم: چگونه شعبی چنین نسبتی را به ابن عباس می‌دهد، در حالی‌که ابن عباس از جمله کسانی است که بیشترین حدیث را در تقدم اسلام حضرت علی (علیه السلام) نقل کرده است.[6]
هفتم: در مورد حدیث دوم، علاوه بر این‌که انقطاع داشته و از صحابی نقل نشده است، در سند آن نیز، شعبة بن حجاج است که بخاری در حقّ او گفته: احادیث او از منکرات است. ابو حاتم نیز او را مجهول معرفی کرده است.[7]
و نیز در سند آن، ابراهیم نخعی و شعبة بن حجاج است که ابن قتیبه اوّلی را از رجال شیعه[8] و شهرستانی دوّمی را از رجال شیعه[9] معرفی کرده است. و لذا به‌طور حتم، این روایت کذب و دروغ است؛ زیرا اتفاق جامعه شیعه به تبع اهل‌بیت (علیهم السلام) بر آن است که حضرت علی (علیه السلام) اوّلین کسی است که اسلام آورده است.

پی‌نوشت:
[1]. ابن عبدالبرّ، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، کتابخانه مدرسه فقاهت، ج3، ص964 و 965.
[2]. همان، ص965.
[3]. الذهبی شمس‌الدین، میزان الاعتدال، کتابخانه مدرسه فقاهت، ج3، ص437 و 438.
[4]. اصابة، ج4، ص379، فیه ضعف و انقطاع.
[5]. نجم الدین طبسی، رجال مقارن، ص56 و 57. برای شناخت بیشتر این شخصیت به کتاب سفینة البحار، ج2، ص87 مراجعه کنید.
[6]. برای دیدن روایت ابن عباس به این لینک مراجعه کنید، اولین مسلمان، حضرت علی(علیه السلام).
[7]. ابن حجر عسقلانی، لسان المیزان، ج3، ص145.
[8]. ابن قتیبة دینوری، المعارف، 268.
[9]. محمد بن عبدالکریم شهرستانی، الملل و النحل، ج1، ص190.