پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ در فضای مجازی شبهه ای مطرح کرده‌اند و با استناد به قسمتی از یک روایت که در چند کتاب شیعه نقل شده، به پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله توهین کرده و به حضرت تهمت زده‌اند که علاقه شدیدی به زنان داشته و ... .

این روایت در کتاب «الاحتجاج»، «البرهان فی تفسير القرآن» و «عیون اخبار الرضا»، در ضمن حدیثی طولانی، به عنوان مناظره امام رضا علیه‌السلام با عالمان ادیان و مذاهب دیگر، نقل شده است.

شبهه‌کنندگان از این حدیث مفصل، به قسمتی که امام رضا علیه‌السلام، پاسخ شبهه‌ای که به پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله شده را داده، استدلال کرده‌اند.

در این قسمت نقل شده: «پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله وقتی همسر زید (فرزندخوانده خود) را در حال شستشو ديد، گفت: «آنكه تو را آفريده، منزّه است كه فرزندى داشته باشد»؛ همسر زید، این مطلب را به اطلاع وی رساند. او نزد حضرت رفت و گفت: اى پیامبر! همسر من كمى بداخلاق است و من قصد طلاقش را دارم. حضرت فرمود: «همسرت را نگاه‌دار و شکیبا باش». خداوند پيش از اين، تعداد همسران حضرت و اينكه اين زن نيز از جمله آنان است را به او خبر داده بود. حضرت اين موضوع را مخفى داشت و به زيد نگفته بود. پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله از اين هراس داشت كه مردم بگويند: حضرت به برده آزادكرده خود مى‌گويد: زن تو، همسر من خواهد شد و بر ايشان خرده گيرند که آیه 37 سوره احزاب در این‌باره نازل شد».[1]

در پاسخ ابتدا باید حدیث نقل شده، از جهت سند و محتوا، بررسی گردد. سند حدیث ضعیف است و حدیث اعتباری ندارد؛ زیرا راوی این گزارش، «علی بن جهم»، فردی ناصبی است.[2] حدیث از جهت محتوا نیز مخدوش است؛ زیرا معنا ندارد که پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله به اصرار دختر عمه خود (که قبل از وجوب حجاب در نزدیکی حضرت بزرگ شده) را برای زید بگیرد و به اصرار او را راضی کند، بعد با دیدن او، خود شیفته‌اش شود.[3] این نقل موافق مذهب راوی ناصبی حدیث است و اگر گزارش صحیح هم باشد، می‌توان گفت، این قسمت کوتاه در حدیث 10 صفحه‌ای، از تراوشات ذهنی راوی، داخل روایت شده است.

بنابراین این حدیث از جهت سند و دلالت، مخدوش است و قابل استناد نیست. در کنار این حدیث، روایت دیگری از مناظره علی بن جهم و امام رضا علیه‌السلام توسط راوی مورد وثوق دیگری، (اباصلت هروی)، نقل شده که بر اساس آن می‌توان یقین کرد که این قسمت از حدیث که مورد استناد مخالفان واقع شده است، کلام امام رضا علیه‌السلام نبوده و احتمالاً به علت طولانی بودن گزارش و نقل به معنای کلام امام، از اعتقادات راوی نشأت گرفته است.

در حدیث اباصلت آمده است: «... اما در مورد پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله و همسر پسرخوانده‌اش زید که قرآن می‌گوید: «تو چیزی را در دل پنهان می‌داشتی که خداوند آن را آشکار ساخت» ماجرا از این قرار بود که خداوند قبلاً نام همسران پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله را در این جهان به او فرموده بود و در میان آن‌ها نام زینب دختر جحش بود که آن روز همسر پسرخوانده حضرت، زید بن حارثه بود، ولی پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله این نام را در دل خود مخفی می‌داشت تا مبادا بهانه‌ای به دست منافقان بیفتد و بگویند حضرت به زن شوهرداری، نظر دارد. حوادث آینده و جدایی آن زن از همسرش، با این که پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله اصرار داشت جدا نشود، نشان داد که چنین امری از قبل مقدّر بوده است.
این را نیز بدان که خداوند در میان تمام خَلق خود، تنها عهده‌دار اجرای عقد سه زن شد: حوا را برای آدم علیه‌السلام و زینب را برای رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله و فاطمه سلام‌الله‌علیها را برای علی علیه‌السلام عقد کرد.
اینجا بود که علی بن محمّد بن جهم به گریه افتاد؛ عرض کرد: ای فرزند رسول خدا! من توبه کرده، تعهد می‌کنم که از امروز به بعد، درباره پیامبران خدا، جز آنچه شما فرمودید، نگویم».[4]

در این مناظره که درباره عصمت انبیاء بود، سخنی از دیدن زینب و شیفته شدن پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله و طلاق زید به این علت نیامده و آیه به گونه‌ای تفسیر شده که مشخص می‌گردد مطلب مخفی شده، شیفته شدن حضرت نیست که برای آن افسانه ساخته‌اند. حضرت علم خود را که از خداوند گرفته بود، مخفی کرده بود. بنابراین مستند مخالفان بی‌اساس و بی‌اعتبار است.

پی‌نوشت:
[1]. الإحتجاج، طبرسی، ج2، ص224؛ البرهان، بحرانی، ج4، ص472 و عيون أخبارالرضا، شیخ صدوق، ج1، ص204.
[2]. «توهین به پیامبر (ص) بر اساس حدیث جعلی درباره ازدواج با زینب بنت جحش (قسمت اول)»
[3]. «توهین به پیامبر (ص) بر اساس حدیث جعلی درباره ازدواج با زینب بنت جحش (قسمت دوم)»
[4]. عيون أخبارالرضا، شیخ صدوق، ج1، ص192 - 195 و البرهان، بحرانی، ج4، ص471.