پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_  برای مواجهه صحیح و مؤثر با افراد، در گروه‌های انحرافی، باید ابتدا بدانیم که آن فرد در کدام مرحله از آسیب است. اولین مرحله کنجکاوی است، در مرحله دوم، فرد علاقه‌مند به موضوع می‌شود؛ در مرحله سوم، فرد وابسته (مرید) می‌شود؛ در مرحله چهارم، فرد مبلغ آن گروه انحرافی شده و به تبلیغ آن می‌پردازد؛ در مرحله پنجم، فرد وارد حلقه اولیه و گروه مدیریت فرقه می‌شود و با رهبر فرقه ارتباط نزدیکی پیدا می‌کند؛ مرحله ششم، و مرحله آخر هم فرد مخالف ما در سطح و جایگاه رهبری گروه انحرافی است.

برای اینکه بتوانیم یک روش مواجهه صحیح نسبت به افراد مخالف داشته باشیم، باید ابتدا سطح و مرحله آسیب را تشخیص دهیم و سپس متناسب با آن آسیب، فعالیت‌ها و راهکارهای مواجهه خودمان را تنظیم کنیم. مرحله ابتدائی که باعث می‌شود یک فرد درگیر یک جریان انحرافی شود، کنجکاوی است. گاهی افراد به صرف اینکه یک مطلب یا آموزه‌ای از یک گروه انحرافی را شنیده‌اند، کنجکاو شده و تلاش می‌کنند در مورد آن اطلاعات بیشتری به دست بیاورند، از این باب، از دیگران در مورد آن پرسش کرده؛ در اینترنت در مورد آن موضوع جستجو یا در مورد آن موضوع صحبت می‌کنند.

اصل مهم در مرحله کنجکاوی این است که کنجکاوی خود‎به‌خود، انحراف نیست و چه بسا امر مطلوبی نیز هست. افراد به‌خاطر حس کنجکاوی دنبال حل سؤالات و چالش‌های فکری می‌روند و از این طریق رشد می‌کنند، کنجکاوی یک امر فطری و درونی است، این میل فطری یک غایت و هدفی دارد و در مسیر رشد و تعالی از جایگاه بزرگی برخوردار است. از طریق این حس کنجکاوی می‌شود افراد را به سمت حق تعالی و رشد دعوت کرد.

اولین پیش‌فرض ذهنی با مخاطب ما این است که وی یک فرد کنجکاو است، سپس با قراین و شواهد دیگر او را به سطح دیگری منتقل می‌کنیم. کنجکاوی در مورد یک گروه انحرافی مرحله‌ای است که می‌شود بر اساس آن یک فرد را تبدیل به مخالف و ناقد آن گروه انحرافی کرد، به‌شرط داشتن تخصص و مواجهه صحیح این کار ممکن است.

 به‌عنوان نمونه، دانش آموزی که در مدرسه است، خواه ناخواه گفتگوی دیگر دانش آموزان را می‌شنود و یک اطلاعات هرچند اندک به دست می‌آورد، به عنوان نمونه خانواده دانش آموز دختر سیزده ساله‌ای که بسیار متدین بودند برای شرکت در جشن‌های نیمه شعبان به قم مسافرت می‌کنند و در بین صحبت‌هایی که میزبانشان می‌کند صحبتی از گرایش افراطی برخی دختران به گروه موسیقی بی تی اس، می‌شود. مادر این خانواده با شنیدن اسم بی تی اس و آسیب‌هایش به شدت تحت تدثیر قرار گرفته و به فرزندش خطاب می‌کند که تو قبلاً در مورد بی تی اس به من گفته بودی و من نمی‌دانستم که این گروه انحرافی است و آسیب‌های اینچنینی دارد و این دختر معصوم که پوشش برتر حجاب نیز داشت را در جمع شماتت می‌کند.

این دختر معصوم بیان کرد که فقط از همکلاسی‌هایش این اسم را شنیده و اطلاع زیادی ندارد؛ این روش مادر، غلط است؛ مادر باید با همدلی، دخترش را کنجکاو تلقی کرده و با حمایت از او و دادن اطلاعات صحیح، آسیب‌های این گروه را بیان و کودک را نسبت به این گروه انحرافی واکسینه می‌کرد. مادر نباید برچسب منحرف شدن یا علاقه‌مند به انحراف را به او می‌زد؛ این مادر این برچسب ها را نیازی نیست به زبان بیاورد، صرف اینکه در ذهن و قلب خود چنین تلقی کند، ناخودآگاه مواجهه اشتباهی پیش می‌گیرد.

باید سعی کنیم  مرحله کنجکاوی در افراد را فرصت تلقی کرده و کمک کنیم آنان به مسیر حق هدایت شوند.
محمد جواد نصیری