پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ جریان انحرافی احمد اسماعیل بصری، برای اینکه در جامعه شیعی برای خود وجاهتی ایجاد کند، تلاش بسیار دارد که عقاید باطل خود را مطابق روایات معصومین علیهم‌السلام جلوه دهد.

پیروان احمد اسماعیل بصری مدعی هستند که ایشان، همان کسی است که به جای حضرت عیسی علیه‌السلام مصلوب (به صلیب کشیده) شده و در عین حال او را مهدی اول و جانشین حجت بن الحسن العسکری علیه‌السلام، پس از رحلت ایشان می‌دانند.[1] برای اثبات یکسانی مصلوب به جای حضرت عیسی علیه‌السلام و مهدی اول، مقدماتی بیان شده، از آن جمله آنکه بر طبق سخن امام صادق علیه‌السلام، قائم پس از مردنش، بپا می‌خیزد.[2]

روایات فوق که دلالت بر رحلت مهدی داشته، در اصل روایاتی هستند که واقفیه برای اثبات مدعای خویش نقل کرده‌اند و شیخ طوسی برای پاسخگویی به این دسته روایات، مجبور به نقل این‌گونه مطالب در کتاب خویش بوده و بخاطر تعارض این گونه روایات با مبانی معتبر حدیثی امامیه، روایات رحلت مهدی را نقد کرده است.

مؤید مطلب بالا، نقدهای شیخ طوسی به مضمون این گونه روایات بوده و به این خاطر، ایشان روایاتی در نقد دیدگاه واقفیه نقل کرده از جمله روایتی که حازم بن حبیب از امام صادق علیه‌السلام نقل کرده است: «بعد از مدتى با قسم و جديت فرمودند: اى ابا حازم! اگر كسى آمد و از صاحب اين امر [ولايت و امامت] به تو خبر داد كه او را غسل داده و كفن كرده و از خاک قبرش گرد گرفته، او را تصديق نكن [چون دروغ مى‌گويد]».[3]

شیخ طوسی در تبیین این حدیث با اشاره به کسانی که قائل به رحلت امام زمان عجل‌الله‌تعالی‌فرجه شده‌اند، می‌نویسد: «در اين خبر می‌فرمايد: صاحب اين امر از دنيا نمی‌رود مگر پس از قيام بر امر امامت و از طرفى ذكرى هم از [نام‏] قائم نشده است. فايده اين خبر همان‏گونه كه به زودى خواهيم گفت، در اينست كه عدّه‏‌اى از مردم معتقدند صاحب الامر رحلت كرده و وقت قيامش كه فرا برسد، خداوند او را زنده می‌كند. بنابراين روايت درصدد ردّ اين گروه و دفع شبهه آن است».[4]

پیروان احمداسماعیل بصری، با استفاده از مغالطه نقل‌قول ناقص،[4] روایات واقفیه را که شیخ طوسی در کتاب الغیبه خویش آورده، به عنوان روایات صحیح معصومین علیهم‌السلام نقل کرده‌اند. همچنین پس از پذیرش این روایات، قائل شده‌اند که منظور از مهدی، احمداسماعیل بصری است؛ حال آنکه هیچ دلیل معتبری برای ادعای خویش ندارند.

در نتیجه باید توجه کرد که پیروان احمداسماعیل بصری با استفاده از مغالطه و نقل‌قول ناقص، روایات واقفیه را که در کتاب شیخ طوسی نقل شده، به عنوان روایت معتبر مورد استناد قرار داده‌اند، در حالی که این گونه روایات، علاوه بر ضعف سند، مخالف مبانی اعتقادی شیعه (وجود حجت الهی در هر زمانی) است؛ به این خاطر، روایات مورد استناد قرار گرفته، ضعیف و غیرقابل پذیرش هستند.

پی‌نوشت:
[1]. کانال رسمی پیروان احمداسماعیل بصری«بشارت مسیح»
[2]. طوسى، محمد بن الحسن، الغيبة، دارالمعارف‌الإسلامية، قم، اول، 1411ق، ص84.
[3]. همان، ص54.
[4]. همان.
[4]. یکی از انواع مغالطات، مغالطه‌ی نقل‌قول ناقص است که در توضیح آن گفته شد: «گاهی شخص نقل کننده دارای گرایشهای شخصی و اهداف خاصی است که برای رسیدن به آن اهداف، گفتار دیگران را وسیله و ابزار قرار می دهد. اگر شخص ناقل، از سخنان مرجع مورد استناد خود عباراتی را برگزیند که محتوای آنها با نظر اصلی و واقعی آن مرجع مغایر باشد، مرتکب مغالطه نقل قول شده است.» خندان، سید علی‌اصغر، منطق کاربردی، تهران، قم، سمت، موسسه فرهنگی طه، ۱۳۷۹، ص 189.