پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ خواب یکی از ابزارهایی است که جریان‌های انحرافی از آن برای تأیید مرام خویش مورد استفاده قرار می‌دهند ‌و جریان احمداسماعیل بصری، یکی از جریاناتی است که خواب را یکی از راه‌های تشخیص حجت الهی می‌داند.

پیروان احمداسماعیل بصری تلاش کرده‌اند برای اثبات این مطلب که خواب یکی از راه‌های تشخصیص حجت الهی است، شواهدی از روایات و داستان‌های تاریخی بیان کنند. یکی از موارد تاریخی که احمد اسماعیل برای این منظور، در کتاب‌هایش از آن استفاده کرده، نحوه ایمان آوردن وهب نصرانی به امام حسین علیه‌السلام است.

احمداسماعیل بصری در کتاب المتشابهات، بعد از اینکه توضیح می‌دهد که هرکس رسول خدا صلی‌‌الله‌علیه‌و‌آله و یا وصی او را درخواب ببیند، حتما آنها را دیده و شیطان نمی‌تواند که به شکل آنها درآید، در ضمن بیان مصادیقی از این قاعده، مدعی شده است که شهیدی در کربلا به نام وهب نصرانی، با دیدن رویای حضرت عیسی علیه‌السلام به امام حسین علیه‌السلام ایمان آورد.[1]

در تحلیل این ادعای احمداسماعیل بصری بایدگفت که امالی شیخ صدوق، اولین منبعی است که از وجود شهیدی به نام وهب (دارای مذهب نصرانی)، بین شهدای کربلا ذکری به میان آورده و نام او را وهب بن وهب ثبت کرده و داستان ایمان آوردن او به دست امام حسین علیه‌السلام و سپس نحوه شهادتش را بیان کرده است.[2]

باید توجه کرد که در منابع تاریخی، شهیدی به نام وهب بن وهب گزارش نشده و شیخ صدوق در ثبت نام و مذهب این شهید دچار اشتباه شده است؛ زیرا داستانی که شیخ صدوق در مورد نحوه شهادت وهب نقل می‌کند، در منابع تاریخی، ذیل نحوه شهادت عبدالله بن عمیر کلبی نقل شده است.

در کتاب‌های لهوف و المناقب شهر آشوب و امالی شیخ صدوق سه اسم متفاوت برای عبدالله بن عمیر کلبی نقل شده است که جناب شیخ محمد تقی شوشتری در کتاب قاموس‌الرجال، ذیل اسم وهب بن جناب الكلبی می‌نویسد: «همه این سه اسم، تحریف هستند و اصل در تمام این سه مورد عبدالله بن عمیر الکلبی است که طبری و مفید نقل کرده‌اند؛ فقط زنش که کنیه‌اش ام وهب بود، همراه عبدالله بود و بعضی‌ها توهم کرده‌اند که علاوه بر زن عبدالله، ام وهب نیز همراه آنها بوده، پس توهم کرده‌اند که اسم کلبی، وهب است و مادرش در کربلا همراه آنها بوده...»[3]

پس طبق منابع معتبر تاریخی، شخصی به نام وهب که سابقه گرایش به دین مسیحیت داشته باشد، در بین شهدای کربلا وجود ندارد. از این‌رو، درباره خوابی که احمداسماعیل بصری برای وهب نقل کرده، باید توجه کرد که داستان او، هیچ گونه سند معتبری ندارد و فقط طرفدارانش، به نقل داستان سایت براثا استناد کرده‌اند؛ این در حالیست که نویسنده این سایت نیز برای مطلب خود، هیچ منبع علمی و معتبر ذکر نکرده و فقط به سخنرانی تعدادی از خطبای عراق استناد کرده است.

در نتیجه باید توجه داشت، سخنی که احمداسماعیل بصری در مورد نحوه ایمان آوردن عبدالله بن عمیرکلبی نقل کرده، در هیچ منبع معتبری نقل نشده و فقط آن را تعدادی از خطبای عراقی بیان کرده‌اند. پس یکی از دلایل جریان احمداسماعیل بصری برای اثبات حجیت خواب در تشخیص حجت الهی باطل بوده و آنان نمی‌توانند به این گزارش غیرمعتبر تاریخی، برای اثبات مدعای خود استناد کنند.

پی‌نوشت:
[1].  بصری، احمداسماعیل، المتشابهات، إصدارات انصار الإمام المهدی، الطبعة‌الثانیة، 1431ق، ج4، ص 54.
[2]. ابن بابويه، محمد بن على، الأمالي ، كتابچى،  تهران، ششم، 1376ش، ص161.
[3]. التستری، الشيخ محمد تقی، قاموس الرجال، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، دفتر انتشارات اسلامی، اول، 1422 ق، ج 10  ص 448.