پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ یکی از موضوعاتی که در سال‌های ابتدایی انقلاب، هر از چندی بحث روز می‌شد، مسئله انجمن حجتیه بود. عواملی هم‌چون تفاوت بسیار زیاد بین موضع‌گیری‌های نیروهای خط امام نسبت به انجمن، عدم شناخت دقیق انجمن، چند دستگی اعضای آن پس از پیروزی انقلاب و سیاست‌های کم نظیر سران انجمن حجتیه در تغییر موضع و همراه نشان دادن خود با نظام، سبب می‌شد تا تشخیص چگونگی برخورد صحیح با این گروه، دشوار شود؛ بنابراین در این نوشتار به موضع و سخنان امامین انقلاب نسبت به انجمن و رویکردهای آن می‌پردازیم:

مهم‌ترین نظر مقام معظم رهبری (مد‌ظله‌العالی) در مورد انجمن حجتیه که در تاریخ 14 اسفند 1364 در مسجد دانشگاه تهران در پاسخ به پرسشی درباره انجمن حجتیه بیان شد، فرمودند: «بنده نظرم را راجع به انجمن حجتیه روشن و صریح به شما می‌گویم. انجمن حجتیه قبل از انقلاب با انقلاب نبود؛ بعضی از افرادشان کار فعال ضد انقلابی هم می‌کردند؛ بعد که انقلاب پیروز شد بسیاری از کسانی‌که با انقلاب نبودند بعد از آن‌که عظمت و شکوه انقلاب را دیدند به انقلاب پیوستند و مشاغلی هم در جاهای مختلف گرفتند؛ چه در تهران و چه در سایر شهرستان‌ها. افرادی از انجمن در مشاغل درجه دو و سه هستند. افرادی که هیچ سابقه انقلابی ندارند و کاری هم برای انقلاب نکردند، حتی یک سیلی هم برای این انقلاب نخوردند، اما بعد از پیروزی انقلاب، انقلاب این افراد را پذیرفت و قبول کرد.»[1]

از سخنان امام خمینی (رحمةالله‌علیه) در مورد انجمن حجتیه نیز می‌توان به مواردی اشاره کرد که در آخرین سال عمر پربرکت ایشان بیان شده است:
امام خمینی (رحمةالله‌علیه) چندین بار مستقیم و غیر مستقیم به موضوع انجمن پرداختند. اولین آن‌ها در تاریخ 14 فروردین 1367 بود که طی سخنان مفصل، برخی از دیدگاه‌‌های انحرافی در مورد مهدویت را ذکر کرده و به نقد آن پرداختند؛ ایشان درباره روایاتی که مورد استناد انجمنی‌ها بود، فرمودند: «یک دسته دیگری بودند که می‌گفتند که هر حکومتی اگر در زمان غیبت محقق شود، این حکومت باطل است و بر خلاف اسلام است؛ آن‌ها مغرور بودند. آن‌هایی که بازیگر نبودند، مغرور بودند به برخی از روایات که وارد شده است بر این امر که «هر عَلمی بلند بشود قبل از ظهور حضرت، آن عَلم، عَلم باطل است»[2] آنها خیال کرده بودند که هر حکومتی باشد، در صورتی که آن روایات اشاره دارد که هر کس که عَلم بلند کند با عَلم مهدی، به عنوان مهدویت عَلم بلند کند (باطل است). حالا فرض می‌کنیم که یک همچین روایاتی باشد، آیا معنایش این نیست که تکلیف‌مان دیگر ساقط است؟ یعنی خلاف ضرورت اسلام، آیا خلاف قرآن نیست این معنا که ما معصیت بکنیم تا پیغمبر بیاید، تا حضرت صاحب بیاید؟ حضرت صاحب که تشریف می‌آورند برای چه می‌آیند؟ برای این‌که گسترش بدهند عدالت را، برای این‌که حکومت را تقویت کنند، برای این‌که فساد را از بین ببرند. حالا ما طبق ادعای این افراد، باید بر خلاف آیات شریفه قرآن کریم دست از نهی منکر برداریم، دست از امر به معروف برداریم و توسعه بدهیم گناهان را برای این‌که حضرت بیایند؟!
در پاسخ باید گفت، نه! اینگونه نیست. بلکه ما اگر قدرت داشتیم و دستمان می‌رسید، باید برویم تمام ظلم و جورها را از این عالم برداریم، این تکلیف شرعی ما است. این‌که حضرت صاحب الامر این عالم را پر از عدالت می‌کند، به این معنا نیست که ما دست از تکلیفمان برداریم. یک روایت که هیچ، اگر دویست روایت هم در این زمینه بود، ما همه را به دیوار می‌زدیم؛ چون خلاف قرآن است.»[3]

در نتیجه با توجه به فرمایشات امامین انقلاب درباره انجمن حجتیه و با توجه به دیدگاه‌ها و مواضع فکری این انجمن، از مسئله انتظار و مهدویت گرفته تا دیدگاه این انجمن نسبت به سیاست و حکومت اسلامی، این تشکل به عنوان یک تشکل انحرافی محسوب می‌گردد که مبانی فکری حاکم بر آن با اسلام ناب فاصله داشته و هم‌خوانی ندارد.

پی‌نوشت:
[1]. جزوه پرسش و پاسخ 3، ریاست محترم جمهوری در جمع داشجویان مسجد دانشگاه تهران، چهارشنبه 14 اسفند 1364، ص26.
[2]. شیخ حر عاملی، وسائل الشیعه، ج11، باب 13، از ابواب جهاد عدو، ح 6.
[3]. امام خمینی (ره)، صحیفه امام، ج21، ص17.