پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ اخیراً جناب آقای آرش آبائی، پژوهشگر کلیمی با اشاره به وضعیت متفاوت یهودیان ایران با یهودیان دیگر کشورها گفت: «یک یهودی که در نظام اسلامی ایران زندگی می‌ کند، با ایرانیان تعامل دارد.» بر اساس منابع یهودیت، این سخن آبائی، منشأ و خاستگاه اعتقادی و هلّاخایی دارد که گویا از نگاه ایشان و برخی دیگر از سران یهودی، یهودیان ایران به این آموزه که تعامل، ارتباط و همکاری با دیگر شهروندان ایرانی تا دوران ماشیح است، پایبند می باشند.

بر اساس شریعت یهودی یا هلّاخا، استقلال سیاسی فقط در دوران ماشیح است. سموئیل از حکمای تلمودیِ قدیم می ‌گفت: «تفاوت عصر مسیحا با زمان حاضر، آزادی سیاسی آن خواهد بود.»(1) از این رو شریعت یهودی از دین ‌داران می‌ خواهد تا در همان مکان ‌های تبعید به انتظار ماشیح بمانند.

افزون بر این، علمای قدیمی یهود بر این نظر بودند که برای رهایی از بدبختی‌ ها و مشقت‌ ها باید صبر کرده و خدمت دولت ‌ها کرده تا ماشیح ظهور کند که در دوران او، دیگر ملت اسرائیل زیر دست هیچ دولت بیگانه ‌ای نخواهد بود. همین امر یعنی صبر، خدمت به دیگر دولت ها و انتظار ماشیح در واقع اطاعت یهودیان از خداوند به حساب می‌ آید.(2)

دکتر سیامک مره صدق، نماینده کلیمیان در مجلس شورای اسلامی در یک مصاحبه ای در سابق با اشاره به همین آموزه هلّاخایی گفت: «یهودیت، نه یک تفکر ایدئولوژیکی یا سیاسی، بلکه تفکری دینی است. ایرانیان یهودی، از نظر دیانت، یهودی ‌اند و از منظر استراتژیکی، یک شهروند ایرانی. ما از منظر رفتارهای سیاسی و روابط بین المللی، دقیقاً مطابق قوانین و قواعد نظامی هستیم که در آن زندگی می‌ کنیم. ما هیچ وزارت ‌خانه یا سیاست گذاری مجزایی از سیاست گذاری جدی و بین ‌المللی مردم ایران نداریم. در طول دوران دفاع مقدس و جنگ تحمیلی، همه مردم ایران، اعم از یهودی، مسلمان، مسیحی و زرتشتی با هم از ارزش ‌های ملی و خاک ایران دفاع کردند. برای ما فرقی نمی ‌کند که دشمن ما «صدام» باشد، «ترامپ» یا «نتانیاهو». هر کس که منافع ملی و ارزش‌ های ایران را با خطر تهدید مواجه سازد، دشمن یهودیان ایران نیز محسوب می ‌شود، چون همه ما ایرانی هستیم و منافع ملی مشترکی داریم.»

سیامک مره صدق در ادامه افزود: «این همراهی بعد از انقلاب، پر رنگ‌تر هم شد، چون تا پیش از آن، فقط سرزمین و منافع ملی مشترک، عامل پیوند دهنده ایرانیان یهودی و بقیه مردم ایران بود، اما بعد از پیروزی انقلاب، ارزش‌ های توحیدی مشترک یعنی «توحید، نبوت و معاد» هم به این اشتراکات اضافه شد. بنابراین، این همراهی و همدلی، عمق بیشتری پیدا کرد.»(3)

بنابراین این سخن برخی از بزرگان یهودی ایران نظیر آبائی و مره صدق که یهودیان ایران با دیگر شهروندان ایرانی تعامل، ارتباط و همکاری دارند، منشأ و خاستگاه اعتقادی و هلّاخایی دارد. شریعت یهودی یا هلّاخا از دین ‌داران می‌ خواهد، تا پیش از ظهور ماشیح، صبر بر بدبختی ها، خدمت به دیگر دولت ها و انتظار ماشیح را پیشه خود سازند.

پی نوشت:
(1). جولیوس کرینستون، انتظار مسیحا در آیین یهود، ترجمه حسین توفیقی، قم: دانشگاه ادیان و مذاهب، 1377، ص 67
(2). ر.ک: آبراهام كهن، گنجينه ‏اي از تلمود، ترجمه امير فريدون گرگاني، تهران: زیبا، 1350، ص 352 و 360- 361؛ عبد الوهاب المسیری، صهیونیسم، ترجمه لواء رودباری، تهران: وزارت اور خارجه، 1374، ص 46
(3). ایسنا، "ایران همیشه وطن آرامش یهودیان بوده است"، کد خبر 97111306653، ۱۳ بهمن ۱۳۹۷