قمه زنی اضرار به نفس است
مقام معظم رهبری (مدظلهالعالی): اگر استفاده از زنجیرهای خاردار، موجب وهن مذهب در برابر مردم باشد، یا باعث ضرر بدنی قابل توجهی گردد، استفاده از آن جایز نیست.
پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ یکی از دلایلی که فقها و مراجع عظام برای حرمت قمه زنی و تیغ زنی و امثال آن بیان کردهاند، بحث اضرار به نفس است. افرادی که در حین عزاداری از زنجیرهایی استفاده میکنند که بر سر آنها تیغهایی بسته شده است و با آنها به سر و صورت یا سینه و پشت میزنند و خون شدیدی از بدن آنها جاری میشود، آیا این اضرار بر نفس نیست؟ خراش کوچک بر صورت و دست و جوارح انداختن دیه دارد و جایز نیست، آنگاه چگونه ممکن است بگوییم این عمل جایز است؟! قمهزدن قطعاً از مصادیق اضرار بر نفس است و هیچگونه جای شک و تردیدی در آن نیست.
حضرت آیت الله العظمی خویی (رحمةاللهعلیه) در جواب سؤال از جواز اینگونه از اعمال میفرمایند: «اگر قمه زنی و زنجير زنی با قلابهای فلزی كه در ماه محرم انجام میگيرد، منجر به ضرر و زيان قابل توجهی شده و يا هتك، تمسخر و توهين به دين و مذهب را به دنبال آورد، جايز نيست.»(1)
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (زید عزه) میفرمایند: «عزاداری خامس آل عبا (علیهمالسلام) از مهمترین شعائر دينی و رمز بقاء تشيع است و بايد هر چه باشکوهتر برگزار گردد. شکی نيست کسانی که قمه میزنند، به خاطر احساسات مذهبی و عشق به امام حسين (علیهالسلام) است، ولی بايد توجه داشت اين کار در حال حاضر خسارات بسياری بر ما وارد کرده و دشمنان بهوسیله آن سعی دارند شيعه را در جهان، منفور کنند. بنابراين در اين زمان لازم است از اين کار خودداری کنند. بهطورکلی، آسيب رساندن به بدن و آنچه سبب وهن مذهب باشد، جايز نيست، خواه از طريق قمهزنی باشد يا زنجيرهای تیغدار. به جای اين کار، خون خود را به مراکز اهداء خون دهند و ما برای همه آنها دعا میکنیم.»(2)
مقام معظم رهبری نیز وارد کردن ضرر بدنی قابل توجه را جایز نمی دانند. معظم له در جواب استفتایی در مورد زنجیرزنی فرموده است: «اگر استفاده از زنجیرهای مزبور (زنجیرهای خاردار) موجب وهن مذهب در برابر مردم باشد، یا باعث ضرر بدنی قابل توجهی گردد، جایز نیست. هر کاری که برای انسان ضرر داشته و یا باعث وهن دین و مذهب گردد، جایز نیست و مؤمنین باید از آن اجتناب کنند.»(3)
پینوشت:
1. استفتاءات الامام الخويی، المسائل الشرعيه، العبادات و الطريق النجاه، ج2، ص339، نشر مؤسسة الخوئي الإسلامية. «لا يجوز فيما إذا أوجب ضرراً معتداً به أو استلزم الهتك والتوهين»
2. پايگاه اطلاع رسانی دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی: ذيل كلمه قمه زنى .
3. امام خامنه اى، اجوبه الاستفتاءات، س 1441.
پایگاه اطلاع رسانی نشر فرهنگ و معارف اسلامی مسجد هدایت، چگونگی عزاداری اهل بیت علیهمالسّلام، فتوای مراجع عظام.
افزودن نظر جدید