سفارش عبدالحمید به مسئولیت دادن به زنان (قسمت چهارم)

  • 1403/02/20 - 12:50

عبدالحمید می‌گوید ندادن مسئولیت به زنان تبعیض است؛ هیچ دلیلی از دین بر این امر وجود ندارد؛ می‌گوییم علمای مذاهب اسلامی، مسئولیت دادن به زنان که منجر به ولایت آنان بر مردان می‌شود را نمی‌پذیرند؛ در سیره حاکمان صدر اسلام نیز چنین نبوده و حکومت‌های ایده‌آل عبدالحمید ازجمله ترکیه، افغانستان و عربستان نیز چنین نمی‌کنند؛ فقه اهل‌سنت بیش از فقه شیعه، با زمامداری و مسئولیت زنان مخالفت دارد.

کابینه اردوغان

.

پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ عبدالحمید با اشاره به اینکه زنان مورد تبعیض هستند، گفت: «زنان احساس می‌کنند که جایگاهی شایسته ندارند. من سال‌هاست فریاد می‌زنم که زنان را ببینید و آنان را در جایگاهی که شایسته آن هستند، قرار دهید. نمره زنان امروز در دانشگاه‌ها از مردان بالاتر است و آمار زنان در دانشگاه‌ها از مردان بیشتر است. چرا باید زنانی که در میادین علمی، شایستگی و توانایی خود را نشان می‌دهند، عقب رانده شوند و در جایگاه واقعی خود قرار نگیرند؟ چرا زنان در مدیریت‌های کلان و میانی و مراکز تصمیم‌گیری کشور مشارکت نداشته باشند؟ ... عقل و هوش برخی زنان، از برخی مردان بیشتر است و بیشتر از مردان تلاش می‌کنند. اینکه زنان و اهل‌سنت نمی‌توانند رئیس‌جمهور باشند، اسلامی نیست. این قوانین ضد اسلامی هستند؛ زیرا خلاف عدالت هستند. زنان و اهل‌سنت ایرانی هستند. با کدام مجوز و بر اساس کدام آیه قرآن، این گونه عمل می‌شود؟ متأسفانه بر خلاف فلسفه وجودی جمهوری اسلامی که قرار بود مجری عدالت باشد و اسلام محمدی و روش حضرت رسول اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله و خلفای راشدین حاکم باشد، از همان ابتدا، تبعیض در قانون اساسی نهادینه شد».[1]

در سخنان عبدالحمید، اشکالات متعددی وجود دارد که در این نوشتار به صورت خلاصه به قسمتی از آن پرداخته می‌شود: اکثر علمای مذاهب اسلامی، از شیعه[2] و اهل‌سنت،[3] مسئولیت دادن به زنان که منجر به ولایت آنان بر مردان می‌شود را نمی‌پذیرند. پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله و خلفای اهل‌سنت نیز زنی را به عنوان والی یک شهر یا قاضی منصوب نکرده‌اند.[4]

در آن زمان حاکم یک شهر یا یک ولایت، در حد شهردار، فرماندار یا نهایتاً استاندار فعلی بوده است که هیچ کدام از حاکمان ولایات صدر اسلام، از زنان نبوده‌اند؛ ولی پس از انقلاب اسلامی در ایران، 89 زن نماینده مجلس شورای اسلامی شده‌اند؛ بیش از 8 فرماندار، 14 بخشدار، 1 وزیر، ده‌ها معاون وزیر و ده‌ها مدیر کل و مدیر میانی زن در دوره‌های مختلف منصوب شده‌اند. البته درباره اصطلاح «رجل سیاسی و مذهبی» از شرایط کاندیدای ریاست جمهوری در قانون اساسی، برخی می‌گویند که منحصر در مردان نیست و تاکنون، شورای نگهبان نتوانسته رجل سیاسی را برای بانویی احراز کند و اگر منع قانونی بود، از ثبت‌نام آنان نیز جلوگیری می‌شد.

دولت‌های دیگر اسلامی که عبدالحمید آن‌ها را در بسیاری از موارد می‌پذیرد و به عنوان الگو برای جمهوری اسلامی مثال می‌زند نیز چنین کاری را انجام نمی‌دهند. کشور ترکیه که در مباحث سیاسی، لائیک بوده و دین را در امور دولتی دخالت نمی‌دهند، تاکنون تنها یک نخست‌وزیر زن و در دوره‌های گذشته، در هر کابینه اردوغان، تنها یک وزیر (آن هم، وزیر خانواده و رفاه اجتماعی) زن بوده است.

در کشور عربستان نیز که سیاستش در چارچوب یک پادشاهی مطلقه تمامیت‌خواهانه با قوانین اسلام‌گرایی است، پادشاه، هم رئیس کشور و هم رئیس حکومت، نخست‌وزیر و رئیس قوه مجریه بوده و مرجع تمامی قوای سه‌گانه محسوب می‌شود، تمامی عزل و نصب‌ها با دستور او صورت می‌گیرد. وی بر تمام امور کشوری و لشکری تسلط کامل دارد و قادر به انجام هر کاری در کشورش است. حکومت سعودی که هم‌پیمان با آل‌شیخ است و تا حدودی مقید به مذهب آنان است، تاکنون هیچ پستی را به زنان نداده است؛ در دیدگاه سنتی و مذهبی‌های عربستان، زنان از حقوق بسیار کمی برخوردارند. قوانین درباره کار زنان، آموزش، رانندگی و مسافرت آنان، منطبق بر فتوای بزرگان مذهبی بوده و با این قوانین، انتظار نمی‌رود منصب‌ها و پست‌های حکومتی را به زنان بدهند. البته با اصلاحاتی که «بن سلمان» انجام داده، چند مدیریت به زنان سپرده شده است؛ ازجمله یک زن، مدیر بازار بورس، یک زن به ریاست یک بانک، یک زن به عنوان رئیس هیئت مدیره یک باشگاه و زنی دیگر به عنوان مدیر جدید آموزش و پرورش استان جده انتخاب شده‌اند که این تغییر رویکرد در جامعه سنتی آنان، توسط برخی از مردم رفتارهای غیر اسلامی پنداشته می‌‌شود. در این کشور، هیچ وزارت و امارتی به زنان سپرده نشده است و آن را از جهت دینی ممنوع می‌دانند. 

امارت جدید التأسیس افغانستان هم در ابتدای همین مسیر قرار دارد و حقوق اولیه زنان را باید به زور برای آنان اثبات کرد؛ یقیناً آن‌ها نیز هیچ پستی را به زنان نمی‌دهند. حکومت‌های یاد شده نیز این ممنوعیت را از جانب احکام دینی می‌دانند. عبدالحمید نیز تا قبل از اغتشاشات 20 ماه قبل، دارای چنین نظراتی بود و اکنون از بسیاری از احکام دینی عبور کرده است. فقه اهل‌سنت بیش از فقه شیعه، با زمامداری و مسئولیت زنان مخالفت دارد.

پی‌نوشت:
[1]. سخنان عبدالحمید در 7 اردیبهشت 1403.
[2]. «سفارش عبدالحمید به مسئولیت دادن به زنان (قسمت اول)»
[3]. «سفارش عبدالحمید به مسئولیت دادن به زنان (قسمت دوم)»
[4]. «سفارش عبدالحمید به مسئولیت دادن به زنان (قسمت سوم)»

تولیدی

دیدگاه‌ها

«کار زنان: با اینکه اشتغالِ زنان ممنوع نیست، اما شرایط و محدودیت‌های بسیاری برای آنان وجود دارد و می‌بایست، پیش از شروع به کار، از وزارت امور اسلامی اجازه بگیرند و استخدام آنان منوط به پنج شرط است». . . . «آموزش دختران: تنها پسران حقّ شرکت در مدرسه‌ها را دارند. با تشکیلِ دولت سوم آل‌سعود در عربستان و تأسیس وزارت آموزش، دختران نیز اجازه یافتند به مدرسه بروند و در سال ۱۹۴۸، نخستین دبستان دخترانه در مکّه تأسیس شد؛ اکنون کلیه دبستان‌ها، دبیرستان‌ها، دانشگاه‌ها، مراکز علمی و کتابخانه‌ها، بر اساس جنسیت جداسازی شده‌اَند، اگرچه رئیسِ سازمانِ آموزشِ زنان، بارها اعلام کرد: جداسازی جنسیتی به این معنا نیست که آموزشِ دختران، از امکاناتِ کمتری برخوردار است. امروزه بسیاری از دانشگاه‌ها و آموزشکده‌های عربستان سعودی از سیستم‌های آموزش از راه دور، برای آموزش به زنان استفاده می‌کنند». . . . . «رانندگی زنان: از زمان تأسیس این کشور، ممنوع بوده و هیئت کبار علمای عربستان در سال ۱۹۹۰میلادی، با صدور فتوایی، آن را به دلیل مخالفت با شرع مقدس، حرام اعلام کرد. ده سال است که پارلمان عربستان، طرحی برای آزاد کردن رانندگی زنان در این کشور ارائه کرده که شرط آن، سن بالای ۳۰ سال، لباس سنگین و داشتن رضایت‌نامه است. پادشاه فعلی عربستان، فرمانی صادر کرد که زنان می‌توانند شخصاً و بدون نیاز به کسب اجازه از قیم قانونی خود، گواهینامه رانندگی اخذ کرده و در هنگام رانندگی، لزومی به حضور فیزیکی محافظ نیست». . . . . . «مسافرت زنان: مفتی‌های وهابی، سفر زنان را بدون حضور مَحارم آن‌ها حرام می‌دانند و بر اساس فتوای آن‌ها تفاوتی میان سفرحج و دیگر سفرها وجود ندارد. شرکت هواپیمایی عربستان نیز به تبع این فتوا، اعلام کرده بود که ورود زنان ۴۵ سال و کوچک‌تر، بدون مَحرم، به سفر حج ممنوع است». بر اساس موارد اصلاحی اخیر گذرنامه رسمی عربستان، به هر شهروند سعودی که متقاضی گذرنامه باشد، داده می‌شود و هیچ فرد بالای ۲۱ سال نیز برای مسافرت نیاز به اجازه کسی ندارد. از این پس زنان بزرگسال سعودی بتوانند بدون نیاز به اجازه شوهر یا پدر خود به مسافرت بروند؛ اما مردان که در عربستان، ولی امر زنان محسوب می‌شوند، هنوز اجازه دارند از طریق بندهایی از قانون که همچنان به قوت خود باقی است، دختران و زنان بالای 21 سال را تحت تعقیب قرار دهند و خانه‌نشین کنند؛ مردان می‌توانند خروج بدون اجازه زنان از منزل را به پلیس اطلاع دهند و پلیس ملزم به جلب و بازداشت آنها یا سپردن‌شان به خانه‌های نگهداری دختران است.

افزودن نظر جدید

CAPTCHA
لطفا به این سوال امنیتی پاسخ دهید.
Fill in the blank.