پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ در دوران حکومت اردشیر اول، اغتشاشی علیه حاکمیت هخامنشی در مصر صورت گرفت. لیدر اغتشاشِ مصر، شخصی به نام ایناروس بود که در سال 464 پیش از میلاد، مردم گرد او جمع شدند و پس از مدتی، آتنی‌ها نیز از مصریان حمایت و ناوگانی با دویست کشتی از قبرس به مصر اعزام کردند. اغتشاش‌گران در مصر توانستند ممفیس را به استثنای قلعۀ آن، تسخیر کنند. پس اردشیر هخامنشی با اعزام نیرو، موفق شد اغتشاشات را سرکوب و دوباره بر مصر مسلط شود.[1] مشابه چنین اتفاقاتی (اغتشاش در مصر و فینیقیه و...) در دوران حکومت اردشیر سوم نیز رخ داد که باز هم دربار هخامنشی به سرکوب اعتراضات و اغتشاشات پرداختند.[2]
اکنون، آیا مردم مصر حق داشتند که علیه حاکمیت هخامنشی شورش کنند؟ آیا اردشیر حق داشت که اغتشاشات را سرکوب کند؟ اگر داشت، چرا؟ این‌ها پرسش‌هایی هستند که باید پیرامون آن اندیشید.

پی‌نوشت:
[1]. ماريا بروسيوس، ايران باستان، ترجمه عيسی عبدی، تهران: نشر ماهی، 1385، ص 47.
[2]. همان، ص 53.