پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ در جوامع بشری همگان به ارزش وحدت اعتقاد داشته و آن را در جمع هم‌کیشان خود بسیار خوب، پسندیده و راه‌گشا می‌دانند، ولی در مواردی که بین دو گروه یا دو مذهب، اختلافاتی وجود داشته باشد، اولین پرسشی که در این زمینه فکر را به خود مشغول می‌کند، این است که چه معنا و مقصودی از این وحدت منظور نظر است؟
آیا در این‌جا وحدت مطلق که همه موارد را در بر بگیرد، مقصود است و یا این‌که می‌توان با وجود اختلاف‌ها، در مقابل دشمنان واحد، وحدت معقول داشته باشیم؟ و به‌طور خاص در میان مذاهب اسلامی، آیا منظور از وحدت این است که یک شیعه، سنی شود و یا یک سنّی شیعه شود؟ مسلّما هیچ‌کدام از علمای اسلامی منظورشان از وحدت این نبوده و اساساً این معنا نشدنی است.

البته به‌صورت جزء، این معنا را می‌توان تصور کرد و شواهدی نیز در این زمینه وجود دارد، که یک فرد از مذهب خود دست برداشته و پیرو مذهب دیگر شده است،[1] و به این‌گونه افراد «مستبصر»[2] می‌گویند؛ ولی در واقع این را نمی‌توان از موارد وحدت میان دو مذهب دانست، چرا که وحدت در صورتی محقق می‌شود، که دو گروه و یا دو جناح در عین این‌که بر اصول و عقاید خود ثابت قدم هستند، در کنار یکدیگر قرار بگیرند و از ثمرات و برکات آن استفاده کنند.

یکی از واضح‌ترین امور در بحث مذاهب، وجود تعصب در بین پیروان آن می‌باشد و همین امر در بسیاری از موارد، اگر ناآگاهانه مورد توجه قرار گیرد، می‌تواند از عوامل مهم در عدم ایجاد وحدت بین مذاهب باشد؛ اما اگر با یک نگاه آگاهانه و عاقلانه (که می‌بایست از جانب رهبران و بزرگان جامعه به ایشان داده شود) به آن بنگریم، خواهیم توانست در عین اختلافاتی که در ایجاد و بروز فرقه‌های مختلف وجود دارد، به یک وحدت عاقلانه بیندیشیم. امروزه استکبار جهانی اصل اسلام را نشانه رفته و هدف آن محو اسلام و اسلام‌خواهی است و به‌نوعی اسلام‌ستیزی را در رأس برنامه‌های خود قرار داده‌ است.[3] بنابراین تنها راه مقابله با اسلام ستیزی غرب، ایجاد وحدت عاقلانه بر پایه‌ی مشترکات است، که بتوانیم با هجمه دشمن مقابله  کنیم.

البته بزرگان و مراجع عالی‌قدر ما به این مسئله توجه خاص داشته، با دوراندیشی که از سالیان قبل نسبت به اهمیت این موضوع در زمان کنونی داشتند، اقدام به صدور فتوا در این خصوص داشته‌اند، که از جمله آن شرکت در نماز جماعت همراه با برادران اهل تسنن،[3] خرید از بازار مسلمین و حکم به طاهر و حلال بودن گوشت و سایر مواد غذایی که از بازار مسلمین تهیه می‌شود و فارغ از این‌که ایشان جزء کدام فرقه از مسلمین باشند، همه و همه از دوراندیشی آگاهانه و عاقلانه ایشان می‌باشد.

پی‌نوشت:

[1]. «هندویی که به برکت روضه امام حسین (ع) مسلمان شد»، شیعه نیوز، کد خبر: 132560، تاریخ نشر: 23 آذر 1395.
[2]. فرهنگ معین، معنای واژه مستبصر، صاحب بصیرت
[3]. امام خمینی (ره)،مناسک حج، احکام نماز