پایگاه جامع فرق ادیان و مذاهب_ سخن گفتن با اموات برای احیاء در مکتب اهل بیت (علیهم السلام) امر ناشایستی نیست. بسیاری از ادله در منابع ما از صحت این عمل خبر می‌دهد، ولی این موضوع در اندیشه سلفیان محکوم و مردود است و اعتقاد به آن، باعث شرک می‌شود. مهم‎ترین دلیل ایشان این است که مرده بعد از مرگ، قدرت نفع و ضرر خود را نیز ندارد. پس چگونه برای نفع و ضرر دیگران می‌تواند مفید باشد. ابن‌قيم برای استدلال به شرک بودن طلب حاجت و استغاثه به ارواح اموات، می‌نویسد: «رابطه ميت با اين جهان قطع شده است و مالك نفع و ضرر خويش نيست؛ تا چه رسد به اين‌كه براى ديگران كارى انجام دهد.»[1]
مفتی بزرگ وهابیت، بن باز مى‌گويد: «خواندن شخصی که زنده و حاضر است و قدرت بر عمل دارد، خواه به صورت شفاهی، خواه از طریق مکاتبه و خواه از طریق تلفن یا دیگر روش‌های ارتباطی جدیدی که زمینه‌ی ارتباط انسان را فراهم می‌کند، درست است؛ ... اما شرک در جایی است که مرده یا غایبی را به غیر از روش‌های ارتباطی متداول بخوانی، و معتقد باشی که فرد مرده صدایت را می‎شنود و به تو سود می‌رساند؛ در حالی‌که او غایب است و میان تو و او ارتباط حسی شناخته شده‌ای وجود ندارد؛ نه از راه نوشتار، و نه از طریق تلفن یا تلکس.»[2]
این درحالی است که هنوز وهابیت نتوانسته توضیح دهد که چه فرقی بین شخص زنده و شخص مرده تصور می‌شود، تا باعث این تفاوت در آرا باشد. نویسنده مقاله «وهابیت و سماع موتی» این‌گونه می‌نویسد: «چنین رویکردی در هستی شناسی، یادآور اندیشه‌ی پوزیتیویسم یا اثبات‌‎گرایی در غرب است. آنان نیز تنها اموری را مصداق وجود می‌دانستند که با حواس ظاهری قابل درک باشد. به همین دلیل، آنان عالم متافیزیک و ماوراء الطبیعه را به این دلیل که قابل دیدن و ادراک نیست، نفی می‌کردند».[3]
بعدها این نظریه حتی در اندیشه مادی غرب نیز به محاق رفته و دچار افول شد. «این دیدگاه در نیمه‌ی دوم قرن بیستم، رفته رفته به محاق رفت و غرب به این نتیجه رسید که با نگاه اثبات گرایانه نمی‌توان حقایق عالم هستی را تفسیر کرد.»[4]
حصام عماد در این‌باره حرف جالبی می‌زند. وی می‌گوید: «کسانی‌که ماتریالیست یا مارکسیست بوده‌اند و به اسلام جذب شده‌اند، بیش از همه‌ی مذاهب، وهابیت برایشان جذاب بوده است؛ چون که وهابیت بیش از دیگر مذاهب اسلامی به اندیشه‌های مادی گرایانه نزدیک است.»[5]

پی‌نوشت:

[1]. آل الشیخ، شرح فتح المجيد كتاب التوحيد، ص١۶١، سعودی، دار ابن القیم، 1412.
[2]. عبدالعزیز بن باز، فتاوی ، ج 4، ص 89 تا 94، موجود در پایگاه اطلاع رسانی الرئاسة العامة للبحوث العلمیة و الافتاء المملکة العربیة السعودیة
[3]. مقاله «وهابیت و سماع موتی» سید مهدی علیزاده موسوی، مجله سراج منیر دار الاعلام، قم، بی‌تا.
[4]. سید مهدی علی زاده موسوی، سلفی گری و وهابیت، ص42، ج 2، مبانی اعتقادی،  دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم،  قم، 1391
[5]. همان، ص45.