پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ انسان به حکم انسان بودن دارای وجوه متمایزی با حیوانات و سایر مخلوقات خداوند است و شاید بتوان گفت شادی و غم در وجود انسان (بر حسب آن‌چه دیده می‌شود) نمود بیشتری داشته و از این‌رو برای حوادث مختلف اعم از شادی و یا غم، مجالس متناسب با آن تشکیل می‌شود. گذشته از آن، یاد حوادث تلخ و شیرین نیز بر روح و روان انسان اثرات مثبت و منفی گذاشته و باعث شور و شعف و هم‌چنین ناراحتی و غم و اندوه می‌شود. از این‌رو می‌توان گفت وجود انسان متاثر از حوادث مختلفی است، که در طول زندگی برایش به‌وجود می‌آید، که در واکنش به آن‌ها متألم و یا شادمان می‌شود.

دانشمندان و فقهای اسلامی بر طبق آن‌چه از قرآن و روایات استنباط کردند، این است که در هنگام بروز چنین حوادثی انسان باید حد اعتدال را نگه دارد و مثلاً در حوادث غم‌بار، بر خود لطمه وارد نیاورد[1] و بر بدن خود آسیب نرساند. در مراسمات شادی نیز دچار لهو و لعب و بی‌خود شدن از خود نگردد، به گونه‌ای که از دایره عقل خارج گردیده و مست و بیهوش شود.

اما آن‌چه مورد تحریم واقع نگردیده، بروز حالت غم و اندوه و یا شادمانی است، که به ناگاه در انسان پدید می‌آید؛ چرا که این امر یک حادثه طبیعی بوده و به غریزه و نهاد آدمی بازگشت دارد و مقابله کردن با امور فطری جزء مواردی نیست که اسلام و یا حتی هیچ دین آسمانی دیگر نسبت به آن منع کرده باشد. در این میان فرقه‌ای به نام وهابیت با تاریخ چند ساله[2] مدعی حرمت و بدعت دانستن مجالس عزا و یا جشن و شادمانی در مناسبات مذهبی گردیده‌اند. ایشان بر این باورند که چون در زمان پیامبر، خود ایشان چنین نکرده‌اند، بنابراین ارتکاب به امور فوق مستلزم بدعت بوده و در نتیجه داخل در حرمت می‌باشند. «مراسم میلاد پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) جایز نیست؛ چون خود حضرت، خلفای راشدین، صحابه و دیگر تابعین، چنین کاری انجام نداده و به همین روی این کار بدعت و حرام است.»[3]

در جواب ایشان باید گفت: اگر بنا باشد، هر کاری که در زمان پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) و یا توسط ایشان یا صحابه و تابعین صورت نگرفته باشد، باید بسیاری از امور امروزی مانند سوار شدن بر ماشین و هواپیما، و خوردن انواع خوراکی‌ها و کاشت میوه و سبزیجات ترکیبی و غیره را نیز داخل در دایره حرمت کنیم و این در حالی است که وهابیت در زمان فعلی، از بهترین امکانات رفاهی استفاده کرده و خود را مجهز به پیشرفته‌ترین تجهیزات نظامی کرده‌اند، که در زمان پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) و صحابه و تابعین و حتی صدها سال بعد از آن نیز خبری از این وسایل و امکانات امروزی نبود.

پی‌نوشت:

[1]. «و لا شی ء فی اللطم علی الخدود، سوی الاستغفار و التوبه» شیخ حر عاملی، وسائل الشیعه، ج15، ص583
[2]. زندگانی پایه گذار مسلک وهابیت
[3]. أحمد بن عبدالرزاق الدویش، فتاوی اللجنه الدائمه للبحوث العلمیه و الافتاء، ج3، 10