پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ ابن کثیر از بزرگ‌ترین مفسران سلف‌گرا است که دارای آثار معتبر نزد مجموعه‌های سلفی و ازجمله وهابیت است. یکی از مهم‌ترین ادله وهابیان درباره عدم شنیدن اموات آیه شریفه‌ایست که می‌فرماید: «و ما انت بمسع فی القبور.[فاطر/22] و تو چیزی را به اهل قبور نمی‌شنوانی.» در حالی‌که این آیه از نظر ابن کثیر برخلاف نظر وهابیت فهم می‌شود.
ابن کثیر می‌گوید: «کما لا ینتفع الأموات بعد موتهم وصیرورتهم إلی قبورهم وهم کفار بالهدایة والدعوة إلیها، کذلک هؤلاء المشرکون الذین کتب علیهم الشقاوة، لا حیلة لک فیهم ولا تستطیع هدایتهم.[1] ای پیامبر! همان‌طور که اموات کافر بعد از مرگشان و رفتن به قبر، نفعی از هدایت نمی‎برند، این مشرکان را هم که شقی شده‎اند، نمی‎توانی هدایت کنی.»
حتی ابن کثیر پا را فراتر از این نهاده و معتقد است، مردگان زائران خود را شناخته، از دیدن آنها خرسند می‌شوند. در این زمینه می‎گوید: «وقد تواترت الاثار عنهم بأن المیت یعرف بزیاره الحی له ویستبشر فروی ابن أبی الدنیا فی کتاب القبول عن عائشه رضی الله عنها قالت قال رسول الله صلی الله علیه وسلم ما من رجل یزور قبر أخیه ویجلس عنده إلا استأنس به ورد علیه حتی یقوم وروی عن أبی هریره رضی الله عنه قال إذا مر الرجل بقبر یعرفه فسلم علیه رد علیه السلام.[2] و به درستی‌که روایت متواتر از صحابه وجود دارد که مرده زائر قبرش را می‌شناسد و خوشحال می‌شود؛ ابن ابی دنیا در کتاب قبول، از عایشه روایت کرده که گفت: پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود هر کس که به زیارت قبر برادر مؤمنش برود، و در کنار قبرش بنشیند، از درون قبر جوابش را می‌دهد و از آمدنش خوشحال می‌شود، تا این‌که از کنار قبر برود و ابوهریره از پیامبر نقل می‌کند که فرمود: هرگاه که شخصی به قبر کسی گذر کند، که او را می‌شناسد و سلام کند، جواب سلامش را می‌دهد.»

پی‌نوشت:

[1]. أبوالفداء إسماعیل بن عمر بن کثیر دمشقی، تفسیر القرآن العظیم، ج3، ص666.، دارالفکر، 1414ق.
[2]. همان، ج3، ص530.