پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ سلفی‌ها معتقدند که همه‌ی اصحاب پیامبر (صلی الله علیه و آله) عادل هستند و هیچ فردی نباید جز به خیر در رابطه با آنان سخن بگوید، زیرا پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: «اذا ذکر اصحابی فامسکوا.[1] زمانی که از اصحابم یاد می‌کنید، مواظب باشید که به آن‌ها توهین نکنید.» و هم‌چنین فرمود: «اصحابی کالنجوم بایهم اقتدیتم اهتدیتم.[2] اصحاب من مانند ستارگانی هستند، که از هر کدام پیروی کنید، هدایت می‌یابید.» سلفیان معتقدند: «هر کس به اصحاب رسول الله (صلی الله علیه و آله) توهین کند، گویا به پیامبر (صلی الله علیه و آله) توهین کرده است و پیامبر (صلی الله علیه و آله) را در قبر آزرده است.»[3]
با ذکر این مقدمه می‌گویم: همه‌ی مسلمانان احترام به اصحاب پیامبر (صلی الله علیه و آله) را لازم می‌دانند و اهانت به آنان را جایز نمی‌دانند. حتی شیعیان بر این باورند که اهانت به صحابی پیامبر (صلی الله علیه و آله) به‌عنوان این‌که صحابی پیامبر (صلی الله علیه و آله) است، جایز نیست. زیرا اهانت به صحابه، اهانت به پیامبر (صلی الله علیه و آله) است و اهانت به پیامبر (صلی الله علیه و آله) حرام است. اما این همه‌ی قضیه نیست، زیرا از آن‌سو روایاتی است، که پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) برخی از اصحاب را اهل جهنم معرفی کرده است.
بخاری در صحیحش می‌نویسد: پیامبر (صلی الله علیه و آله) در روز قیامت می‌بیند، که تعدادی از اصحابش را به‌سوی جهنم می‌برند. حضرت خطاب به خداوند می‌فرماید: خدایا این‌ها اصحاب من هستند! چرا آنان را به‌سوی جهنم می‌برید؟! در این هنگام خداوند می‌فرماید: ای رسول ما! تو نمی‌دانی که این اصحاب، بعد از تو چه کردند![4] آنان بعد از تو، به قهقرا برگشتند، از هدایت و حقیقت، به ضلالت و گمراهی فرو رفتند.[5]
اکنون با توجه به سخن پیامبر (صلی الله علیه و آله) چگونه می‌توان گفت: همه‌ی اصحاب رسول الله، عادل و صادق و اهل بهشت هستند. بنابراین باید پذیرفت، برخی از صحابه، قابل احترام و مورد ستایش هستند و جایگاهی بلندمرتبه در بهشت دارند، اما برخی دیگر از اصحاب در حقیقت صحابی نیستند، زیرا گناهانی انجام دادند، که به سبب آن اهل جهنم شدند.

پی‌نوشت:

[1]. علی بن خلف البربهاری، شرح السنه، تحقق ابی یاسر خالد بن قاسم الردادی، مدینه، اللمملکه العربیه السعودیه، مکتبه الغرباء الاثریه، چاپ اول، 1414ق،ص76
[2]. همان، ص77
[3]. همان، ص123
[4]. «فَأَقُولُ: يَا رَبِّ أَصْحَابِي، فَيَقُولُ: إِنَّكَ لاَ تَدْرِي مَا أَحْدَثُوا بَعْدَكَ» بخاري، محمّد بن اسماعيل (م 256)، صحيح بخاري، تحقيق: محمد زهير بن ناصر، دار طوق النجاة، چاپ اوّل، 1422هـ. ق، ج8، ص129، ح6526
[5]. «إِنَّهُمُ ارْتَدُّوا عَلَى أَدْبَارِهِمْ القَهْقَرَى» بخاري، محمّد بن اسماعيل (م 256)، صحيح بخاري، تحقيق: محمد زهير بن ناصر، دار طوق النجاة، چاپ اوّل، 1422هـ. ق، ج8، ص120، ح6585.