پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ شاید بتوان ادعا کرد که یکی از بهترین و مهم‌ترین عوامل پیشرفت وهابیت در دهه‌های اخیر، حمایت و پشتیبانی قدرت‌های استکباری است. چنان‌که بر اساس بعضی اسناد تاریخی، ابن عبدالوهاب با استعمارگران، در به‌وجود آمدن وهابیت نقش مهمی را داشته است. اکبر اسدعلی‌زاده می‌گوید: «بریتانیا با تمسک به نظریه‌ی بسیار خطرناک و فتنه‌انگیز «مذهب علیه مذهب»، افراد روشن‌فکر مذهبی را، با حیله‌های گوناگون، به‌خود جذب و با دیکته‌کردن سیاست‌های خویش به آن‌ها، اهدافش را عملی ساخت. در همین راستا محمد بن عبدالوهاب نجدی را پرورش داد، و او را به ابن سعود سپرد و با پشتیبانی‌های فراوان از این دو، راه را برای گسترش اندیشه‌های فرقه وهابیت هموار ساخت. بدین ترتیب، کشور استعمارگر انگلیس، با طرح نقشه‌های حساب‌شده، در پیدایش مذهب وهابی و گسترش و تثبیت این طرز تفکر در میان مسلمانان، نقش مؤثری ایفا کرد.»[1]
در کتاب «جنبش‌های اسلامی معاصر» آمده است: «بعد از جنگ جهانی اول، در حالی‌که شریف حسین، حدود هشت سال حکومت متزلزل و ناپایدار حجاز را اداره می‌کرد، ابن سعود امیر نجد در کمین او نشسته بود و منتظر فرصت بود و در همین حال که روابط حسنه‌ای با انگلیسی‌ها داشت، از طریق یک انگلیسی متظاهر به اسلام از آن‌ها مستمری دریافت می‌کرد. بعد از آن‌که ابن سعود با کارگردانی اصلی صحنه یعنی انگلستان، درصدد براندازی حکومت شریف‌حسین برآمد و به حجاز و طایف و سپس مکه و مدینه، حمله‌ور شد و تحت تصرف خود درآورد، دولت انگلیس پادشاهی ابن سعود را بر حجاز و سلطنت سعودی‌ها را بر نجد و حجاز طی پیمان جده، در سال 1937 میلادی به رسمیت شناخت و در سال 1932 میلادی کشور عربستان سعودی به وجود آمد و منابع عظیم نفت شبه جزیره به شرکت های انگلیسی و آمریکایی آمد.»[2]
انگلستان در تثبیت حکومت وهابی‌ها و سعودی‌ها بر عربستان نقش به‌سزایی داشته است.
در جایی دیگر تصریح می‌کند: «در دوره سوم انگلستان که در عین حمایت از دولت وهابی ابن سعود، با یک‌پارچگی شبه جزیره عربستان مخالف بود. طبق سیاست همیشگی خود، هم دولت ابن سعود را تحت حمایت داشت و مانع سقوط آن می‌شد و هم با قیام‌های داخلی قبایل و امیرزادگان دیگر در عربستان داخلی، در ارتباط بود و جاسوسانی در میان آن‌ها داشت.»[3]
حامد الگار استاد دانشگاه برکلی کالیفرنیا پیرامون روابط سعودی‌ها با دولت‌های استکباری می‌گوید: «اولین ارتباط بین آل سعود و بریتانیا در سال 1865 میلادی، قبل از جنگ جهانی اول اتفاق افتاد، که با نزدیک شدن جنگ جهانی کمک‌های اقتصادی و مالی دولت بریتانیا به‌صورت فزاینده‌ای به جیب آل سعود سرازیر می‌شد. اما با شروع جنگ جهانی، این پیوند در حد کمال رسید. در سال 1915 میلادی برتانیایی‌ها با عبدالعزیز بن سعود، امیر وقت سعودی، قراردادی را که معمولاً با زیر دستان‌شان که به نام «قرارداد دوستی و همکاری» معروف بود، منعقد کردند. در حقیقت مایه‌ی اصلی خریدن دوستی و همکاری بود و بر اساس همین قرارداد خریدن همکاری‌ها تا سال 1917 میلادی امیران سعودی، هر ماه پنج‌هزار پوند از اربابان‌شان دریافت می‌کردند تا در مقابل، به‌عنوان مزدور امپراتوری برتانیا، ایفای نقش نماید. اما بریتانیا نیز از باب رضایت‌مندی نیز مناسب دانست، که مدال و لقبی به قهرمان وهابی‌گری اعطا کند (در همان زمان‌ها مدال و اعطای لقب دیگری هم به عبدالبهاء، پسربهاء الله مبدع بهایی‌گری داد)، در سال‌های بعد این تشریفات ادامه یافت. در سال 1984 میلادی، ملک فهد به هنگام دیدار با ملکه الیزابت عکسی گرفتند، در حالی‌که ملک فهد نشان بریتانیا با نماد صلیب را، به گردن داشت.»[4]

پی‌نوشت:

[1]. چالش های فکری و سیاسی وهابیت، اکبر اسد علی‌زاده، ص110 قم، صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، بی‌تا.
[2]. جنبشهای اسلامی معاصر، دكتر سيد احمد موثقي، ص155، انتشارات سمت، تهران، بی‌تا.
[3]. همان، ص153.
[4]. وهابیگری، حامد الگار، ترجمه احمد نمایی، ص39، بی‌تا، بی‎نا.