پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ در فهم و اندیشه‌‌ی ابن تیمیه برای عبادت تلقی شدن یک عمل، نیازی به نیت عبادت‌کننده نیست. صرف انجام عمل همراه با خضوع و محبت، آن عمل عبادت تلقی می‌شود. این در حالی است که مسلمانان بسیاری اعمال را برای دیگران با محبت و خضوع انجام می‌دهند و هیچ مسلمانی نمی‌تواند برای این افراد اتهام شرک را قائل شود؛ مانند خضوع در برابر والدین که یک دستور دینی است و نمی‌تواند شرک باشد و یا سجده نبی الهی در برابر دیگر نبی الهی در داستان حضرت یوسف، که در قرآن نیز آمده است.
با این مقدمه یکی از اشکالاتی که می‌توان بر فهم وهابیت وارد کرد، این است که با توجه به نوع استدلال آن‌ها باید همه کسانی‌که حج رفته‌اند و عمل طواف را انجام داده‌اند، مشرک بدانیم؛ چرا که به تأیید بسیاری از تواریخ قبر اسماعیل و مادرش هاجر در مقام حجر اسماعیل قرار دارد.
در روایتی که در کتب مهم تاریخ اهل سنت آمده است، می‌گوید: «اسماعيل با مادرش هاجر در حجر مدفونند.»[1] و در عبارت ابن‏اثير گويد: «اسماعيل وصيت كرد، تا در كنار قبر مادرش در حجر دفن گردد.»[2] و در روايتى ديگر گويد: «قبر اسماعيل زير ناودان بين ركن و مقام است.»[3]
در سفر نامه‌ی ابن جبیر نوشته است: «نيز نزديك ركن عراقى، قبر مادرش هاجر است و علامت آن سنگ سبزى به اندازه يك وجب و نيم است و مردم در نماز به اين دو محلّ حجر، تبرك مى‏جويند و اين براى آنان رواست. زيرا آن دو قبر از «بيت عتيق» بوده و در بردارنده دو جسد مقدس و گرامى‏اند؛ قبورى كه خداوند آن‌ها را نورانى كرده و به بركت آن‌ها نمازگزاران و دعا كنندگان در آن‌جا را سود رساند. فاصله اين دو قبر از يكديگر هفت وجب است.»[4]
در کتاب‌های شیعیان نیز این‌گونه وارد شده است: «در حجر در محدوده ركن سوم، دوشيزگان اسماعيل مدفونند.»[5] و ابوبكر احمد بن فقيه همدانى از پيامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) روايت كند، كه فرمود: «هيچ پيامبرى از قوم خود نگريخت، مگر آن‌كه به‌سوی مكه آمد و به عبادت خدا پرداخت، تا از دنيا برفت؛ و قبر «هود و شعيب و صالح» در بين زمزم و مقام (ابراهيم) است؛ و قبر سيصد تن از پيامبران در كعبه است؛ و بين ركن يمانى تا ركن اسود، هفتاد تن از پيامبران مدفونند.»[6]
حجاج و طواف كنندگان پيرامون كعبه، قطعاً باید حجر اسماعيل را نيز طواف ‏كنند و قبر اسماعيل و مادرش هاجر در حجر قرار دارد. به نظر شما ایشان مشرک هستند؟ بهتر است وهابیت در نوع استدلال خویش بازنگری کنند، تا دچار این انحرافات در عقیده نشوند.

پی‌نوشت:

[۱]. سيره ابن ‏هشام،ابن هشام، ج1، ص2، چاپ مصر، ٢١٨ هـ .
[۲]. تاريخ طبرى، محمد بن جریر طبری، چاپ اروپا، ج ١ ص ٣٥٢ . تاريخ ابن ‏اثير، چاپ اروپا، ج١، ص89،. تاريخ ابن كثير، ج 1، ص١٩٣، بی‌تا بی‌نا.
[۳]. طبقات ابن‏ سعد،محمد ابن سعد، ج1، ص25، بی‌تا، بی‌نا.
[۴]. به نقل از کتاب معالم المدرستین، علامه عسگری، ج1، ص 120، بی‌تا، بی‌نا.
[۵]. فروع كافى، كتاب الحج، باب حج ابراهيم و اسماعيل حديث ١٤، جلد ٤ ص ٢١٠، قم نشر جامعه مدرسین، 1374 ه.
[۶]. مختصر كتاب البلدان تأليف ابوبكربن فقيه همدانی، ص١٧، ١٣٠٢ هـ.