پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ وهابیان بر خلاف تمام فرقه­‌های اسلامی، که خداوند را از هرگونه حَد و محدودیّت منزّه می­دانند، برای خدا «حدّ» قائل­اند و او را محدود به مکان خاص و اعتقاد به آن را واجب می­­دانند و کسانی را که منکر «حدّ» برای خداوند هستند، بدعت­گذار، مشرک، کافر و زندیق می­‌خوانند. در این مقاله برآنیم تا به مواردی از این اعتقاد اشاره کنیم:

الف) خداوند در مقابل نمازگزار:
عبدالله بن عمر گوید: «پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) در سمت قبله دیوار مسجد، آب دهانی مشاهده نمود، آن را پاک کرد و رو به مردم نمود و فرمود: هنگامی‌که به نماز می‌ایستید، روبه‌روی خود آب دهان نیاندازد، زیرا در موقع نماز خواندن خداوند در مقابل او قرار می‌گیرد.»[1]

ب) خدا در آسمان:
معاویه بن حکم سلمی گوید: «به پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) عرض کردم: این کنیز را آزاد نکنم؟ فرمود: او را نزد من آور! چون کنیز را آوردم، حضرت از او پرسید: خداوند کجاست؟ کنیز گفت: در آسمان! سپس پرسید: من کیستم؟ عرض کرد: پیامبر خدا. حضرت فرمود: این کنیز را آزاد کن، زیرا او دارای ایمان است.»[2]

ج) خدا در عرش:
جبیر بن مطعم گوید: «مردی عرب چادرنشین نزد پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) آمد و عرض کرد: ای پیامبر خدا! در اثر خشک‌سالی بدن‌های ما خسته، اهل و عیال ما تلف و ثروت، چهارپایان و گوسفندانمان تلف شد. ما تو را در پیشگاه خداوند و خداوند را نیز نزد تو شفیع قرار می‌دهیم، برای ما تقاضای باران کن! پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: وای بر تو! هیچ می‌دانی چه می‌گویی؟! سپس پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) خداوند را تسبیح و تقدیس نمود و آن‌قدر ادامه داد، که آثار خستگی در قیافه اصحاب ظاهر گردید؛ سپس فرمود: وای بر تو! خداوند بالاتر از آن است، که او را نزد یکی از بندگانش شفیع قرار دهند؛ هیچ می‌دانی خداوند چیست؟ پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) با انگشتان خود شبیه قبّه‌ای تشکیل داد و فرمود: عرش خدا، بالای آسمان‌ها مانند انگشتان دست من است و عرش به سبب خداوند و در اثر سنگینی او مانند جهاز شتر در اثر سنگینی راکب (سوار) به صدا در می‌آید. ابوداود گوید: ابن بشّار این حدیث را چنین نقل نموده: خداوند بالای عرش و عرش بالای آسمان و چون خداوند به عرش می‌نشیند، هم‌چون جهاز شتر به وسیله سوارش، به‌صدا در می‌آید.»[3]

د) خداوند میان ابرها پیش از آفرینش جهان:
ابورزین گوید: «از پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) پرسیدم: خداوند پیش از آفرینش جهان کجا بود؟ حضرت فرمود: خداوند میان ابر ضخیمی بود که نه در زیر آن ابر، هوا بود و نه در بالایش و در جهان هیچ موجودی نبود... .»[4]

علت اساسی انحراف وهابیّت از توحید ناب اسلامی، دوری و فاصله گرفتن از اهل بیت پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) و تمسک به روایات جعلی است. دوری از مکتب اهل ‌بیت (علیهم السّلام) سبب شد، که وهّابیّت در مورد خداوند متعال به «مکان» بگروند؛ چنان­که برخی فرقه­‌های دیگر، به تعطیلی روی آوردند.

پی‌نوشت:

[1]. صحیح بخاری، بخاری، دار ابن کثیر، بیروت، ج 1، ص 159.
[2]. صحیح مسلم، مسلم، دار إحیاء التراث العربی، بیروت، ج 1، ص 381.
[3]. سنن أبی داود، أبی داود، دار الفکر، بیروت، ج 4، ص 232.
[4]. سنن ابن ماجه، ابن ماجه، دار الفکر، بیروت، ج 1، ص 64.