پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ در کوتاه سخن، می‌توان وهّابیت را قرائتی جدید از مذهب سنّی حنبلی دانست، که با تفسیری سطحی و ظاهربینانه از آیات و روایات، تنها خود را مسلمان دانسته و دیگران را مشرک و ریختن خون هر مسلمان غیر وهّابی را مباح می‌شمارد.[1] این فرقه را می‌توان با مبانی فکری و اعتقادی آن شناخت، که بر اساس آموزه‌های تند، افراطی و ظاهربینانه از قرآن و روایات اسلامی با اندک بهانه‌ای حکم به تکفیر دیگران می‌دهند.[2]
این فرقه توسط «محمّد بن عبد الوهّاب»، متوفای 1205 هجری و با کمک تنگاتنگ حاکم عربستان در آن زمان، «محمد بن سعود» (جدّ اعلای حاکمان فعلی سعودی) و هم‌چنین کمک‌های سرشار مالی، فرهنگی و نظامی مستشاران انگلیس، در منطقه نجد و درعیّه عربستان پایه‌گذاری گردید.
تفکرّات انحرافی و ریشه‌های فکری محمد بن عبدالوهّاب را می‌توان نشأت گرفته از سلف وی، هم‌چون: معاویه بن ابی‌سفیان (متوفای 60 هجری)، مروان بن حکم (متوفای 61 هجری)، حجاج بن یوسف ثقفی (متوفای 95 هجری)، ابومحمد حسن بن علی بن خلف بربهاری (متوفای 329 هجری) و سرانجام از تئوریسین و نظریه‌پرداز مکتب وهابیت، ابن‌تیمیه حرّانی (متوفای 728 هجری) دانست که هر یک از این تفکّرات، در زمان خود محکوم به شکست بود، تا این‌که در قرن دوازدهم هجری، توسط محمد بن عبدالواهب، رمقی تازه یافت و با استقبال گسترده حکّام آل سعود و استعمار پیر انگلیس بهترین حربه برای ایجاد اختلاف در صفوف مسلمانان تشخیص داده شد و به همین‌رو از روز تأسیس این فرقه تاکنون، آن‌چه از این گروه دیده شده جر ایجاد اختلاف در صفوف مسلمانان و تاراج جان، مال، عرض، ناموس و حیثیت جامعه اسلام و بشریت چیز دیگری نبوده است.

پی‌‌نوشت:

[1]. حاشیة رد علی الدار المختار، باب فی أتباع عبد الوهاب، ابن عابدین، دارالفکر، للطباعة و النشر، بیروت، ج 4، ص 262.
[2]. بحوث قرآنیة فی التوحید و الشرک، آیت الله العظمی جعفر سبحانی، ص54.