بیعت گرفتن برای امام، بدون اجازه امام!
پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ اقطاب صوفیه معتقدند که بنا بر آیه «الیوم اکملت لکم دینکم و اتممت علیکم نعمتی» که پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) از مردم برای پذیرش ولایت حضرت علی (علیهالسلام) بیعت گرفته است و بدینوسیله ایمان و دین آنها کامل شده است، در هر دوره نیز مردم با امام زمان خویش بیعت میکردند و در دوره غیبت هم بیعت با امام برای کامل شدن دین و ایمان اشخاص، ضروری و واجب است، اما با توجه به غیبت حضرت، معتقدند که این کار توسط نائب آن حضرت صورت میگیرد. همچنان که سید هبهالله جذبی معروف به "ثابت علی" میگوید: «تا دورهی امروز که دوره امام دوازدهم حضرت ولیعصر که امروزه دوره آن بزرگوار است که البته باید با آن بزرگوار بیعت کرد، البته چون مطابق صلاح خدا آن بزرگوار در پشت پرده غیبت است و البته خلاف فضل الهی بود که یک هم چون مهمی که موجب تکمیل دین و موجب حقیقت است در مدت غیبت از بین رفته باشد، این بود که خود آن بزرگوار یک نفر از اصحاب خودشان را مأمور کردند که از طرف آن حضرت بیعت بگیرد. بیعت بگیرد یعنی چه؟ یعنی بیعت بگیرد برای امامت امام دوازدهم و این اجازهای که آن حضرت مرحمت فرمودند، همینطور دستبهدست و سینهبهسینه همیشه هست تا ظهور آن بزرگوار.»[1]
اینچنین صوفیه در پی اثبات این مسئله هستند که ثابت کنند که در زمان غیبت، تمام اقطاب صوفیه نائبان حضرت در امر بیعت گرفتن از مردم هستند و این کار را ادامه دهنده راه جنید بغدادی میدانند و معتقدند که جنید بغدادی از طرف امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) اجازه گرفتن بیعت برای امام را داشته است ولی نواب خاص آن حضرت این چنین اجازهای را نداشتهاند و دراینباره نورعلی تابنده میگوید: «نواب اربعه فقط عریضههای مردم را خدمت امام میبردند و جواب آنها را برمیگرداند و مدعی اخذ بیعت نبودند و نه در کتب نوشته شده است که بیعت میگرفتند.» [2]
اما ایکاش نورعلی تابنده حداقل برای روشن شدن اذهان مریدان خود مطرح میکردند که در کدام کتاب تاریخی یا رجالی که در آنها از ملازمان و شاگردان و محدثان ائمه اطهار (علیهمالسلام) نام برده شده است، نام جنید بغدادی بهعنوان نائب خاص یا حداقل بهعنوان نائب عام حضرت نام برده شده است. واقعیت این است که در هیچ کتاب معتبر شیعی نامی از جنید بغدادی بهعنوان حداقل، نائب عام یا راوی یک حدیث از امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) برده نشده است.
اقطاب و بزرگان صوفیه نه تنها نتوانستهاند هیچ سند و مدرکی دال بر مجاز بودن جنید بغدادی و دیگر اقطاب در گرفتن بیعت برای امام ارائه دهند، بلکه در مقابل روایاتی قرارگرفتهاند که در آنها حضرت، نواب اربعه را معرفی کرده است و مردم را در عصر غیبت کبری در هنگام گرفتاری و نیاز به امام، ارجاع به فقها و راویان احادیث داده است و شخصی را بهعنوان نایب خاص خود در غیبت کبری معرفی نکرده است. علامه میرجهانی در این باره مینویسد: «بعد از وفات علی بن محمد سمری آن حضرت نایب خاصی نداشته و نخواهد داشت تا زمان خروج سفیانی، بلکه علماء شیعه دوازده امامی را مرجع و نایب عام خود قرار دادهاند.»[3]
حال سؤال این است که آیا جنید بغدادی نائب خاص آن حضرت است؟ درحالیکه بهاتفاق تمام علماء، مسئله نیابت خاص در عصر غیبت کبری برداشته شده است و خود حضرت به این مسئله تأکید کرده است.
یا اینکه جنید بغدادی نائب عام آن حضرت است؟ که اگر چنین باشد هرکسی میتواند نائب امام باشد نه یک شخص خاص! و این سؤالات نه تنها در مورد جنید بلکه در مورد بقیه اقطاب صوفیه مدعی نیابت نیز صدق میکند.
پینوشت:
[1]. جذبی، علیرضا، رساله جذبیه، نشر جذبی، تهران، 1364، ص 71
[2]. فصلنامه عرفان ایران، شماره 11، 1
[3]. میر جهانی طباطبایی، سید محمد حسن، نوائب الدهور فی علائم الظهور، ج 1، ص 9
افزودن نظر جدید