پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ آیات و روایات نقش مهم عقل را برای انسان‌های فهیم، بیان می‌کند. در بسیاری از آیات قرآن، کسانی‌که از این نعمت استفاده نمی‌کنند، سخت توبیخ می‌کند. «إِنَّ شَرَّ الدَّوَابِ‏ عِنْدَ اللَّهِ الصُّمُّ الْبُكْمُ الَّذينَ لا يَعْقِلُون‏.[انفال/22] بدترين جنبندگان نزد خدا، افراد كر و لالى هستند، كه انديشه نمى‏‌كنند.» قرآن در این آیه افرادی را که از نعمت عقل استفاده نمی‌کنند، در سلک حیوانات به‌شمار می‌آورد. با توجه به این آیات، از جمله فرقه‌ای که یکی از مصادیق این آیه شمرده می‌شوند، وهابیت می‌باشند. همان فرقه‌ای که ارزشی برای حکم عقل قائل نیستند و عقل را در فهم احکام، پوچ می‌دانند.
ابن تیمیه سر دسته این فرقه، درباره عجز عقل، به‌طور مطلق در فلسفه احکام  چنین می‌گوید: «همانا عقل در مقابل خبر پیامبر (صلی الله علیه و آله) همانند شخص عامی مقلد در مقابل امام مجتهد است، بلکه بسیار پایین‌تر از او می‌باشد.»[1]
نقدی بر این کلام:
با توجه به ظاهر این کلام، عقل هیچ علتی از دستورات پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) متوجه نمی‌شود، و عقل عاجز است که از علت احکام  صادره از پیامبر اکرم، چیزی بفهمد، در حالی‌که این‌طور نیست، بعضی از دستورات نبوی هستند که با اندکی تامل و تعقل، انسان به بعضی از علت‌های آن پی می‌برد. به عنوان مثال، قرآن و پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) شخصی را از نزدیکی با زن حائض منع می‌کنند، در این‌جا طبق نظر ابن تیمیه، عقل چیزی از این نهی نمی‌فهمد، در حالی‌که یکی از علت‌هایی که عقل می‌تواند برای این نهی بیاورد، ضررهایی است که با جماع با زن حائض حاصل می‌شود.
فلسفه حكم اجتناب از آميزش جنسى زنان، علاوه بر اين‌كه عمل تنفرآوری است، زيان‌هاى بسيارى به‌بار مى‏‌آورد، كه طب امروز نيز آن را اثبات كرده، از جمله احتمال عقيم شدن مرد و زن، و ايجاد يك محيط مساعد براى پرورش ميكروب بيماری‌هاى آميزشى (مانند سفليس و سوزاك) و نيز التهاب اعضاء تناسلى زن و وارد شدن خون آلوده به داخل عضو تناسلى مرد و غير اين‌ها كه در كتب طب آمده است، لذا پزشكان، آميزش جنسى با چنين زنانى را ممنوع اعلام مى‏‌كنند، این مساله چیزی است که امروزه با پیشرفت علم، عقل به آن پی برده است.
نتیجه: عقل در مواردی می‌تواند به علت‌ها و فلسفه احکام پی ببرد‌ و این طور نیست که بگوییم عقل از علت و فلسفه احکام، به‌طور کل عاجز است.

پی‌نوشت:

[1]. «انّ العقل مع خبره (ص) کالعامی المقلد مع الامام المجتهد بل هو دون ذلک بکثیر» علی اصغر رضوانی،عقل از منظر وهابیان، مشخصات نشر: تهران: نشر مشعر، 1390.ص 56، مجموع الفتاوی، ج 19، صص 232 و 233.