بررسی مکان روایت «فاطمة بضعة منّی»
پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ پیروان وهابیت در یکی از شبهات خود چنین آوردهاند: «روایات صحیح متعددی داریم که قضیه خواستگاری علی ـ کرّم الله وجهه ـ از جویریه، دختر ابوجهل را بیان داشته، مبنی بر اینکه علی ـ کرّم الله وجهه ـ در زمانی که هنوز فاطمه ـ رضی الله عنها ـ در قید حیات بود از دختر ابوجهل خواستگاری نمود و چون فاطمه از این موضوع باخبر گردید، بسیار رنجیده خاطر گردید و پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) نیز پس از آگاه شدن از این موضوع، به مسجد آمده و فرمود: «فاطمة بضعة منّی من آذاها فقد آذانی...؛ فاطمه پاره تن من است، هر که او را بیازارد، مرا آزرده است.» سپس پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) میفرماید: «وَاللَّهِ لاَ تَجْتَمِعُ بِنْتُ رَسُولِ اللَّهِ وَبِنْتُ عَدُوِّ اللَّهِ أَبَدًا.[1] به خدا سوگند بدانید دختر رسول خدا و دختر دشمن خدا هرگز با هم جمع نمیشوند.» «والله لَا تَجْتَمِعُ بِنْتُ رسول اللَّهِ وَبِنْتُ عَدُوِّ اللَّهِ عِنْدَ رَجُلٍ وَاحِدٍ فَتَرَکَ عَلِیٌّ الْخِطْبَةَ.[2] به خدا سوگند! دختر رسول خدا و دختر دشمن خدا نزد یک نفر جمع نمیشوند، پس از این بود که علی از خواستگاری دختر ابوجهل منصرف شد.»
پاسخ:
الف) مخالفت این افسانه با قرآن کریم؛
با فرض پذیرش افسانه وهّابیت، هنگامیکه این حدیث را برای سنجش به میزان قرآن کریم عرضه میکنیم، درجه اعتبار آن بهتر مشخص میگردد. قرآن کریم با صراحت تمام از حلیّت و جواز تعدد زوجات سخن میگوید: «فَانكِحُواْ مَا طَابَ لَكُم مِّنَ النِّسَاء مَثْنَى وَثُلاَثَ وَرُبَاعَ.[نساء/3] هر چه از زنان که دوست دارید، دو یا سه یا چهار همسر، به زنی گیرید.»
ب) مخالفت با سنت؛
از سوی دیگر همینکه میبینیم خود پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) بر تعدد زوجات، اقدام نموده در حقیقت ترجمان عملی حکم خدا روشن میگردد؛ در حالیکه مفهوم حدیث مسور بن مخرمه این است که آن حضرت ازدواج مجدّد را برای دامادش امیرمؤمنان (علیه السّلام) حرام نموده. آیا رسول خدا، چیزی را که خداوند حلال کرده، حرام میکند؟
ج) تنقیص مقام عثمان؛
سازنده این افسانه که به گمان خویش درصدد تنقیص مقام امیرمؤمنان (علیه السّلام) است، بیش از آن، از مقامی که عثمان بن عفّان، نزد خود آنها دارد، تنقیص نموده؛ زیرا بر فرض پذیرش اینکه عثمان، داماد رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) بوده، آن هم دو دختر از دختران پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) را یکی پس از دیگری گرفته؛ این عمل خلاف نظر پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)، چندین بار توسط عثمان اتفاق افتاده؛ چرا که رمله دختر شیبه، یکی از همسران عثمان، که دختر یکی از دشمنان خداست در مکّه به ازدواج او درآمد و تا پایان عمر عثمان، همسر او بود و در این بین، عثمان بر اساس ادعای اهلسنت دو دختر از دختران پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) را به ازدواج خود درآورد. ابن حجر درباره کافر بودن یکی از پدر زنان، عثمان مینویسد: «رمله، دختر شیبه... پدرش در جنگ بدر کشته شد، در حالیکه کافر بود.»[3]
ابن عبدالبر درباره ازدواج عثمان با دختر یکی از دشمنان خدا، آن هم پیش از مهاجرت به مدینه مینویسد: «رمله، دختر شیبه از کسانی بود که همراه همسرش عثمان به مدینه مهاجرت کرد.»[4] و نیز رمله دختر شیبه تا پایان زندگی عثمان، همسر او بوده، چنانکه شیبانی دراینباره مینویسد: «... عثمان به قتل رسید در حالیکه رمله دختر شیبه همسر او بود.»[5]
اگر واقعا جمع بین دختر رسول خدا و دختر دشمن خدا، جایز نیست، چرا پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) او را از ارتکاب این عمل منع ننموده، و طبق ادّعای اهلسنت دو دختر خود را یکی پس از دیگری به ازدواج عثمان درآورد؟ علاوه بر این، عثمان با امالبنین دختر عیینه و فاطمه دختر ولید بن عبد شمس که پدران هر دوی آنان از دشمنان خدا بودهاند، ازدواج کرد.[6]
برای مطالعه بیشتر در این زمینه به این مقالات رجوع فرماید.[7]
پینوشت:
[1]. بخاری، صحیح البخاری، بیروت: دار ابن کثیر، 1407 ق، ج 3، ص 1132، ح 2443
[2]. همان، ج 3، ص 1364، ح 3523، باب ذکر أصهار النبی منهم أبوالعاص بن الربیع.
[3]. «رملة بنت شیبة بن ربیعة بن عبد شمس العبشمیّة قتل أبوها یوم بدر کافرا.» الإصابة فی تمییز الصحابة، ابن حجر عسقلانی، بیروت، ج 7، ص 654.
[4]. «رملة بنت شیبة بن ربیعة کانت من المهاجرات هاجرت مع زوجها عثمان بن عفّان.» الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، إبن عبد البر، دارالجیل، بیروت، ج 4، ص 1846.
[5]. «... و قتل عثمان و عنده رملة بنت شیبة.» الکامل فی التاریخ، شیبانی، بیروت، ج 3، ص 75.
[6]. «عثمان بن عفّان بن أبی العاص بن... ولد له من رقیّة بنت رسول الله... غلام سمّاه... و أمّه فاخته بنت غزوان بن جابر... و... و أمّهم أمّ عمرو بنت جندب و عمرو... و... أمّهم فاطمة بنت الولید... و... أمّه أمّ البنین بنت عیینة... و... أمّهنّ رملة بنت شیبة... و... أمّها أمّ ولد... .» الطبقات الکبری، ابن سعد، دار صادر، بیروت، ج 3، ص 53.
[7]. «مطابقت با قرآن، نشانۀ صحت حدیث»
«توهین به پیامبر اکرم به وسیله روایت ساختگی»
«آیا قسم پیامبر دروغ بود؟»
افزودن نظر جدید