پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ گرچه روایت منزلتی که درباره امیرمؤمنان (علیه السّلام) نازل شده به حدّی از قوّت و اتقان سند، متن و مدلول برخوردار است که بسیاری از علمای اهل‌سنت درباره آن ادّعای تواتر کرده‌اند، امّا اگر این‌ها نیز نبود، فقط روایت بخاری و مسلم که برای آنان نازل منزله قرآن کریم است، کفایت می‌کرد؛ به همین‌رو، جایی برای بحث درباره استحکام آن و ساختگی بودن روایت منزلت درباره ابوبکر و عمر باقی نمی‌ماند.
چنان‌که بخاری و مسلم روایت کرده‌اند: «یا علی! جایگاه تو نزد من هم‌چون جایگاه هارون برای موسی (علیه السّلام) است.»[1]
هم‌چنین ابن عبدالبرّ درباره حدیث منزلت امیرمؤمنان (علیه السّلام) می‌گوید: «این حدیث از ثابت‌ترین و صحیح‌ترین روایات است.»[2]
امّا با این وجود جاعلان حدیث از دودمان بنی‌امیه در برابر این حدیث، حدیث دیگری را از زبان رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) جعل کرده و به آن حضرت نسبت داده‌اند که آن حضرت درباره ابوبکر و عمر فرموده: «ابوبکر و عمر برای من به منزله هارون نسبت به موسی هستند.»[3]
در پاسخ می‌گوییم:
اولاً: ذهبی، امام حدیث و جرح و تعدیل، نزد اهل‌سنت وقتی این روایت «ابوبکر و عمر برای من، به منزله هارون نسبت به موسی هستند.» را نقل می‌کند، تصریح می‌کند که: «این روایت دروغ است.»[4]
ثانیاً: ابن جوزی ابتدا همین روایت را نقل و سپس آن را موضوع (ساختگی و جعلی) معرفی می‌کند: «درباره حدیث «جایگاه ابوبکر و عمر برای من به منزله جایگاه هارون برای موسی است.» ابن جوزی می‌گوید: سند این حدیث، صحیح نمی‌باشد، چرا که ابوالقاسم علی بن حسن... که در سند این روایت آمده مورد اتهام است و نیز نمی‌توان به احادیث قزعة بن سوید استناد کرد و نیز احمد بن حنبل نیز درباره او گفته: او مضطرب الحدیث است.»[5]
ثالثاً: واقعا اگر چنین روایاتی صحیح بود و پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) فرموده بود، چرا همان‌دو که نیازمندترین افراد به این حدیث در سقیفه بنی‌ساعده بودند به این روایت استناد نکردند؟
رابعاً: چرا در جاهایی امثال روایاتی که در کتاب مسلم از خود عمر بن خطّاب نقل شده که نظر امیرمؤمنان (علیه السّلام) و عباس عموی پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) درباره ابوبکر و عمر این بوده که آن دو (ابوبکر و عمر) دروغ‌گو؛ حیله‌گر و خیانت‌کار بوده‌اند، به این‌گونه روایت استناد نکردند و نگفتند شما که چنین معتقدید، پس با این سخن پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) درباره ما چه می‌گویی؟

پی‌نوشت:
[1]. «قال النبیّ (صلی الله علیه و آله و سلم) لعلّی أما ترضی أن تکون منّی بمنزلة هارون من موسی.» صحیح بخاری، بخاری، دار ابن کثیر، بیروت، ج 3، ص 1359.
«قال رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) لعلیّ أنت منّی بمنزلة هارون من موسی إلا أنّه لا نبیّ بعدی.» صحیح مسلم، مسلم، دار إحیاء التراث العربی، بیروت، ج 4، ص 1870.
[2]. «و هو من أثبت الآثار و أصحّها. الاستیعاب فی معرفة الأصحاب.» ابن عبد البر، دار الجیل، بیروت، ج 3، ص 1097.
[3]. «عن إبن عبّاس أنّ النّبیّ (صلی الله علیه و آله و سلم) قال: أبوبکر و عمر منّی بمنزلة هارون من موسی.» تاریخ بغداد، خطیب بغدادی، دار الکتب العلمیة، بیروت، ج 11، ص 384.
[4]. «قلت: هذا کذب.» میزان الاعتدال فی نقد الرجال، ذهبی، بیروت، ج 5، ص 207.
[5]. «حدیث آخر أخبرنا أبو منصور القزّاز قال أنا أبوبکر بن ثابت قال أخبرنا علی بن عبد العزیز الطّاهری قال أنا أبو القاسم علی بن الحسن بن علی بن زکریا الشّاعر قال أنا أبو‌جعفر محمّد بن جریر الطّبری قال أنا بشر بن دحیة قال أنا قزعة بن سوید عن إبن أبی ملیکة عن إبن عبّاس أنّ النّبیّ (صلی الله علیه و آله و سلم) قال أبوبکر و عمر منّی بمنزلة هارون من موسی قال المؤلّف هذا الحدیث لا یصحّ و المتّهم به الشّاعر و قد قال أبوحاتم الرّازی لا یحتجّ بقزعة بن سوید و قال أحمد هو مضطرب الحدیث.» العلل المتناهیة فی الأحادیث الواهیة، ابن جوزی، دار الکتب العلمیة، بیروت، ج 1، ص 312.