پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ مسلمانان اگرچه بعد از وفات رسول گرامی اسلام دارای گروه‌ها و فرق مختلف شدند و افراد مختلفی را برای رهبری جامعه اسلامی پذیرفتند، ولی در امور بنیادین اسلام مانند اعتقاد به خداوند یکتا، اعتقاد به روز جزا، وجود بهشت و جهنم، پیامبری حضرت محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) و قرآن به عنوان معجزه جاوید ایشان که از جانب خدا برای هدایت انسان‌ها تا روز قیامت به صورت وحی بر آن وجود مقدس و نازنین نازل گشته است، اتفاق نظر داشته و بنابراین در تعاملات میان خود با تکیه بر اعتقاد به اصول اولیه، روابط کاملا برادرانه‌ای را با یک‌دیگر داشته و دارند.
امّا حدوداً چند سالی است که جهان اسلام با پدیده‌ای به نام داعش رو به رو گشته و دارای عقاید خشک و رفتار بسیار خشنی است که به هیچ‌وجه با معیارها و حتی اصول اولیه اسلامی سازگاری نداشته و به وحدت و انسجام مسلمانان خِلل جدی وارد آورده است به نحوی که تصویر کاملاً مخالفی از عقاید و تفکرات اسلامی را به جهان و حتی خود مسلمانان معرفی کرده است. در ادامه با ذکر حادثه‌ای از صدر اسلام به ماهیت ضد اسلامی داعش بیش از پیش، پی خواهیم برد.
همان‌گونه که در صدر مقاله نیز یادآور شدیم، قرآن فصل الخطاب بین همه مسلمانان بوده و هیچ‌کدام از مسلمانان اعتقادی مخالف نص صریح قرآن نداشته و حداقل به ظاهر قرآن عمل می‌کنند. قرآن همه مومنان را برادر یکدیگر خوانده، «إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ.[حجرات/10] در حقيقت مؤمنان با هم برادرند.» و می‌خواهد که بین آن‌ها اُنس و الفت برقرار باشد و هم‌چنین یکی از نمونه‌های آن، مسلمان دانستن کسی است که اظهار به اسلام می‌کند. «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا ضَرَبْتُمْ فِى سَبِيلِ اللَّهِ فَتَبَيَّنُوا وَ لا تَقُولُوا لِمَنْ أَلْقى إِلَيْكُمُ السَّلامَ لَسْتَ مُؤْمِناً تَبْتَغُونَ عَرَضَ الْحَياهِ الدُّنْيا فَعِنْدَ اللَّهِ مَغانِمُ كَثِيرَهٌ كَذلِكَ كُنْتُمْ مِنْ قَبْلُ فَمَنَّ اللَّهُ عَلَيْكُمْ فَتَبَيَّنُوا إِنَّ اللَّهَ كانَ بِما تَعْمَلُونَ خَبِيراً [نساء/94] ای کسانی‌که ایمان آورده‌اید! هنگامی‌که در راه خدا گام بر می‌دارید (و به سفری برای جهاد می‎روید)، تحقیق کنید! و به خاطر این‌که سرمایه ناپایدار دنیا (و غنایمی) به دست آورید، به کسی که اظهار صلح و اسلام می‎کند، نگویید: مسلمان نیستی» زیرا غنیمت‌های فراوانی (برای شما) نزد خداست. شما قبلًا چنین بودید و خداوند بر شما منّت نهاد (و هدایت شدید). (پس، به شکرانه این نعمت بزرگ) تحقیق کنید! خداوند به آن‌چه انجام می‎دهید آگاه است».  بر اساس آن مسلمانان روابط معمول و متعارفی میانشان (ولو این‌که در بعضی موارد نیز با هم دارای اختلاف باشند) برقرار است. و مسلماً هر مورد خلاف آن با توجه با سیره پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) مورد نکوهش بوده و از نظر اسلام مردود است. ذکر یک نمونه از برخورد پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) در این مورد می‌تواند راه‌گشای خوبی برای تقریب به ذهن باشد.
رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) اسامه بن زید را برای جنگ، روانه قبیله بنی‌ضمره کرد. در اثنای جنگ یکی از افراد قبیله با صدای بلند که همگان شنیدند شروع به گفتن کلمات شهادتین کرد و حسب ظاهر ایمان آورد ولی اسامه بدون توجه به حرف‌های وی، او را به قتل رساند. موقعی که ایشان از جنگ فارغ گشته و به مدینه باز گشتند، عده‌ای از مسلمانان آن حادثه را برای پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) نقل نمودند که ایشان از رفتار اسامه بر آشفت و او را مورد عتاب قرار داد. اُسامه برای تبرئه خود گفت که هدف آن شخص از بیان شهادتین فقط و فقط رهایی یافتن از مرگ بود. ولی پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) با بیان این‌که مگر تو از نهان او اطلاع داشتی؟ این دفاع را از اسامه نپذیرفتند.[1] حال که با شیوه و روش پیامبر در حمل به صحت کردن گفتار و حتی اشخاصی که به عنوان کفار با آن‌ها در حال جنگ هستیم، آشنا شدیم، به خوبی می‌توان رفتار خلاف قرآن و خلاف سیره را در برخورد داعشی‌ها مشاهده کرد.[2]
داعش که برگرفته از تفکرات وهابیت ظهور کرده، عمدتاً با مسلمانانی در حال جنگ است که قرآن و پیامبری حضرت محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) را به عنوان یک عقیده راستین قبول داشته و بر محور آن اعمال عبادی خود را انجام می‌دهند. اینان در واقع با همان طرز تفکر اسامه و برای رسیدن به مطامع دنیوی، دست به غارت و چپاول اموال مسلمین زده و به اسم اسلام، سعی بر این دارند تا اعمال و رفتار خود را موجه جلوه دهند و حال آن‌که با توجه به رشد عقلانی جامعه امروز نه تنها اینان خود جایی در بین مسلمانان ندارند بلکه با تصویر غلطی که از اسلام به جامعه جهانی معرفی می‌کنند، در بین سایر ملل و کشورهای جهان نیز جایگاهی نخواهند داشت.

پی‌نوشت:
[1]. طبری، جامع البیان فی تفسیر القرآن، دار المعرفه، بیروت، ج 5، ص 142
[2]. سایت خبر، کد 61397، 30/4/1393