عزاداری و تایید آن در قرآن

  • 1393/09/12 - 11:14
اگر برای اثبات یا نفی عمل و رفتاری، دلیلی از قرآن نیافتیم، به معنای نامشروع بودن آن عمل و رفتار نیست. چون در غیر این صورت بسیاری از رفتارها و اعمال امروزی مسلمانان که در طاهر قرآن سخنی از آن به میان نیامده نامشروع و حرام خواهد بود. هرچند ما قائلیم در قرآن کریم مسئله عزاداری مورد تایید قرار گرفته است. آیا به راستی در سوگ عزیزان نشستن، سنت انبیای الهی نبود؟ آیا اولیای الهی در غم از دست دادن یا در رنج...

پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ قبل از وارد شدن به بحث اصلی یادآوری این نکته لازم و ضروری است که اگر برای اثبات یا نفی عمل و رفتاری، دلیلی از قرآن نیافتیم، به معنای نامشروع بودن آن عمل و رفتار نیست. چون در غیر این صورت بسیاری از رفتارها و اعمال امروزی مسلمانان که در طاهر قرآن سخنی از آن به میان نیامده نامشروع و حرام خواهد بود. هرچند ما قائلیم در قرآن کریم مسئله عزاداری مورد تایید قرار گرفته است.

خداوند متعال در قرآن کریم می‌فرماید: «لاَّ يُحِبُّ اللّهُ الْجَهْرَ بِالسُّوَءِ مِنَ الْقَوْلِ إِلاَّ مَن ظُلِمَ وَكَانَ اللّهُ سَمِيعًا عَلِيمًا.[نساء/ 148] خداوند دوست ندارد کسی با سخنان خود بدی‌های دیگران را اظهار کند مگر آن‌کس که مورد ستم واقع شده باشد.» در بخش اول آیه کریمه، بدگویی و افشای عیوب دیگران با صدای بلند و آشکارا مورد مذمت و نکوهش قرار گرفته است; اما در بخش دوم آیه مبارکه، خداوند به تمام کسانی که در حق آنان ظلم شده است، نه تنها اجازه فریاد و افشاگری علیه ستمگران را داده است بلکه به مقتضای استثناء، این عمل را مورد ستایش قرار داده است. بخش عمده و اعظم مراسم عزاداری شیعیان در مصائب امام حسین و اهل‌بیت نیز به بازخوانی و بازگویی ظلم‌ها و جنایات دشمنان اسلام و اهل بیت اختصاص دارد و اگر بپذیریم که "الْجَهْرَ بِالسُّوَءِ مِنَ الْقَوْلِ" بر این عمل صدق می‌کند، آنگاه مسئله عزاداری مورد تایید خداوند نیز می‌باشد. عزاداری و اظهار غم و اندوه در ایام شهادت امام حسین و ائمه (علیهم اسلام) از نشانه‌های دوستی با اهل بیت و همدردی و همدلی در سوگ آنان و عمل به آیه مبارکه «قُل لا أَسئَلُكُم عَلَیهِ أَجراً إِلاَّ المَوَدَّةَ فِی القُربى‏ [شوری/23] بگو من هیچ‌گونه اجر و پاداشی از شما درخواست نمی‌کنم، جز دوست داشتن اهل بیتم» می‌باشد.

مطابق آیه: «وَمَنْ يُعَظِّمَ شعائِرَ اللّه فَإنَّها مِن تَقْوي القلوب.[حج/ 32] هركس شعائر الهی را بزرگ دارد، اين كار نشانۀ تقوای دلها(ی آنها) است.» هر چیزی که انسان را به یاد خدا انداخته و به سوی تقوا و توحید خالص رهنمون شود از شعائر الهی محسوب می‌شود. اهل‌بیت نیز از مصادیق کامل شعائر الهی به شمار می‌روند. بنابراین هر فعل و عملی که یاد خدا و زمینه تقوا و رشد معنوی و روحی را فراهم آورد در صورتی که در چارچوب قوانین و دستورات اسلام قرار داشته باشد جزء شعائر الهی به شمار می‌آید و انجام آن مانعی ندارد. عزاداری برای بندگان خاص خداوند که برای اعتلای کلمه توحید و گسترش دین اسلام جان خود را قربانی ساخته‌اند از بارزترین نشانه ها و شعائر است؛ چرا که هدف اصلی برگزارکنندگان و شرکت کنندگان این مراسم‌ها، فراگیری مسائل دین، یادآوری شهامت‌ها و ایثارگری‌های شهدای بزرگ اسلام و دشمنی با دشمنان خدا و دوستی با دوستان خدا می‌باشد.

علاوه بر آیات ذکر شده، خداوند متعال در آیات ذیل نیز مسئله عزاداری را تایید می‌کند: «وَقَالَ يَا أسَفَى عَلَى يُوسُفَ وَابْيَضَّتْ عَيْنَاهُ مِنَ الْحُزْنِ فَهُوَ كَظِيمٌ [یوسف /84] يعقوب از برادران روى گرداند و گفت: اى دريغا بر يوسف، پس اندوه خود را فرو مى‌خورد (تا آنكه) دو چشمش از اندوه سفيد (و نابينا) شد.» «و قالوا تالله تفتؤوا تذکر یوسف حتی تکون حرضا او تکون من الهالکین[یوسف /85] (فرزندان يعقوب به پدرشان) گفتند: به خدا سوگند تو پيوسته يوسف را ياد مى‌كنى تا آنكه بيمار و لاغر شوى و (يا مشرف به مرگ و) از بين بروى.»

این دو آیه به ماجرای حزن و اندوه، گریه و اشک فراوان حضرت یعقوب در فراق فرزندش حضرت یوسف تا حدی که به نابینایی حضرت یعقوب منجر شد اشاره می‌کند. مطابق برخی روایات حضرت یعقوب درحالی‌که فرزندش زنده بود، هفتاد یا هشتاد سال در فراق حضرت یوسف گریه کرد. گریه طولانی حضرت یعقوب و مثبت و خوب تلقی شدن این خصلت درآیات و روایات یکی دیگر از مؤیدات جواز و رجحان برگزاری مراسم عزاداری در ایام شهادت امام حسین و اهل بیت (علیهم السلام) و سایر بزرگان دین می‌باشد، زیرا اگر دوری حضرت یوسف برای حضرت یعقوب سخت است و برای آن باید هشتاد سال گریست، کشته شدن سرور جوانان بهشت و فرزند رسول خدا و اسارت اهل بیت آن حضرت نیز بر مسلمانان و دوستداران آنان سخت است و هزاران سال به خاطر این مصیبت باید گریه کنند.

بازنشر

افزودن نظر جدید

CAPTCHA
لطفا به این سوال امنیتی پاسخ دهید.
Fill in the blank.