فلسفه غیبت امام زمان (علیه السّلام) چیست؟
پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ از جمله شبهاتی که پیروان وهابیت در مبحث مهدویت به شیعه وارد میکنند این شبهه میباشد که علّت غیبت حضرت مهدی ( علیه السّلام ) چیست و چرا آن حضرت، مانند دیگر ائمه در میان مردم حضور ندارد؟
پاسخ:
وقتی به تاریخ صدر اسلام و حتی قبل از آن مینگریم، به خوبی میبینیم که جبهه کفر و باطل برای مقابله با جبهه حق و نابودی آن، از هیچ اقدامی فروگذاری نکرده و در این راه حتی از کشتن پیشوایان دین نیز ابایی نداشته است. آنان به خوبی میدانستند ادامه حکومت دنیایی و سیطره بر مردم و کسب منافع نامشروع، زمانی امکانپذیر خواهد بود که پیشوایان دین و هادیان حق را از سر راه خود بردارند؛ لذا شهادت ائمه ( علیهم السّلام ) در دستور کار خلفای جور قرار گرفت. آنچه وحشت و اضطراب حاکمان خودکامه را بیشتر میکرد، وعده ظهور حضرت مهدی ( علیه السّلام ) به عنوان منجی و مصلح بود. از این رو خلفای معاصر امام حسن عسکری ( علیه السّلام )، ایشان را به شدت تحت نظر داشتند تا وقتی فرزند ایشان به دنیا میآید، او را در همان ابتدی زندگی به شهادت برسانند.
بنابراین، بسیار طبیعی است که خداوند آخرین حجت خود را در پرده غیبت قرار دهد تا جان او حفظ شود و در موعد مقرر و زمانی که مردم آمادگی ظهور داشتند، ظهور کرده و جهان را پر از عدل و داد نماید.
پیشوایان معصوم در روایاتی نیز به این حکمت اشاره کردهاند:
امام باقر ( علیه السّلام ) فرمود: برای حضرت مهدی ( علیه السّلام ) غیبتی است قبل از ظهور. راوی از علت آن پرسید، امام فرمود: « برای جلو گیری از کشته شدن ».[1]
گذشته از این در برخی از روایات مسئله امتحان و آزمون خلق مطرح شده است، بدین معنا که مردم در عصر غیبت در بوتۀ آزمایش الهی قرار میگیرند و مراتب استواری آنان در ایمان و اعتقاد سنجیده میشود. در آن روایتی که امام علی ( علیه السّلام ) فرمودند: « به خدا قسم، من و دو فرزندم را به خونخواهی ما برخواهد انگیخت و او مدتی غایب میشود تا مردم آزمایش شوند و گمراهان جدا گردند تا جایی که افراد نادان میگویند: خداوند دیگر به آل محمد کاری ندارد ».[2]
در روایت دیگری آمده غیبت سرّی از اسرار الهی است، پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله و سلم ) فرمودند: « إنّ هذا الامر من امر الله و سرّ من سرّ الله ».[3] « این امر الهی و سرّی از اسرار خداوند است ».
اجمال سخن این است که حضرت مهدی آخرین وصی از اوصیای الهی است که برای تکامل همه جانبۀ بشر و ایجاد حکومت واحد الهی آفریده شده است که این ایده و آرزو هنگامی تحقق میپذیرد که در جامعۀ بشری، آمادگی برای پذیرش چنین حجتی وجود داشته باشد و در غیر این صورت، ظهور جز کشته شدن و نابودی نتیجهای نخواهد داشت و آن هدف عالی تحقق نخواهد یافت. از این جهت وجود حضرت، در پس پردۀ غیبت به سر میبرد و در حالی که در میان مردم زندگی میکند و مردم او را میبینند، ولی او را نمیشناسند و از این طریق از گزند دشمنان حق و عدالت مصون میماند.[4]
منابع:
[1]. کمال الدین، شیخ صدوق، باب 14، حدیث 8، 9، 10.
[2]. غیبت نعمانی، ب 10.
[3]. بحارالأنوار، ج 51، ص 73.
[4]. کتاب راهنمای حقیقت آیت الله شیخ جعفر سبحانی، ص 469 ـ 471.
افزودن نظر جدید