پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ از جمله شبهاتی که وهابیت در مبحث امامت به شیعه وارد می‌کنند این است که امام و پیشوای هر امتی، مسئولیت سنگین امامت را بر عهده دارد، آیا ممکن است انسان در سن هفت و یا نه سالگی مانند امام جواد، به این حد از کمال برسد که بتواند جانشین پیامبر باشد و آیا در امتهای پیشین چنین چیزی سابقه داشته است؟

پاسخ: زمان شکوفایی عقل و جسم انسان معمولا حد و مرز خاصی دارد که با رسیدن آن زمان، جسم و روان به حد کمال می‌‎رسند، ولی چه مانعی دارد که خداوند قادر حکیم، برای مصالحی، این دوران را برای بعضی بندگان خاص خود کوتاه ساخته، و در سالهای کمتری خلاصه کند؟

در این جهان از آغاز تا کنون اشخاصی از این قائدۀ عادی مستثنی بوده‌اند و در سایۀ عنایت خاصی از سوی خداوند متعال در سنین کودکی به مقام رهبری امتی نائل شده‌اند؛ که برای روشن شدن این موضوع به مواردی اشاره می‌کنیم:

الف: همانگونه که می‌دانید برای آغاز سخن گفتن کودک حدود دوازده ماه زمان لازم است، ولی چنان که می‌دانیم حضرت عیسی در همان روزهای نخستین تولد، زبان به سخن گشود و از مادر خود به شدت دفاع کرد.

قرآن کریم گفتار او را چنین نقل می‌کند: « قال انّی عبدالله آتانی الکتاب و جعلنی نبیّا و جعلنی مبارکا أینما کنت و اوصانی بالصّلواة و الزکاة مادمت حیّا و برّا بوالدتی و لم یجعلنی جبّارا شقیّا ». [ مریم / 30 ـ 32 ]؛ «( عیسی ) گفت: بی‌شک من بندۀ خدایم، به من کتاب ( انجیل ) عطا فرموده و مرا پیامبر قرار داده و در هر جا که باشم وجودی پربرکت قرار داده است و مرا تا آن زمان که زنده‌ام به نماز و زکات توصیه فرموده و ( نیز مرا ) به نیکی در حق مادرم سفارش کرده و جبار و شقی قرار نداده است.

ب: قرآن کریم دربارۀ حضرت یحیی و رسالت او و اینکه در دوران کودکی به مقام نبوت برگزیده شده است، می‌فرماید: « یا یحیی خذ الکتاب بقوّة و آتیناه الحکم صبیّا ». [ مریم / 12 ]؛ ای یحیی کتاب را با تمام قدرت بگیر، ما فرمان نبوت را در کودکی به او دادیم.

از طرفی با بررسی تاریخ زندگانی ائمه درمی‌یابیم که این شبهه در تاریخ زندگانی ایشان ریشه داشته و آنان هم با همین استدلال به این شبهه پاسخ داده‌اند؛ که به عنوان نمونه به روایاتی در این زمینه اشاره می‌کنیم: [1]

الف: یکی از یاران امام رضا ( علیه السلام ) می‌گوید: در خراسان در محضر امام رضا بودیم؛ یکی از حاضران به امام عرض کرد: سرور من، اگر خدای‌ نخواسته پیش آمدی رخ دهد، به چه کسی مراجعه کنیم؟
امام فرمود: به فرزندم ابوجعفر؛ در این هنگام آن شخص سن حضرت جواد ( علیه السلام ) را کم شمرد، امام رضا ( علیه السلام ) فرمود: خداوند عیسی بن مریم را در سنی کمتر از سن ابو‌جعفر، رسول و پیامبر و صاحب شریعت تازه قرار داد. [2]

ب: امام رضا ( علیه السلام ) به یکی از یاران خود به نام « معمر بن خلاد » فرمود: « من ابوجعفر را در جای خود نشاندم و جانشین خود قرار دادم، ما خاندانی هستیم که کوچک‌تران ما مو به مو از بزرگانمان ارث می‌برند». [3]

نتیجه: امکان اینکه انسان در سن هفت و یا نه سالگی، به این حد از کمال برسد که بتواند جانشین پیامبر باشد یا رهبری امتی را به دست گیرد، نه تنها محال نیست و جایز است، بلکه در عالم خارج واقع نیز شده است و خداوند متعال در طول تاریخ برخی را در سنین کودکی به رهبری یک امت برانگیخته است.

منابع:

[1]. کتاب راهنمای حقیقت آیت الله شیخ جعفر سبحانی، ص 349 ـ 355.
[2]. کافی، ج 1، ص 322 و 384.
[3]. ارشاد شیخ مفید، ص 319.