پایگاه جامع فرق ادیان و مذاهب_ در نظم نوین جهان که توسط انسان‌هایی پلید برنامه‌ریزی می‌شود جوانان به سمت الحاد و عدم باور به خدا پیش می‌روند خطر رواج این تفکر که سابقۀ هزاران ساله دارد بر کسی پوشیده نیست. این اولین بار نیست که ملحدین، ترویجِ عدمِ اعتقاد به خدا می‌کنند در صفحات تاریخ می‌خوانیم که در زمان امام صادق (ع) شخصی مانند ابن ابی العوجاء (که به لحاظ علمی فردی بسیار قوی بوده است) در مسجد پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌وآله) می‌نشسته و افکار و آراء باطل خویش را ترویج می‌کرد. امام صادق (علیه‌السلام) با تجهیز علمی اصحابی مانند هشام بن حکم و مفضل‌بن‌عمر به شبهات بی‌اساس این فرد جواب‌هایی مستدل و متقن می‌دادند. این شیوه برخورد امام صادق(علیه‌السلام) با ملحدین به ما می‌آموزد، مؤمنین باید اعتقاد خود را از راه عقل به دست آورند تا کسی به راحتی آن‌ها را فریب ندهد و اعتقادات آنان را متزلزل نسازد و ثانیا جواب‌هایی فاخر برای شبهات آنان داشته باشند.
در شبکه‌های مجازی افراد ملحدی با نام آتئیست اقدام به انتشار افکار پلید و مادی‌گرایانه خود کرده و بر روی افکار پاک بعضی از جوانان تأثیرات مخربی می‌گذارند. یکی از راه‌های پلید آنان که ظاهرا سرمایه‌گذاری مالی بسیار قوی پشت این مسئله می‌باشد کلیپ‌های انیمیشن «من زئوس هستم» می‌باشد.
از جمله کلیپ‌هایی که در این نوشته مورد بررسی و نقد قرار خواهد گرفت کلیپ 195 و 180 می‌باشد، در این  کلیپ به دو مبحث فلسفی اشکال می‌گیرد. ابتدا شش مقدمه را ذکر خواهیم کرد، سپس در ادامه به شرح اشکالات ایشان می‌پردازیم:
مقدمه اول: تسلسل چیست؟ تسلسل در لغت به معنای آن است که اموری به دنبال هم و زنجیر وار واقع شوند. اما در اصطلاح فلسفه تسلسل عبارت است از این‌که: شیئ الف علت شیئ ب باشد، شیئ ب علت شیئ ج باشد و به همین نحو سلسله علت‌ها و معلول‌ها تا بی‌نهایت ادامه یابد. به عبارت دیگر، سلسله علت‌ها و معلول‌ها خواه در سمت علت‌ها، خواه در سمت معلول‌ها و خواه در دو طرف، هیچ‌گاه پایان نیابد و الی غیر النهایه ادامه یابد. بنابراین تسلسل فلسفی، امری است که در رابطه علیت پدیدار می‌گردد.[1]
مقدمه دوم) دور چیست؟ دور عبارت است از: این که موجود شدن چیزی توقف داشته باشد بر موجود بودن خودش. یعنی شیء«الف» وجودش توقف بر «ب» و «ب» وجودش متوقف بر «الف» باشد. پس «الف» موقوف بر «الف» است.
مقدمه سوم) هر معلولی یک علتی دارد. یعنی «اگر چیزی عین هستی محض نبوده، واقعیت مطلق، عین ذات او نباشد، چنین چیزی اگر بخواهد هستی یابد و از واقعیت برخوردار گردد، حتماً به سبب غیر می باشد.»[2]
مقدمه چهارم) بی‌نهایت چیست؟
الف) بی‌نهایت در ریاضی یعنی شمارش کردن سخت است. این بی‌نهایت در ذات به معنی نامحدود نیست زیرا عددی را نشانه کرده است اما این عدد آن‌قدر بزرگ است که دیگر ما قادر به مشخص کردن آن نیستیم و به ناچار از این واژه مدد می جوییم.
ب) بینهایت در فیزیک یعنی تجزیه و تحلیلش سخت است. مثلا فرض کنید که به قصد میهمانی به منزل عموی خود رفته اید، منزل عموی شما در فاصله 2 کیلومتری یک کارخانه واقع شده است. شما با پسر عموی خود به یک پارک در 1 کیلومتری کارخانه می روید. توجه داشته باشید که این کارخانه در روزها شروع به کار میکند و در حین کار سر و صدای زیادی را ایجاد میکند به طوری که این سر و صدا تا شعاع 1.5 کیلومتری کارخانه نیز شنیده می‌شود. هنگامی که شما در پارک واقع شده اید صدای این کارخانه را می‌شنوید اما هنگامی که به خانه عموی خود باز میگردید دیگر صدایی نمی‌شنوید. از نظر یک فیزیکدان که در کارخانه واقع شده است شما در نقطه بینهایت قرار گرفته اید. و دیگر فرقی نمیکند که شما در خانه خود باشید (که در شهر دیگری واقع است) و یا در خانه عموی خود که در 2 کیلومتری کارخانه قرار گرفته و یا حتی در هر نقطه ای از این جهان به غیر از شعاع 1.5 کیلومتری کارخانه، زیرا در تمامی این موارد شما در نقطه بینهایت قرار گرفته اید.
همان طور که می‌بینید، بی‌نهایت در فیزیک معنا و مفهوم دیگری را نسبت به ریاضیات بیان می‌کند. منظور بی‌نهایت در فیزیک تعریف نشده و یا نامشخص است اما در ریاضیات منظور عددی بس بزرگ  یا به‌معنای «فراتر از هر مقدار» است که ما قادر به اندازه‌گیری آن نیستیم.[3]
ج) بینهایت در فلسفه‌ یعنی ازلی هست و به معنای حلقه‌های نامتناهی سلسله علل و معلولاتِ فاعلی و غايی است كه ادلّه فراوانی بر امتناع آن اقامه شده است.
مقدمه پنجم) موضوعات علوم
الف) موضوع علم ریاضی: مطالعات هندسه (اندازه گیری) هست.
ب) موضوع علم فیزیک: مطالعات خواص طبیعت هست.
موضوع علم فلسفه: وجود (هستی شناسی) هست.
مقدمه ششم) چند نوع تقدم و تأخر وجود دارد: تقدم و تأخر زمانی، رتبه‌ای، ماهوی، علّی، طبعی. که هرکدام باهم‌دیگر تعریفاتی و اختلافاتی دارند که در این مختصر نمی‌گنجد.
باتوجه به مقدمات بالا به اشکال‌ها این‌دو کلیپ و جواب‌های آن می‌پردازیم:
اشکال نخست: فلاسفه می‌گویند: تسلسل محال است چون بینهایت وجود ندارد(!) پس اگر بی‌نهایت وجود می‌داشت تسلسل محال نمی‌بود؟ و (در ادامه به شرح بی‌نهایت فیزیکی و ریاضی می‌پردازند) پس بی‌نهایت وجود دارد پس تسلسل محال نیست(!)
بررسی و نقد
اولا: «تسلسل محال است چون بینهایت وجود ندارد» علت محال بودن تسلسل، نبودن بی‌نهایت نیست؛ بلکه فلاسفه برای محال بودن تسلسل علت‌های دیگری دارند از جمله فقر وجودی علامه طباطبایی، برهان وسط و طرف ابن‌سینا و برهان فارابی که در کتب فلسفی بیان شده که در این مختصر نمی‌گنجد.[4] علاوه برآن فلاسفه تسلسل در معلول را محال نمی‌دانند با این‌که عقیده دارند که تسلسل در معلولات بی‌نهایت وجود دارد. مثل پدر علت است برای پسرش و پسر علت برای پسر خود و تا بی‌نهایت، پس محال نیست. ولی برعکس، یعنی پسر معلول پدر و پدر معلول پدر خود و تا بی‌نهایت محال می‌باشد پس ما یک تسلسل صعودی داریم (تسلسل در علل) و محال است و یک تسلسل نزولی داریم (تسلسل در معلولات) و این محال نمی‌باشد. پس فلاسفه هر تسلسلی را محال نمی‌دانند. و این مطلق گفتن شما که تسلسل محال است نیز اشتباه می‌باشد.
ثانیا) کلمه بی‌نهایت مشترک لفظی بین این علوم می‌باشد؛ مثل کلمۀ «شیر»، اگر در فضای ساختمانی بکار برده بشه یعنی شیر آب، اگر در فضای زیستی بکار برده بشه یعنی شیر درنده و اگر در فضای خوردنی‌ها گفته بشه یعنی شیر خوراکی.
پس اگر توی جنگل کسی یکدفعه داد زد و گفت:  «شیر، شیر» منظورش یقیناً شیر خوردنی نیست، و همین‌طور یقینا منظورش شیر آب نیست.
یا مثل کلمۀ دوش (دوش حمام) و دوش (دیشب) هر دو شبیه به هم هستند ولی از نظر معنا آسمون تا زمین با هم فرق دارند... .
پس این بی‌نهایتی که در این کلیپ صحبت از آن شده مربوط به علم فیزیک و ریاضی است نه علم دیگری. چون قید آن‌ها فرق دارد و حتی فلسفه بی‌نهایت ریاضی و فیزیک را قبول دارد و اثبات یکی دلیل بر اثبات دیگری نخواهد بود.[5]
اشکال دوم: ایشان می‌گوید: دور محال نیست چون در فیزیک و ریاضی وجود دارد(!) یا این‌که فلاسفه می‌گویند دور محال است چون وجود خود بخودی محال است. وجود خودبخودی وجود دارد پس دور محال نیست.
بررسی و نقد:
اولا: این اشکال شما دربالا جواب داده شد. یعنی برفرض که برای ریاضی و فیزیک دور را اثبات کردید، برای فلسفه که موضوع آن فرق دارد اثبات نخواهد شد.
ثانیا: این‌که می‌گوید: A  نتیجه می‌دهد B را،  یا A مساوی است با B، آیا طبق تعریف دور، همان دور است! مساوی یعنی یکسان و برابری نه این‌که وجود یکی متوقف بر دیگری باشد.
ثالثا: این‌که می‌گویید: فلاسفه می‌گویند باید علت  بر معلول تقدم زمانی داشته باشد، خیر این‌چنین نیست؛ و اصلا فلاسفه می‌گویند: محال است که علت تام باشد و معلول نباشد پس این‌گونه که می‌گویید علت باید لحظه‌ای قبل‌تر از معلول باشد درست نیست. بلکه فلاسفه می‌گویند تقدم باید بین علت و معلول تقدم علّی و رتبه‌ای باشد.[6]
رابعا: شما می‌گویید بینگ بنگ بی‌نهایت زمان قبل وجود داشته خب قبلش چی بوده؟ وجود خوبخودی؟ باز هم سوال است که قبل از آن چه چیزی بوده و آن‌را به وجود آورده؟ فاقد شیء که نمی‌تواند معطی شیء شود! لازم است نکته‌ای بگویم: نیلز بور از بنیان‌گذاران فیزیک کوانتوم، در مورد چیزی که بنیان گذارده است، جمله‌ای دارد به این مضمون که اگر کسی بگوید فیزیک کوانتوم را فهمیده، پس چیزی نفهمیده است.[7]

پی‌نوشت:

[1]. دانشنامه رشد، تعریف تسلسل.
[2]. جوادی آملی، عبدالله، سرچشمه اندیشه، ج 3، ص 477، اسراء، قم، چاپ اول، 1383ش.
[3]. راسخون.
[4]. بدایة الحکمة، علامه طباطبایی، مرحلۀ 7، فصل 5، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، قم، ص 257.
[5]. وبلاگ عطاریه.
[6]. آموزش فلسفه، مصباح یزدی، موسسه امام خمینی، درس 35، ج2، ص 79.
[7]. دانشنامه رشد، کوانتوم به زبان ساده.