آیه غار
آیا در آیه غار، «سکینه» بر پیامبر صلیاللهعلیهوآله نازل شده یا بر ابوبکر؟ پاسخ را ببینید.
آیا ابوبکر مؤمن است؟ بر اساس آیات قرآن، سکینه بر قلوب مؤمنین نازل میشود، در حالی که بر اساس آیه غار، سکینه تنها بر پیامبر صلیاللهعلیهوآله نازل شده است. به نظر شما چرا سکینه بر ابوبکر نازل نشده است؟ ....
یکی از اتفاقات مهم در تاریخ اسلام، هجرت رسول خدا (صلیاللهعلیهوآله) به مدینه منوره است. علاوه بر آن که این اتفاق مهم در قرآن ذکر شده، کتب معتبر اهل سنت، به مشخصات خاص همراه نبی اکرم (صلیاللهعلیهوآله) اشاره میکنند که جای تامل است.
آیه چهلم از سوره توبه، مشهور به آیه غار، نزد اهلسنت از جایگاه ویژهای برخوردار است به شکلی که از آن به عنوان مهمترین دلیل خلافت ابوبکر یاد میکنند. به عنوان مثال، ابن حجر عسقلانی و بدر الدین عینی از شارحان کتاب بخاری در ذیل آیه فوق چنین آوردهاند: آیه غار، برترین فضیلت ابوبکر است که به او شایستگی خلافت پس از پیامبر را میدهد.
ابنتیمیه حرّانی که در راستای پیروی از سیره بنیامیه، مبنی بر کاستن از جایگاه والای اهلبیت (علیهم السّلام) کوششی مستمر، امّا بیثمر دارد به حزن حضرت زهرا (علیها السّلام) در فراق پدر بزرگوارش اعتراض و آن را مورد نکوهش قرار داده و گفته بر فرض هم بنا باشد این حزن ممدوح باشد به حزن ابوبکر در غار برای پیامبر نمیرسد.
مفهوم «ثانی اثنین= دومین دونفر» یعنی حضرت يك نفر بيشتر همراه نداشت؛ چون در این لفظ فضیلتی نیست ابوبكر در هيچ كجا به فضيلت «ثانی اثنین» بودن با نبی اشاره هم نكرده، در حالیکه در روز سقيفه به كمتر از آن تاکید كرده؛ بههر حال «ثانی اثنین» هرکه باشد، مؤمن راسخ نبود که خداوند حزن وترس او را بهعنوان یک نقطه ضعف در قرآن متذكر شده است.
از نظر الفاظ قرآنی «صاحب» به معنى همراه است اعم از خوب یا بد و حتی کافر، لذا خود ابوبكر نیز در هيچ كجا به فضيلت «یار غار» بودن با نبی اعتراف نكرده، چه بسا که حتی در بحث هجرت با نبی همراه نیز نبوده باشد، البته «یار غار» هرکه باشد مومن راسخی نبود که خداوند متعال حزن و پریشانی او را بهعنوان یک نقطه ضعف در قرآن متذكر شده است.
در این آیه هیچ قرینه قطعی وجود ندارد که ضمیر را به ابوبکر برگردانیم. علامه طباطبائى در اين باره مىگويد: «تمام ضميرهايى كه قبل و بعد از اين ضمير هست؛ يعنى ضميرهاى «إِلَّا تَنْصُرُوهُ»، «نصره»، «اخرجه»، «لصاحبه» و «ايده» همه به پیامبر اکرم برمىگردد؛ با اين حال و با توجه به اينكه قرينه قطعيهاى در كار نيست، معنا ندارد كه در ميان همه اين ضمائر تنها ضمير «عليه» را به ابوبكر برگردانيم...
فخر رازی از مفسرین اهل سنت در قسمتی از کتاب خود برای افضلت ابوبکر با توجه به آیه غار چنین استدلال میکند: «در روايات آمده كه ابوبكر زمانی كه غمگين شد، رسول خدا به او فرمود که چه خيال میكنی درباره دو نفری كه نفر سوم آنها خداوند است. ترديد نيست كه اين مقام بلند و درجه رفيعی است.»اما در نقد این سخن چند نکته لازم است...