هرچند که شطح‌گویی از خصوصیات تصوف است، ولی شطح‌گویی صوفیان از قرون سوم و چهارم آغاز شد. با ظهور شخصیت‌های معروف این دوره همچون "بایزید بسطامی" و "حسین بن منصور حلاج" این تفکر رواج یافت. به دلیل جذابیت چنین تفکری، افراد زیادی به صوفیه پیوستند و همین امر موجب رشد و رواج صوفیه شد.

برخی معتقدند تعالیم عرفانی دین اسلام توسط هدایت یافتگان وارد شده است و اصل دین اسلام اشاره‌ای به تعالیم عرفانی نداشته است. و حال آنکه با مروری بر آموزه‌های ائمه اثنی عشری شیعه که برگرفته از کتاب و سنت نبوی (ص) است، خلاف این مساله ثابت می‌شود.

یوسف مردانی را باید آینه تمام نمای حسن بصری دانست. زیرا همان‌گونه که حسن بصری از سینه چاکان خلفای بنی امیه و بنی‌عباس بود و آن‌ها را تنها برپاکنندگان دین اسلام می‌دانست، یوسف مردانی نیز همانند حسن بصری به تعریف و تمجید از خلفای بنی امیه و بنی‌عباس پرداخته و همه آن‌ها را شیعه و اهل علم و فضل و حدیث معرفی کرده است.

در حالی که بزرگان تمامی ادیان بر علم اندوزی و به کاربستن آن در امور دینی تاکیدات فراوانی دارند، برخی از صوفیه بر علم ستیزی و ترک علم سفارش کرده و بیشتر توجه مریدان را به ریاضت و ذکر گفتن بدون علم توصیه می‌کنند که راهی مخالف سلوک دین اسلام است.

با توجه به نیاز انسان به زندگی در اجتماع و رعایت قوانین مختلف در جامعه، تشکیل حکومت برای برقراری عدالت و جلوگیری از هرج و مرج در این زمینه، یکی از ضروریات عقلی است، خصوصاً حکومت اسلامی به رهبری پیامبران و امامان که با توجه به آیات قرآن از لزومات حکومت‌داری است. اما یکی از مشایخ فرقه صوفیه با تفسیر به رأی خود، حکومت‌داری رسول خدا (ص) بر مردم را، نفی می‌کند.

برخی از صوفیه به بهانه داشتن قلب پاک و دوستی خداوند خود را بی‌نیاز از عبادت خداوند متعال می‌دانند. انحرافی که جامعه امروزی نیز کشیده شده است. ادعایی که امام صادق (ع) آن را شگفت‌آور خوانده است. شهیدمطهری معتقد است که صوفیه فقط ادعای دوستی خداوند را دارند درحالی‌که از هر گناه‌کاری گناه‌کارترند.