من کنت مولاه
واقعه غدیرخم در کتب فریقین به صورت مختصر یا مفصل، به صورت متواتر در احادیث صحیح و حسن بیان شده است؛ جمع کثیری از علمای اهل سنت، اعتراف به تواتر این حدیث کرده یا از عالم دیگری تواتر این حدیث را نقل کردهاند.
واقعه غدیر در کتب فریقین به صورت مختصر یا مفصل، در احادیث صحیح و حسن بیان شده است. در بسیاری از کتب اهل سنت این حدیث نقل شده و مؤلف یا محققین این کتب، به صحت حدیث اعتراف کردهاند.
روز عید غدیر، روز تهنیت، روز روزه، روز قیام به نماز، روز افطاری دادن به روزهداران، روز اطعام، روز صله برادران دینی، روز زینت، روز تبسم به چهره برادر، روز زیارت مؤمنین، روز صلوات، و روزی که وسایل رضای پروردگار و موجبات به خاک مالیده شدن بینی شیطان موجود است.
عبدالعزیز دهلوی میگوید اگر حدیثی به حد تواتر برسد در حکم آیه قرآن است. با توجه به این سخن حدیث غدیر متواتر است پس عمل به مقتضای آن مانند عمل به قرآن واجب است.
در صدر اسلام حوادث فراوانی رخ داد که به نوبه خود از اهمیت و جایگاه ویژهای برخوردار است، از جمله اتفاقات مهم و تاریخی آن زمان، واقعه غدیر خم است، که پیامبر در راه بازگشت از بیت الله الحرام در منطقه غدیر خم و در حضور حاجیان بیشماری که در راه بازگشت از حج بودند، جانشین خود را به دستور خداوند به همگان معرفی کردند.
شیعیان با توجه به حمل معنای کلمه ولی بر سرپرستی و خلافت، به امامت و ولایت بلافصل امام علی (علیهالسلام) باور دارند. با بررسی تنها چند روایت در کتب حدیثی اهل سنت میتوان گفت که کلام ایشان صحیح است.
پیامبر اکرم در مناسبتهای مختلف خلافت و جانشینی حضرت علی (علیهالسلام) را اعلام کرد. فرمود او به منزله خود من در میان شماست، پس از او و اهل بیتم و پیشوایان بعد از ایشان که دوازده نفرند و همگی آنان از قریشند، پیروی کنید تا هرگز گمراه و منحرف نشوید که این موضوع به حدّ تواتر در کتب اهل سنت آمده است.
حدیث غدیر طبق علمای شیعه و سنی حدیثی متواتر است که قطعا از پیامبر صادر شده است، ولی ابنتیمیه بر این باور است که قسمتی از این روایت دروغ است و قسمتی از آن نیز ضعیف است.
متن حدیث نسائی و مسند احمد درباره حدیث غدیر، گویای آن است که کلمه «مولی» و «ولیه» در این دو کتاب دلالت بر خلافت وجانشینی حضرت علی (علیه السلام) دارد.
یکی از احادیثی که به صورت متواتر نقل شده و دلالت بر خلافت و جانشینی حضرت علی میکند، حدیث غدیر است. این روایت در منابع زیادی از اهل سنت نقل شده است. در کتاب مسند احمد و کتاب نسائی این حدیث با تفصیل بیشتری بیان شده است.
برخی میگویند احادیث غدیر ضعیف هستند و قابل استناد نیستند. مرحوم شرف الدین در کتاب المراجعات در نامه 54 احادیث فراوانی را نقل میکند که مورد توجه و اهمیت نزد اهل سنت است. وی میگوید: روایات آن قدر در این زمینه زیاد است که قابل شمارش نیست. همه این روایات نصوص صریحی هستند که با زبان گویا، ولایتعهدی حضرت علی را ثابت میکنند.
برخی می گویند حدیث غدیر از احادیث ضعیف است. این در حالی است که حدیث غدیر در منابع مورد وثوق و اعتماد اهل سنت ذکر شده است. یکی از منابع معتبر نزد اهل سنت، کتاب مسند احمد بن حنبل است، که مورد توجه اهل سنت است. احمد بن حنبل در این کتاب، روایت غدیر را به نقل از براء بن عازب نقل میکند. که عمر نیز به حضرت علی تبریک میگوید.
برخی میگویند اگر حدیث غدیر واقعیت میداشت، باید گذشتگان به آن استدلال میکردند، در حالیکه چنین چیزی را مشاهده نمیکنیم. در پاسخ به چنین افرادی باید گفت: حدیث غدیر، از احادیث متواتر و معروف است و بزرگان اهل سنت این حدیث را روایت کردهاند. آیت الله شرف الدین، اشخاص زیادی از اهل سنت را نام میبرد که این روایت را نقل کردهاند.
حدیث غدیر که پیامبر اکرم آن را در آخرین حج خود برای مسلمانان بیان کرد از نظر شیعه به معنای امامت و جانشینی است و از نظر اهل سنت به معنای دوست و ناصر برداشت شده است و بر آن پافشاری میکنند، در حالیکه این حدیث را پیامبر اکرم طی سؤالی که مطرح شد توضیح و تشریح نمود و مولای در آن را به پیشوا و رهبر بعد از خودش بیان نمود.