جنید بغدادی
امام زمان(عج) دارای دو غیبت صغری و کبری بوده است. ایشان در غیبت صغری توسط چهار نائب خاص، با مردم در ارتباط بودند. با آغاز غیبت کبری، باب نیابت خاصه بسته شد و طبق توقیع سَمری، هرکس ادعای نیابت کرد، باید تکذیب شود. سلسله دراویش گنابادی، قائل به نیابت خاصه «جُنید بغدادی» از امام زمان (عج) هستند، در صورتی که این ادعا، به دلیل وجود توقیع سمری باطل است.
درحالی موافقین سماع سعی کردن رقص سماع را نزد متشرعین توجیه کرده و آن را امری مقدس و عرفانی جلوه دهند که بزرگانی همچون احمد جام و جامی سماع را عملی لغو و بیهوده دانستند. همچنین بزرگانی همچون جنید بغدادی و ابن عربی که بسیاری از نظریات و اصول تصوف را طرحریزی کردند، سماع را عملی شیطانی و نشأت گرفته از هوی و هوس میدانند.
خرقه یکی از مستحسنات صوفیه است که در این مسلک از اهمیت بسزایی برخوردار است. در نیمه دوم قرن پنجم، سنت خرقهپوشی در میان صوفیه رایج بوده است. با این وجود برخی از صوفیه زیر بار خرقهپوشیدن نرفته و آن را انکار کردهاند. جنید بغدادی که سرسلسله اکثر فرقههای صوفیه است، از جمله کسانی است که معتقد است خرقه اعتباری ندارد.
در حالی که سیر سلوک صوفیه قرون اول زهد افراطی بود، اما در قرن سوم همین روند ساده و زهدگرایانه به روند دیگری بدل شد و جلب رضایت خداوند در این مرحله مهمتر از زهدورزی و بدن را در فشار قرار دادن بود. جنید بغدادی یکی از بزرگان صوفیه قرن سوم بود که در تسریع این روند نقشی اساسی داشت.
یکی از توجیهات فرقه صوفیه، دربارهی مذهب سران خود، که مذهبی غیر شیعه داشتند، ادعای تقیه است تا رسوائی برملاشدن سنی بودن آنان را رفع کنند، چنانچه در مورد مذهب جنید بغدادی که رجالشناسان، سنّیبودن وی را مسلم دانستهاند، گفتهاند که جنید به تقیه و پنهانکردن عقیدهی خود از دیگران رفتار میکرد.
جنید بغدادی از افراد موثر در میان صوفیه به شمار میرود. وی به اعتراف نویسندگان سلسله گنابادیه سرسلسله این فرقه و واسطه میان امام زمان (علیه السلام) و صوفیه میباشد، در حالی که مذهب او مغایر با امام زمان (عج) بوده و پیرو مذهب شافعی است. ضمن آنکه سلسله اسنادی که برای اتصال صوفیه به معصومین ذکر شده، متفاوت است.