پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ از آیات قرآن کریم استفاده می‌شود که اتحاد امت، از اهم و اساسی‌ترین مسائل یک اجتماع است؛ به گونه‌ای که مهم‌ترین نعمت اجتماعی پس از توحید، عدل و ...، مسئله وحدت است؛ زیرا خداوند متعال می‌فرماید: «وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعًا وَلَا تَفَرَّقُوا وَاذْكُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ كُنْتُمْ أَعْدَاءً فَأَلَّفَ بَيْنَ قُلُوبِكُمْ»؛[1] «و همگی به ریسمان خدا [قرآن و اسلام و هرگونه وسیله وحدت‌]، چنگ زنید و پراکنده نشوید! و نعمت (بزرگِ) خدا را بر خود، به یاد آرید که چگونه دشمن یکدیگر بودید و او میان دل‌های شما، الفت ایجاد کرد و به برکتِ نعمتِ او، برادر شدید!»

همچنین مشاهده می‌کنیم خداوند متعال، کسانی را که سعی در ایجاد اختلاف و تفرقه میان مؤمنین دارند و برای از بین بردن این نعمت الهی اقدام می‌کنند، مورد نکوهش قرار داده است. خداوند متعال نسبت به این افراد می‌فرماید: «وَالَّذِينَ اتَّخَذُوا مَسْجِدًا ضِرَارًا وَكُفْرًا وَتَفْرِيقًا بَيْنَ الْمُؤْمِنِينَ وَإِرْصَادًا لِمَنْ حَارَبَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ مِنْ قَبْلُ  وَلَيَحْلِفُنَّ إِنْ أَرَدْنَا إِلَّا الْحُسْنَى وَاللَّهُ يَشْهَدُ إِنَّهُمْ لَكَاذِبُونَ»؛[2] «(گروهی دیگر از آنها) کسانی هستند که مسجدی ساختند برای زیان (به مسلمانان) و (تقوّیت) کفر و تفرقه‌افکنی میان مؤمنان و کمین‌گاه برای کسی که از پیش، با خدا و پیامبرش مبارزه کرده بود؛ آنها سوگند یاد می‌کنند که: «جز نیکی (و خدمت)، نظری نداشته‌ایم!» امّا خداوند گواهی می‌دهد که آنها دروغ‌گو هستند!»

استفاده ابزاری از دین و مسجد، برای ایجاد اختلاف و تفرقه در میان مسلمانان، کاری است که منافقین انجام دادند و بت‌خانه‌ای در چهره مسجد! بنا کردند؛ خداوند  در این آیه، به وضع آنان اشاره کرده و می‌فرماید: «گروهی دیگر از آنها، مسجدی در مدینه اختیار کردند» که هدف‌های شومی زیر این نام مقدس داشتند که یکی از این اهداف، ایجاد تفرقه در میان صفوف مسلمانان بود.

امروزه نیز عده‌ای از افراد، با استفاده ابزاری از دین و مقدسات، سعی دارند با ایجاد اختلاف و تفرقه، وحدت و همدلی مسلمانان را ازببن ببرند. آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی در این زمینه‌ می‌نویسد: «خداوند متعال در این آیه از قرآن، به نعمت بزرگ اتحاد و برادرى اشاره كرده و مسلمانان را به تفكر در وضع اندوه‌بار گذشته و مقايسه آن پراكندگى به وحدت، دعوت مى‌كند، ... و جالب توجه اينكه (خداوند متعال در این آیه) كلمه «نعمت» را دو بار تكرار كرده و به اين طريق، اهميت موهبت اتفاق و برادرى را گوشزد مى‌كند».[3]

نبود وحدت و به وجود آمدن تفرقه و تنازع، به قدری مخاطره‌آمیز است که خدای سبحان، پرهیز از آن را کنارِ دستور اقامه دین، از وظایف انبیاء اولواالعزم قرار داده و مؤمنان را به همان چیزی سفارش کرده که به نوح و انبیاء پیشین سلام‌الله‌علیهم توصیه کرده بود و آن اینکه دین الهی را با هم اقامه کنند و از تفرقه در دین بپرهیزند: «وَمَا وَصَّيْنَا بِهِ إِبْرَاهِيمَ وَمُوسَى وَعِيسَى أَنْ أَقِيمُوا الدِّينَ وَلَا تَتَفَرَّقُوا فِيهِ»؛[4] «و آنچه را بر تو وحی فرستادیم و به ابراهیم و موسی و عیسی سفارش کردیم، این بود که دین را برپا دارید و در آن تفرقه ایجاد نکنید!»

این برخی از آیات قرآن است که نشان از اهمیت و ارزشمند بودن وحدت و همدلی مسلمانان دارد و همچنین نشان از مذموم بودن ایجاد اختلاف و تفرقه میان مسلمین است.

پی‌نوشت:
[1]. سوره مبارکه آل‌عمران آیه 103.
[2]. سوره مبارکه توبه آیه107.
[3]. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج3، ص29.
[4]. سوره مبارکه شوری آیه13.