پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ مبلّغ بهائی و یک پژوهشگر در زمینه‌ی بهائیت، آموزه‌ی وحدت زبان و خط را به عنوان عامل ادعایی وحدت میان انسان‌ها، مورد نقد و بررسی قرار دادند.
مبلّغ بهائی: پیشوایان ما تحقق آموزه‌ی وحدت زبان را عامل از بین رفتن تمامی اختلافات بشر دانسته‌اند؛ همچنان که عبدالبهاء در این خصوص گفته است: «چون زبان يكديگر را بدانند سوء تفاهم نماند. جميع با هم اُلفت و محبّت نمايند، شرق و غرب اتحاد و اتفاق كنند».[1]
پژوهشگر: چگونه ممکن است وحدت زبان موجب برچیدن تمامی اختلافات شود؟!
مبلّغ بهائی: پیشوای ما عبدالبهاء، مثالی را در این زمینه بیان کرده که گویای این حقیقت به صورت عملی است: «هزار و سيصد سال پيش قبطيان، سريانيان و آشوريان ملل مختلفه بودند در شدّت نزاع و جدال. بعد چون مجبور به تكلّم لسان (: زبان) عرب شدند وحدت لسان سبب شد كه حال جميع عربند و یک ملّت شد‌ه‌اند. با آن‌كه اهل مصر قبط و اهل سوريه سريان و اهل بغداد كلدان و اهل موصل آشور بودند لكن وحدت لسان جميع آن‌ها را یک ملّت نموده با هم مرتبط كرد ارتباطی كه ابداً فصل (: جدایی) ندارد. و همچنين در سوريه مذاهب مختلفه مثل كاتولیک، ارتودكس، درزی، شيعه، سنّی و نصيری هستند، ولی به سبب وحدت لسان، مثل یک ملّتند. از هریک سؤال كنی، گويد من عربم و حال آنكه بعضی رومانيند، بعضی عبرانی و بعضی سريانی و بعضی يونانی، اما لسان واحد آن‌ها را جمع كرد».[2]
پژوهشگر: با این حساب هيچ كدام از كشورهای هم‌زبان نبايد با يكديگر جنگ و اختلاف داشته باشند؛ حال آن‌كه شواهد تاريخی و وضعيت فعلی جهان، حکایت از واقعيت ديگری دارد! به طور مثال آیا وحدت زبان توانست کشورهای عراق و کویت را از جنگ بازدارد؟! آیا یک زبانی توانست عامل ایجاد صلح در جنگ تجاوزگرانه‌ی عربستان به یمن شود و یا صلح را در سوریه برقرار کند؟! از طرفی، آیا کشورهایی که مردمش با یکدیگر یک زبان هستند، همواره در صلح و آرامش به سر می‌برند و هیچ جنگ و جدال داخلی (اعم از قومی قبیله‌ای و مذهبی و...) میان آنان وجود ندارد؟! بنابراین، بر خلاف ادعای عبدالبهاء، هم‌زبانی لزوماً عامل اتحاد و اُلفت نمی‌گردد.

پی‌نوشت:
[1]. عباس افندی، خطابات، لانگنهاین آلمان: لجنه‌ی ملّی نشر آثار امری به زبان‌های فارسی و عربی، 127 بدیع، ج 2، ص 230.
[2]. اشراق خاوری، پیام ملکوت، هند: بی‌نا، 1986 م، ص 37.