پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ از دیدگاه اسلام و مسلمانان، خداوند جامع جمیع صفات کمالی بوده و صفتی که حاکی از نقصان و کمی و کاستی در خدا باشد، نمی‌توان به او نسبت داد. چراکه خداوندی که ناقص باشد از جانب نقصان خود، نیاز به خدای دیگری دارد که نقصش را جبران کند و این به چند خدایی خواهد انجامید و مردود بودن آن بدیهی بوده و نیاز به توضیح بیشتر ندارد. اما مسیحیان برخلاف مسلمانان، صفات ناروایی را به خداوند نسبت می‌دهند که حاکی از نقص و عدم کمال خداست.
یکی از صفت‌های ناروایی که کتاب مقدس مسیحیان برای خدا قائل است، صفت پشیمانی است. از واژه‌ی پشیمانی و نحوه‌ی استعمال آن در جوامع بشری، می‌توان فهمید که زمانی شخص پشیمان می‌شود که در کاری اشتباه کرده باشد و این اشتباه ناشی از جهل او به عواقب کارش باشد. جهل به عواقب امور در خداوند هرگز نمی‌تواند واقعیت داشته باشد، چراکه او عالم به غیب تمام آسمان و زمین است: «إِنَّ اللَّهَ عالِمُ غَيْبِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ إِنَّهُ عَليمٌ بِذاتِ الصُّدُورِ [فاطر/38] خدا داناى نهفته آسمان‌ها و زمين است و همانا او داناى به مكنونات و اسرار سينه‏‌هاست.» به هر حال در کتاب مقدس آیاتی وجود دارد که به صراحت صفت پشیمانی را به خدا نسبت می‌دهد. در بخشی از کتاب مقدس، خداوند از اینکه انسان را بر زمین آورد، پشیمان شده است و دلیل پشیمانی‌اش این است که آنان را روزی برای برپایی قیامت محو و نابود خواهد ساخت. کتاب مقدس این ماجرا را چنین حکایت می‌کند: «و خداوند پشیمان شد که انسان را بر زمین ساخته بود و در دل خود محزون گشت؛ و خداوند گفت‌: انسان‌ را که‌ آفریده‌ام‌، از روی‌ زمین‌ محو سازم‌، انسان‌ و بهایم‌ و حشرات‌ و پرندگان‌ هوا را، چون که‌ متأسف‌ شدم‌ از ساختن‌ ایشان‌.»[1] آیا می‌توان پذیرفت که خداوند نسبت به آینده‌ی انسان‌ها جاهل بوده و پس از خلق چون متوجه شد انسان باید محو و نابود شود، از کرده‌ی خود پشیمان گشته و آغوش غم در برگرفت؟
در آیاتی دیگر از کتاب مقدس، بار دیگر به خداوند صفت ناروای پشیمانی را نسبت داده‌شده است. خداوند پس از مرگ شاول، از اینکه او را بر اسرائیل پادشاه کرده بود، پشیمان شد. خداوند داستان این پشیمانی را چنین حکایت می‌کند: «و سموئیل برای دیدن شاول تا روز وفاتش دیگر نیامد؛ اما سموئیل برای شاول ماتم می‌گرفت و خداوند پشیمان شده بود که شاول را بر اسرائیل پادشاه ساخته بود.»[2]
در بخشی دیگر از کتاب مقدس از پشیمانی خداوند سخن به میان آمده است؛ ولی مترجمین با شیطنت خاصی واژه‌ی پشیمانی را از ترجمه حذف کرده‌اند. گویا خود آن‌ها هم متوجه شدند که این تهمت و نسبت ناروا شایسته خدا نبوده و لذا به‌گونه‌ای آیه را ترجمه کرده‌اند که صفت پشیمانی از آن برداشت نشود. در ترجمه تفسیری این آیه از واژه منصرف استفاده‌شده است: «بنابراین‌، خداوند از تصمیم‌ خود منصرف‌ شد»[3] در ترجمه قدیم هم از واژه رجوع استفاده‌شده است: «پس خداوند از آن بدی که گفته بود که به قوم خود برساند، رجوع فرمود.»[4]
در مورد این آیه حقیقت این است که همانند دو آیه قبلی کتاب مقدس، این آیه نیز در مقام نسبت دادن صفت ناروای پشیمانی به خدا است. چراکه واژه «repented» به معنای پشیمانی است و شاهد این حقیقت عبارت لاتین دو آیه اولی است. عبارت لاتین باب 6 سفر تکوین چنین است:
And it repented the LORD that he had made man on the earth, and it grieved him at his heart.[5]
همچنین عبارت لاتین آیه مذکور باب اول سموئیل چنین بیان‌شده است:
 and the LORD repented that he had made Saul king over Israel.[6]
با توجه به این دو عبارت مشخص و واضح است که مترجمین واژه «repented» را در هر دو آیه مذکور به پشیمانی معنا کرده‌اند؛ حال اینکه همین واژه را در آیه مذکور باب خروج با تکلف و سختی، هر یک به‌گونه‌ای دیگر ترجمه کرده‌اند؛ و چه بهتر بود که به جای این‌گونه بی‌اخلاقی علمی، هر سه آیه را به همان‌گونه که بود، معنا می‌کردند.
به هر حال چه بپذیریم که آیه آخر صفت پشیمانی را به خدا نسبت داده یا اینکه نپذیریم، دو آیه نخست به‌وضوح بیان می‌کند که کتاب مقدس صفت ناروای پشیمانی را که حاکی از جهل صاحب این صفت است، در حق خداوند متعال پذیرفته است. به‌راستی اگر این صفت در خداوند متعال وجود داشته باشد آیا تشریع دین اسلام، نشانگر این نیست که خداوند از آوردن دین مسیحیت و یهودیت پشیمان شده است؟

پی‌نوشت:
[1]. ترجمه قدیم کتاب مقدس، تکوین 6: 6 و 7
[2]. ترجمه قدیم کتاب مقدس، اول سموئیل 15: 35
[3]. ترجمه تفسیری کتاب مقدس، خروج 32: 14
[4]. ترجمه قدیم کتاب مقدس، خروج 32: 14
[5]. ترجمه kjv کتاب مقدس، تکوین6 : 7.
[6]. ترجمه kjv کتاب مقدس، اول سموئیل 15: 35.