فکر نمی کنم کسی باشد که خود را مسلمان بداند ولی نامی از غدیر و این که چه رویدادی در آن رخ داده را نشنیده باشد ، آری نه تنها شیعه بلکه سایر فرق و حتی برخی از علمای بزرگ اهل سنت نیز که منصفانه و به دور از تعصب و عناد قضاوت کرده اند ، به دلیل متواتر بودن حدیث غدیر و خطبه نبی اکرم صلی الله علیه و آله در آن روز ، نتوانسته اند آن واقعه را انکار یا تکذیب نمایند .

ما در این نوشته کوتاه در صدد اثبات واقعه ای که از روز روشن تر است نیستیم چرا که نه فضای موجود این امکان را به ما می دهد و نه فرصت محدود . لذا تنها به ذکر اعترافات و اقوال برخی از علمای بزرگ اهل سنت پیرامون این واقعه می پردازیم و این همان مطلبی است که اخیرا در مقاله ای از سوی تعدادی از پیروان اهل سنت انکار یا تکذیب شده است .

در مقاله ای با عنوان ( غدیر افسانه یا واقعیت ؟ ) که مدتی است از سوی برخی شبکه ها و سایتهای اهل سنت منتشر شده ، تلاش شده است تا این واقعه از طریق جدیدی انکار شود .

اهل سنت به خوبی می دانند که انکار و تکذیب اخبار و روایات غدیر به دلیل تواتر و کثرت نقلشان غیر ممکن است به علاوه این که برخی از آیات قرآن نیز پشتوانه محکم و خوبی برای اثبات این رویداد هستند . از جمله آیات 67 و 3 سوره مبارکه مائده .
لذا این بار سعی نمودند تا این واقعه را از راه جدیدی تکذیب نمایند .

مقاله مذکور با نقل کلمات عده ای از متعصبین و معاندین اهل سنت مبنی بر انکار این واقعه ، تلاش کرده تا این گونه القا نماید که اگر غدیری در کار بود و رسول اکرم صلی الله علیه و آله جانشینی را برای بعد از خویش به صورت علنی تعیین نموده بودند ، این اتفاق مهم از چشم و گوش صحابه بزرگوار آن حضرت مخفی نمی ماند و ایشان هرگز بعد از رحلت آن حضرت به دنبال تعیین خلیفه نبودند .

گذشته از این ها اگر غدیری در کار بود ، این واقعه از قلم تاریخ نویسان که کوچکترین وقایع تاریخی را نیز ثبت و ضبط می کردند و از قلم محدثین و روات و علمای بزرگ اهل سنت از متقدمین تا زمان حاضر نمی افتاد . چه این که این قضیه در اصح کتب اهل سنت یعنی صحیح بخاری نیز نیامده است
حال که چنین شده و هیچ یک از بزرگان اهل سنت حتی اشاره ای به این واقعه نیز نکرده اند نتیجه می گیریم که این قضیه افسانه ای بیش نیست که شیعه برای توجیه پیدایش و  بقای خود آن را ساخته و به طور گسترده منتشر نموده است .

نقد مقاله :

خوشبختانه این راه جدید نیز کارساز نیست و طبق گفته قرآن کریم : ( یرِیدُونَ لِیُطْفِؤُوا نُورَ اللَّهِ بِأَفْوَاهِهِمْ وَاللَّهُ مُتِمُّ نُورِهِ وَلَوْ كَرِهَ الْكَافِرُونَ ) صف/8 - اینان می خواهند نور خدا را با دهانهایشان خاموش کنند حال آن که خدا نورش را تمام می کند اگرچه آن ها کراهت داشته باشند .
چرا که گذشته از نقل ، تاییدات و گزارشات شیعه مبنی بر صحت و سقم این واقعه ، در میان اهل سنت نیز بزرگانی هستند که به دلیل وضوح و ثابت بودن این خبر نتوانسته اند آن را انکار نمایند .

ما در این جا به گوشه ای  از آن اقوال اشاره می نماییم

الف- ابن حجر مکی چنین می گوید :
حدیث غدیر بلا شک صحیح است و جمعی از محدثان آن را آورده اند .
همانند ترمذی و نسائی و احمد .
اسناد و طرق آن نیز بسیار زیاد است و لذا شانزده صحابی ، از اصحاب رسول خدا آن را از آن حضرت نقل کرده اند به گونه ای که احمد بن حنبل می گوید 30  نفر از صحابه این حدیث را از پیامبر شنیده و در زمان خلافت حضرت علی علیه السلام بر این حدیث شهادت دادند و بسیاری از اسناد آن صحیح و حسن است بنابر این هیچ اعتنایی به قول کسی که در صحت آن قدح و اشکال کند نمی شود . (1)

ب- ذهبی می گوید :
اما حدیث ( من کنت مولاه فهذا علی مولاه ) اسناد خوبی دارد و من در این زمینه کتابی نوشته ام . (2)

ج- ذهبی در جای دیگر چنین می گوید :
طبری اسناد و طرق حدیث غدیر خم را در مجموعه ای چهار جلدی جمع آوری کرده است و من بخشی از آن را دیده و از گستردگی دامنه این روایات مبهوت شدم و به محقق شدن واقعه غدیر جزم و قطع پیدا کردم . (3)

د- وی همچنین در موضعی دیگر چنین می گوید :
این حدیث حسن و بسیار عالی السند است و متن و مضمون آن نیز متواتر است . (4)

ه- شمس الدین شافعی نیز می گوید :
این حدیث از امیرالمومنین علیه السلام به تواتر رسیده است البته خود این حدیث نیز از پیامبر متواتر است و جمع زیادی از محدثان آن را نقل کرده اند و لذا تلاش بعضی برای تضعیف آن بی فائده است . (5)

و- قرطبی هم چنین اعتراف می کند که :
حدیث مواخاة و روایت خیبر و حدیث غدیر تماما از احادیث و آثار ثابت و مسلم است .(6)

با این همه آیا نمی توان گفت که بخاری به دلیل کینه و بغضش نسبت به امیر المومنین علیه السلام، این حدیث را علی رغم داشتن سندی بسیار صحیح و خوب و اسناد و طرق مختلف کتمان کرده و در کتابش نیاورده است و در این صورت آیا صحیح بخاری منبع مناسبی برای ملاک قرار دادن صحت یا کذب یک خبر یا واقعه هست ؟
ضمن اینکه خود بخاری و بسیاری از بزرگان اهل سنت به این نکته مهم اشاره کرده اند که در صحیح بخاری احادیث صحیح جمع آوری شده ولی این بدان معنا نیست که هر چه که در بخاری نیامده ، صحیح نباشد چرا که مولف هرگز چنین ادعایی نکرده که من در این کتاب همه احادیث صحیح را جمع آوری کرده ام !

و اما این که چرا صحابه و کسانی که در غدیر حاضر بودند ، پس از رحلت پیامبر اکرم همه چیز را فراموش کرده و این حادثه را کتمان کردند ، خود پرسش دیگری است که پاسخ به آن را در مقاله دیگری پی می گیریم

منابع :

(1) الصواعق المحرقه 64 انه حدیث صحیح لامریة فیه ...
(2) تذکرة الحفاظ 3/231 اما حدیث ( من کنت مولاه ) فله طرق جیدة ...
(3) سیر اعلام النبلاء 14/277 جمع الطبری طرق حدیث غدیر خم ...
(4) سیر اعلام النبلاء 8/335 هذا حدیث حسن عال جدا ...
(5) اسنی المطالب 47 تواتر عن امیر المومنین و هو متواتر ایضا عن النبی ص ...
(6) الاستیعاب 2/373 حدیث مواخاة و روایة خیبر و الغدیر هذه کلها آثار ثابتة