نقش تقدس مآبی در پیدایش بدعت
پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ یکی از عواملی که باعث به وجود آمدن بدعت میشود، تقدس مآبی است و کسانی که تقدس مآب هستند، با تصور غلط و خیال خام که ناشی از کج فهمی آنها از دین است، میپندارند، که اگر فلان عمل را انجام بدهند، یا بیشتر از آن حد خود انجام دهد، بیشتر به خدا نزدیک میشوند. به عنوان مثال:
در صحیح مسلم آمده است که پیغمبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) برای فتح مکه در دهم رمضان حرکت کرد، هنگامی که به نقطهای رسید، در آن نقطه بالای شتر قرار گرفت، فرمود آب بیاورید، آب آوردند و بالای شتر روزه خود را افطار کرد، فرمود مردم آن خدایی که به من امر کرده تا در حضر روزه بگیرم، همان خدا امر کرده است که در ماه رمضان در سفر روزه را بشکنم، من روزه خود را شکستم، شما نیز روزه خود را بشکنید «فَمَن کانَ مِنکم مَّرِیضًا أَوْ عَلَىٰ سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِّنْ أَیامٍ أخر... [البقرة/۱۸۵] و آن کس که بیمار یا در سفر است، روزهای دیگری را به جای آن، روزه بگیرد».
همهی صحابه پیغمبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) روزه را شکستند، مگر جمع قلیلی، گفتند ما روزه خود را نمیشکنیم، خبر به پیغمبر اکرم رسید، حضرت آنان را گنهکار نامید.[1] و حال آنکه خداوند در قرآن میفرماید: «یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تُقَدِّمُوا بَینَ یدَی اللَّـهِ وَرَسُولِهِ وَاتَّقُوا اللَّـهَ إِنَّ اللَّـهَ سَمِیعٌ عَلِیمٌ؛ [الحجرات/١] ای کسانی که ایمان آوردهاید! چیزی را بر خدا و رسولش مقدّم نشمرید (و پیشی مگیرید)، و تقوای الهی پیشه کنید که خداوند شنوا و داناست!»، یعنی آنچه که پیغمبر (صلی الله علیه و آله و سلم) فرموده است عمل کنید، جلوتر نروید و عقبتر هم نمانید، اینجا است که انسان به ارزش سخن امام امیر المؤمنین (علیه السلام) در تفسیر حقیقت اسلام، پی میبرد، آنجا که میفرماید: «الاسلام هو التسلیم.[2] حقیقت اسلام این است که انسان ها تسلیم امر و نهی الهی باشد». اما در این روایت مقدس مآبی برخی از صحابه و پیشی گرفتن از خدا و رسول باعث شد که آنها تصور کنند که اگر با دهان روزه به سوی جهاد بروند، رنج بیشتر و در پی آن ثواب هم بیشتر خواهد برد، چنانکه در روایت داریم «أفضل الأعمال أحمضها؛[3] بهترین اعمال مشکلترین آنهاست» و حال آنکه آنان دچار بدعت در دین شده و نه تنها از این کار خود ثواب نمیبرند بلکه گنهکار نیز محسوب میشوند، همانگونه که پیامبر(صلی الله علیه و آله) آنها را گنهکار خطاب کرد.
پینوشت:
[۱]. نیشابوری، مسلم بن حجّاج، المسند الصحیح المختصر، ج۲، ص۷۸۵، تحقیق: محمد فؤاد عبدالباقی، دار إحیاء التراث العربی، بیروت، بیتا.
[۲]. نهجالبلاغه،کلماتقصار،شمار125.
[3]. علامه مجلسی، بحارالانوار، ج ۶۷، ص ۲۹۸، ناشر: مؤسسة الوفاء - بیروت – لبنان، بیتا.
افزودن نظر جدید