بررسی عبارت «قوموا عنّی»
پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ یکی از شبهاتی که پیروان وهابیت به شیعیان وارد میکنند این شبهه میباشد که لفظ «قوموا عنّی» (برخیزید و از خانه بیرون روید) خلاف عادت و اخلاق آن حضرت (صلی الله علیه و آله و سلم) است، کسی که «رحمة للعالمین» است و خداوند در وصف وی میفرماید: «وَ لَوْ كُنتَ فَظًّا غَلِيظَ الْقَلْبِ لاَنفَضُّواْ مِنْ حَوْلِكَ [آل عمران/159] و اگر خشن و سنگدل بودی، از اطراف تو، پراکنده میشدند.» چگونه اصحابش را از منزل خارج میکند؟!
پاسخ:
اولا: تمام حرکات و سکنات حضرت حتی شوخیهای حضرت بر اساس حکمت الهی است، اضافه بر آن که خشمهای پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) و برخوردهای تند آن حضرت نیز امری شخصی نبود، بلکه امری الهی و برخواسته از حکمت ربوبی بود؛ چنان که عایشه گوید: «پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) در طول عمرش به خاطر مسائل شخصی غضبناک نشد؛ تمام غضبها و انتقامهای حضرت برای خدا بود.»[1] و نیز در کتابی که آن را معتبرترین کتاب، پس از قرآن کریم میپندارند از ابوهریره روایت کردهاند که پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: «از هر چه من نهی کردم، اجتناب نموده و به هر چه دستور دادم گوش سپارید.»[2] همچنین در همان کتاب و نیز کتاب بخاری، روایتی از پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) آوردهاند: «اطاعت من، اطاعت خدا و معصیت من، معصیت خداوند است.»[3]
ثانیا: دستور پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) مبنی بر آوردن «قلم و کاغذ» دستوری عادّی نبود، بلکه به هدایت جاودانگی امت و مصون داشتن آنها از انحراف و گمراهی ابدی بستگی داشت. حضرت میدانستند که در آینده، تنها چیزی که موجب فروپاشی جامعه اسلامی گردد اختلاف و چند دستگی مسلمانان است، به همینرو، خواستند در وصیت خویش موضوعی را مطرح کنند که جامعه اسلامی برای همیشه از هرگونه اختلافی مصون بماند. اگر این وصیت نوشته میشد میتوانست مانع گمراهی ابدی امت اسلام گردد که افرادی با این کار حضرت مخالفت کرده و در حقیقت با این آیات قرآن کریم مخالفت کردند؛ زیرا خداوند میفرماید: «إِن كُنتُمْ تُحِبُّونَ اللّهَ فَاتَّبِعُونِي يُحْبِبْكُمُ اللّهُ [آل عمران/31] اگر خدا را دوست میدارید، از من پیروی کنید! تا خدا (نیز) شما را دوست بدارد و گناهانتان را ببخشد» «مَّنْ يُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطَاعَ اللّهَ [نساء/80] کسی که از پیامبر اطاعت کند، خدا را اطاعت کرده» «وَ مَن يَعْصِ اللَّهَ وَرَسُولَهُ فَقَدْ ضَلَّ ضَلَالًا مُّبِينًا [حشر/36] هر کس نافرمانی خدا و رسولش را کند، به گمراهی آشکاری گرفتار شده است.» «وَ مَا آتَاكُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَمَا نَهَاكُمْ عَنْهُ فَانتَهُوا [حشر/7] آنچه را رسول خدا برای شما آورده بگیرید (و اجرا کنید)، و از آنچه نهی کرده خودداری نمایید.» این در حالی است که خداوند سبحان میفرماید: «وَ مَا يَنطِقُ عَنِ الْهَوَىٰ * إِنْ هُوَ إِلَّا وَحْيٌ يُوحَىٰ [نجم/4] و هرگز از روی هوای نفس سخن نمیگوید! آنچه میگوید چیزی جز وحی که بر او نازل شده نیست!» اما برخی در آن جمع گفتند پیامبر هذیان میگوید. خداوند میفرماید صدای خود را فراتر از صدای پیامبر نکنید، در مقابل او بلند سخن مگویید، داد و فریاد نزنید: «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا لا تَرْفَعُوا أَصْواتَکُمْ فَوْقَ صَوْتِ النَّبِیِّ وَ لا تَجْهَرُوا لَهُ بِالْقَوْلِ کَجَهْرِ بَعْضِکُمْ لِبَعْضٍ أَنْ تَحْبَطَ أَعْمالُکُمْ [نجم/2] ای کسانی که ایمان آوردهاید! صدای خود را فراتر از صدای پیامبر نکنید و در برابر او بلند سخن مگویید؛ آنگونه که بعضی از شما در برابر برخی بلند صدا میکنند؛ مبادا اعمال شما نابود گردد.» خداوند سبحان میفرماید در هر امری نزاع کردید نزد خدا و پیامبر بروید: «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ... فَإِن تَنَازَعْتُمْ فِي شَيْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللّهِ وَالرَّسُولِ [نساء/59] ای کسانی که ایمان آوردهاید!... هرگاه در چیزی نزاع داشتید، آن را به خدا و پیامبر بازگردانید! اگر به خدا و روز رستاخیز ایمان دارید!» با این همه تضاد در رفتار صحابه و آیات قرآن، آیا باز هم میتوان گفت این گروه که خشم حضرت را سبب شدند، اهل ایمان و مورد رضایت خداوند هستند؟
نتیجه این که برخورد تند پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) با متخلّفان و بیرون کردن آنها از خانه، امری برگرفته از وحی الهی و نوعی اعتراض عملی به برخورد ناشایست صحابهای بود که پس از 23 سال تلاش شبانهروزی حضرت، در برابر کمترین درخواست وی که آن هم درخواستی برای هدایت خود آنها بود مقاومت ورزیده و زشتترین نسبتها را نثار آن حضرت نمودند. پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) با این برخورد خود سخنان زشت افرادی که نسبت هذیان به آن حضرت دادند را محکوم نموده و آنها را از خانه بیرون کردند تا در آینده یاوهگویان و سودجویان از این رهگذر، بر سخنان دیگر حضرت بر چسب هذیان نزنند و دیگر احادیث حضرت را زیر سوال نبرند. نیز با این برخورد خود، حجّت را بر آنان تمام کرده تا فردای قیامت، عذری در پیشگاه الهی نداشته باشند.
پینوشت:
[1]. الکشف و البیان، ثعلبی، بیروت، ج 10، ص 339.
[2]. صحیح مسلم، مسلم، دار ابن کثیر، بیروت، ج 4، ص 1830.
[3]. صحیح بخاری، بخاری، دار ابن کثیر، بیروت، ج 6، ص 2611.
افزودن نظر جدید