پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ مرحله سوم، از مراحل هشت‌گانه یوگا، بخش «آساناها» است. آسانا به معنی وضعیت‌های جسمی است. یکی از مشهورترین آساناها، آسانای سوریاناماسکار می‌باشد که به‌ صورت معمول، از مقدماتی‌ترین آساناهای یوگا است که به هر پرتوجوی (دانش‌آموز) یوگا آموزش داده می‌شود.

 سوامی ساتیاسنگ آناندا ساراسواتی، از اساتید مطرح یوگا بیان می‌کند که آساناهای یوگا، نه‌تنها ورزش نیستند، بلکه اعمال عبادی برای بت‌های هندی هستند. این آساناها اکثراً ثابت و بدون تحرک هستند و اصطلاحاً «پوجا» یعنی اعمال پرستش خدایان هندویی نامیده می‌شوند. [1]

 در انجام سوریاناماسکار تأکید شده است که هنگام طلوع و غروب خورشید و رو به خورشید این آسانا انجام شود. در انجام سوریاناماسکار که دوازده مرحله دارد، خضوع و خشوع کاملاً هویدا است. همچنین به‌ وضوح، در مرحله سوم و دهم رکوع و در مرحله ششم سجده به سمت خورشید انجام می‌شود.

 در قرآن مجید اطلاعات و آگاهی‌های زیادی است که با تفکر و تأمل می‌شود به آن دست یافت؛ قرآن کریم می‌فرماید: «أَفَلَا یَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ»؛ [2] «آیا در قرآن نمی‌اندیشند [تاحقایق را بفهمند]»

 در قرآن کریم اشاره شده است که برخی انسان‌ها جلوی خورشید سجده و عبادت می‌کنند: «وَجَدْتُهَا وَقَوْمَهَا یَسْجُدُونَ لِلشَّمْسِ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَزَییّنَ لَهُمُ الشَّیْطَانُ أَعْمَالَهُمْ فَصَدَّهُمْ عَنِ السَّبِیلِ فَهُمْ لَا یَهْتَدُونَ»؛ [3] «او و قومش را یافتم که به جای خدا، برای خورشید سجده می‌کنند و شیطان، اعمال (زشتشان) را برای آنان آراسته بود».

 خدای خورشید کیست که شیطان این عمل زشت را در چشم عبادت‌کنندگان زیبا جلوه می‌دهد؟ برای جواب این سؤال به آیه دیگری از قرآن بر می‌خوریم که می‌فرماید برخی از انسان‌ها اجنه را پرستش می‌کردند: «قَالُوا سُبْحَانَکَ أَنْتَ وَلِییّنَا مِنْ دُونِهِمْ بَلْ کَانُوا یَعْبُدُونَ الْجِنَّ أَکْثَرُهُمْ بِهِمْ مُؤْمِنُونَ»؛ [4] «[فرشتگان] می‌گویند: تو منزهی [از اینکه در پرستیده شدن شریک و همتا داشته باشی]، تو سرپرست و یار مایی نه آنان، [آنان ما را نمی‌پرستیدند] بلکه جنّیان را می‌پرستیدند [و] بیشترشان به آنها ایمان داشتند».

 در آیه دیگری از قرآن کریم می‌خوانیم که شیطان (ابلیس) نیز جن بوده است: «وَإِذْ قُلْنَا لِلْمَلَائِکَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِیسَ کَانَ مِنَ الْجِنِّ فَفَسَقَ عَنْ أَمْرِ رَبِّهِ»؛ [5] ابلیس که از گروه جن بود، پس او از دایره فرمان پروردگارش بیرون رفت».
  ویژگی دیگری که خداوند در آیه فوق بیان می‌کند انحرافی بودن شیطان است. در یوگا می‌بینیم که مسائل انحرافی زیادی وجود دارد که کمترین آن توجه به خدایانی همانند شیوا، گانش، سوریا و... است. شیطان با ایجاد یک روش منسجم، بخشی از مردم را فریب داده و به پرستش جنیان درآورده است. همانطور که سوامی ساتیاسنگ آناندا ساراسواتی بیان می‌کند یوگا عبادت خدایان هندی (اجنه) است، اما یوگای مدرن در قالب ورزش و سلامتی به مردم عرضه می‌شود و با این پوشش مردم را به سمت یک مسیر انحرافی می‌کشاند.

 نکته مهم این است که بدانیم حقیقت یوگا، غیر از ظاهر زیبای آن است. حقیقت یوگا بسیار خطرناک و آسیب‌زا است.

 پی‌نوشت:
  [1]. سوامی ساتیاسنگ آناندا ساراسواتی، علم عناصر: «تاتواشودهی»؛ تمرینات تانتریک برای پاکسازی جسم و روان، ترجمه‌ی جلال مبارکه‌ای موسوی نسب (تهران: فراروان، ۱۳۷۷)، ۵۲.
  [2]. قرآن کریم، سوره محمد (ص)، آیه 24
  [3]. قرآن کریم، سوره نمل، آیه 24
  [4]. قرآن کریم، سوره سبأ، آیه 41
  [5]. قرآن کریم، سوره کهف، آیه 50
  محمد جواد نصیری