پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ گروه ارتجاعی و تکفیری وهابیت در قرن دوازدهم، در منطقه نجد عربستان شکل گرفت. آنان با ادعای پیروی از مکتب احمد بن حنبل، می‌کوشند خود را از اهل‌سنت نشان دهند. آنان در بسیاری از مسائل، نه تنها با همه مسلمانان، بلکه با رهبران اصلی خود نیز مخالفت کرده‌اند و دیدگاهی کاملاً ابداعی برگزیده‌اند.

یکی از عقاید متناقض وهابیت، حکم کردن آنان در مورد دیگران است. آنها با جمود و تعصبی که دارند، خود را حق مطلق دانسته و همه را باطل می‌دانند.

وهابیت، فرقه‌های دیگر را ارزیابی و نقد می‌کند؛ مثلاً در انتقاد به اشاعره، آنان را مُؤول و اهل تحریف خوانده‌اند؛ با این حال عمل آنان را تقبیح کرده ولی خودشان را مذمت نمی‌کنند. وهابیت، اشاعره را اهل اجتهاد و دارای حُسن نیت دانسته و عقیده و نتیجه اعتقادشان را خطا و خلاف حق می‌دانند.[1]

اتفاقاً این روش وهابیت قابل تقدیر است که با وجود اینکه عقیده گروهی را نپذیرفته‌اند، کُلاً آنان را منحرف و خارج از اسلام نمی‌دانند. می‌گویند اشاعره که تأویل می‌کنند، مجتهد هستند و با اینکه خطا کرده‌اند، مأجورند. خداوند به مجتهدی که به خطا می‌رسد، یک اجر و به مجتهدی که به نظر صحیح می‌رسد، دو پاداش عنایت می‌کند.

سخن در این کلام این است که چرا این روش را نسبت به دیگر علما و مجتهدین، به کار نمی‌برند؟ چرا این قاعده را در حق عالمان مکتب اهل‌بیت علیهم‌السلام اجرا نمی‌کنند؟! چرا در کتاب‌های خود، عالمان دیگر را که مخالف اعتقاد آنان گفته‌اند، تکفیر می‌کنند؟!

مثلاً ابن عثیمین گفته است: «کسی که گمان کند خداوند همراه خلق خود در زمین است، کافر است و باید به سوی خدا توبه کند».[2] چون وهابی‌ها معتقدند که خداوند بر روی زمین نیست، بر عرش است و گاه به آسمان اول می‌آید، آنها عالمانی که معتقدند خداوند در همه‌جا هست و با بندگان خود بر روی زمین است، تکفیر کرده‌اند.

تناقض وهابیت در این موضوع، پدیدار است؛ آنان بسیاری از مسلمانان را تکفیر کرده‌اند و قاعده‌ای دارند که اگر کسی کافری را تکفیر نکند، خود کافر است.[3] یعنی وهابی‌ها می‌گویند، هر آنچه ما معتقدیم، باید معتقد باشید؛ هر آن کسی که ما کافر می‌دانیم، باید کافر بدانید؛ وگرنه خودتان نیز کافر هستید.

ما به وهابیت می‌گوییم که دست از تبعیض در حکم کردن نسبت به دیگران بردارید! شما عقیده اشعری‌ها که اکثریت اهل‌سنت هستند را قبول ندارید ولی به دلیل آنکه نمی‌خواهید با آنان در بیفتید و وانمود کنید که خود نیز اهل‌سنت هستید، آنان را تکفیر نمی‌کنید؛ ولی عالمان فرقه‌های دیگر را به گمان اینکه خطا کرده‌اند، تکفیر کرده و در خطایشان، مأجور نمی‌دانید.

پی‌نوشت:
[1]. شرح العقیدة الواسطیة، بن‌عثیمین، ص87-93.
[2]. مجموع فتاوى ورسائل العثيمين، بن‌عثيمين، ج1، ص143.
[3]. نواقض الإسلام، بن‌باز، ص2.
«قاعده من لم یکفر الکافر فهو کافر»