پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ در عید فطر امسال، اتفاق جالبی افتاد و آن توجیه جناب عبدالحمید در مورد اعلام روز جمعه به عنوان اول شوال و عید فطر بود. در این نوشتار کاری به بیانیه دبیرخانه ستاد مرکزی استهلال دارالعلوم زاهدان ندارم که در نیمه ماه رمضان، عید فطر را در ابتدای اردیبهشت دانسته و پای بیانیه، تاریخ آخر اردیبهشت را زده است، بلکه منظور این است که عبدالحمید که برخلاف مذهب حنفی و اکثر علمای اهل سنت ایران که معتقدند اقامه نماز عید فطر، نیازمند اذن حاکم اسلامی است یا این‌که عید سعید فطر، شمیم و رایحه وحدت را در جامعه اسلامی طنین انداز می‌کند، مانند رفتار سال‌های گذشته خود، عید فطر را طبق عید عربستان اعلام کرد؛ منتها به جای این‌که بگوید طبق مبنای ما اگر برای عربستان عید ثابت شود، برای ما نیز ثابت است، به دروغ گفته است که ما افرادی داریم که چشمانی قوی‌تر از تلسکوپ‌ها و دوربین‌‌ها دارند و با اینکه در آسیا، اروپا و قسمت عظیمی از آفریقا، امکان رؤیت ماه در شب جمعه، با چشم مسلح نبود، این افراد ماه را دیدند و این سخن او موجب مضحکه کاربران فضای مجازی شده است.

علمای اهل سنت شافعی و حنفی در خطبه‌های نماز عید، بر لزوم اذن حاکم در اعلام عید تأکید کردند[1] و به اختلاف انگیزی عبدالحمید واکنش نشان دادند؛[2] مریدان عبدالحمید نسبت به این عالمان آزاد اندیش که طبق مبانی دینی، خود را پلی برای امیال تفرقه‌انگیزان نکردند، فحاشی کرده و با بی‌ادبی به آنان تهمت زدند؛ در ادامه پاسخ علمای حنفی که بر اساس اصول، آخرت خود را تباه نکردند، بیان می‌گردد:

الحاج عبدالرحمان آخوند کر امام جمعه حنفی بندرترکمن در بیاناتی ضمن انتقاد شدید از فضاسازی‌های رسانه‌ای که علیه برخی از علمای اهل سنت انجام شده است، تصریح کرد: «در فقه ما، اقامه نماز عید فطر تنها با اذن حاکم جایز است؛ اما متأسفانه برخی نماز عید را (زودتر) خواندند؛ من تعجب می‌کنم از کجا پیدا کردند این عده؟ این‌ها چه فکری در سر دارند؟ یا می‌خواهند بگویند ما هم هستیم؟ خیلی آدم ناراحت می‌شود؟ گاهی آدم‌های دهن خالی هم هر حرفی را به ما می‌زنند؛ به ما می‌گویند جیره خوار و کسی‌که پول دولت را می‌گیرد و … فلان؟! ... شما بروید ببینید ما از دولت چقدر پول می‌گیریم؟!»[3]

احمد آخوند قربانپور، عالم شاخص اهل سنت ترکمن که روز شنبه را عید اعلام کرده بود و به دنبال این اقدام ایشان، برخی از افراد در فضای مجازی با حمله به وی، از عناوین زشتی در مورد این عالم اهل سنت استفاده کردند؛ یکی از ایراداتی که به ایشان گرفته شد این بود که شخصی خطاب به آخوند قربانپور می‌نویسد که شما که خود را مفتی اعظم ترکمن صحرا می‌دانید و حرف از دین و شریعت و طریقت می‌زنید، چرا جمعه را همراه با مسلمانان جهان عید اعلام نکردید؛ فردا با چه رویی می‌خواهید در منبر رسول الله (صلی‌الله‌علیه‌وآله) برای همین مردم، دم از شریعت خدا بزنید. به ما می‌گفتند روز عید، روزه گرفتن حرام است؛ برای امثال خودم متأسفم که شما را به عنوان پدر معنوی ترکمن قبول داریم؛ وقتی جسارت گفتن حق را ندارید، لااقل سکوت کنید و دم از شریعت خدا نزنید.

پاسخ این عالم در برابر این ایراد مطرح شده، به این صورت است: «به تحقیقات اختر شناس محمد شوکت عوده مراجعه کنید که غروب پنجشنبه، کلاً در ممالک اسلامی رؤیت ماه را به جز در آمریکای شمالی و جنوبی و بخشی از آفریقا از محالات و ناممکن اعلام کرد؛ پس جایی که رؤیت ماه، با دستگاه‌های دیجیتالی و رصدخانه‌ها محال باشد، آیا کسانی‌که ادعا می‌کنند با چشم عادی دیده‌ایم از لحاظ فقهی قبول است؟

فقه حنفی این‌گونه مضحکه نیست تا محالات را قبول کند و مورد سخره ملحدین قرار بگیرد؛ به تحقیقات دانشمند محمد بخیت مطیعی قاضی دوران عثمانی مراجعه کنید؛ ماه و خورشید نشانه و ساعت‌های طبیعی هستند، هم‌چنان‌که با وقت دیگر اقلیم‌ها نماز نمی‌خوانیم؛ با رؤیت در مسافت شاسع و دوردست‌ها نیز، روزه گرفتن را محققین احناف قبول نکردند و در هوای صاف، جمع عظیم شرط است که با خبر مستفیض منتشر شود.

در علم فقه و دانش نجوم، بزرگ بودن ماه، دلیل بر دوم ماه بودن نیست؛ می‌توانید در آن دو علم تحقیق کنید؛ مسجد مکی، رصدخانه دارد؛ چرا مسجد مکی، دیدن با رصدخانه را ارائه نمی‌کند؛ من مفتی نیستم؛ مفتی باید مجتهد باشد؛ بنده روایت فتوا می‌کنم؛ من فرزند کوچک و حقیر این دیار و صحرای مبارک هستم. من مانند دوست محمد آخوند و جبار آخوند نیک نهاد و کریم آخوند جاور و گلدی آخوند کمالی و دیگران عمل کرده و نزد آنان طلبه‌ای هستم؛ بنده هیچ موقع چیزی را علمی نباشد، با احساسات قبول نمی‌کنم و هر چه را بگویم، سند علمی دارم و از سند علمی پیروی می‌کنم.

امثال شما، هیچ موقع پیرو بنده نیستید، وگرنه چنین جسارتی را بدون دانش به خود اجازه نمی‌دادید؛ چون پیرو پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله)، بدون دانش سخن نگفته و متهم نمی‌کند.
جسارت گفتن حق را دارم، ولی گستاخی و بی‌پروایی را جهل و نادانی را متعفن و گند و دور از اخلاق اسلامی می‌پندارم؛ حل هر مشکل را با نشست علمی پذیرا هستم؛ اگر ماه اثبات می‌شد، حداقل روزه‌ام را می‌خوردم. در آخر، از من حلال کردن حرام را خواستید و تقاضای کفر کردید؛ خداوند شما را به اسلام توفیق دهد.»[4]

پی‌نوشت:
[1]. «توجیه غیرعلمی عبدالحمید درباره اختلاف در عید فطر»
[2]. «نماز عید فطر و تفرقه افکنی»
[3]. پایگاه جامع دینی و خبری آوای سنت، «ائمه جمعه اهل سنت بندرترکمن: اقامه نماز عید بدون اذن حاکم جایز نیست»، ۳ ارديبهشت ۱۴۰۲.
[4]. پایگاه جامع دینی و خبری آوای سنت، «توضیحات استاد احمد آخوند قربانپور درباره برخی از شبهات»، ۳ ارديبهشت ۱۴۰۲.