پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ در قسمت قبل بیان شد بهبودی وضعیت کلیمیان ایران که تحت تأثیر فرهنگ اسلامی است، سبب شده یهودیان ایران علاقه ای به مهاجرت از این کشور نداشته باشند. عامل دیگری که باعث شد یهودیان ایران علاقه ای به مهاجرت به مناطق اشغالی رژیم صهیونیستی نداشته باشند، وضعیت نابسامان نسل های پیشین یهودیان ایرانی در این مناطق است.

یهودیان کنونی ایرانی که هنوز به مناطق اشغالی رژیم صهیونیستی مهاجرت نکرده ‌اند، با آگاهی از سرنوشت نسل‌ های پیشین و درک آلام دوستان شان به این نتیجه رسیده‌ اند که مهاجرت به مناطق اشغالی رژیم صهیونیستی، مسیری بدون بازگشت است. به گزارش سکلین الساندرا، استاد بخش تاریخ دانشکده اطلاعاتی سوآز انگلستان، بسیاری از یهودیان ایرانی ‌الاصل اسرائیل، تمایل دارند به ایران بازگردند؛ اما نمی ‌توانند. چنان ‌که به گزارش «دیوید اورن» در هاآرتص، با توجه به این‌که این امکان وجود ندارد، در حسرت و اندوه گریه می ‌کنند.(1)

 جامعه‌ اشکنازی رژیم صهیونیستی تا آن جا پذیرای یهودیان ایرانی بود که مشی غربی داشته و آداب و سنن شرقی خویش را کنار بگذارند. تا زمانی که پهلوی دوم(محمد رضا شاه) سیاست ‌های غرب ‌زدگی را ترویج می ‌کرد، یهودیان ایران نیز عضوی از جامعه‌ اشکنازی محسوب می ‌شدند؛ اما با تغییر این سیاست ‌ها، به یهودیان ایران به ‌مثابه بیگانه ‌هایی نگریسته می ‌شد که اگر می‌ خواهند در جامعه‌ اسرائیل رشد کنند، می ‌بایست کاملاً غربی شوند. این نفرت یهودیان غربی تا جایی ادامه پیدا می ‌کرد که علیه یهودیان ایرانی که سنت‌ های شرقی خود را محفوظ نگه داشتند، تلخند ساخته، آنها را پارسی و بربر می‌ خواندند و صفاتی چون خسیس بودن را بدانها نسبت می‌ دادند.(2)

به‌ عنوان نمونه، نخست می توان به دشواری ‌های پیش از ورود یهودیان ایران به سرزمین ‌های اشغالی اشاره کرد که سخت‌ گیرانه ‌ترین شرایط در مورد آنان اعمال‌ شده بود. سازمان ‌های صهیونیستی نظیر آژانس یهود و موساد، از یهودیان ایران به بهانه‌ های متفاوت - ازجمله تسریع در اعطای اجازه مهاجرت و... – مبالغ بسیار هنگفتی را پیش از ترک ایران، اخذ می ‌کردند و در این مسیر با یکدیگر به رقابت می‌ پرداختند. مهاجران یهودی ایرانی، این سازمان ها را متهمان اصلی این سوء استفاده ‌های مالی می دانستند. آنان دو تن از مسئولان نام‌ آشنای موساد یعنی صهیون کوهن و مئیر عِزری را مسئول این کلاه ‌برداری اعلام کردند.(3)

نمونه دیگر می‌ توانیم به آنچه بر سر این افراد یهودی در مزارع اشتراکی کیبوتص(4) آمد، اشاره کنیم. یهودیانی که قرار بود در مناطق اشغالی رژیم صهیونیستی زندگی کنند، در کیبوتص آموزش داده می ‌شدند و از آن‌ جایی‌ که در این مراکز منطق اشتراکی حاکم بود و تعلقات خانوادگی و مالی زدوده می ‌شد، این مسأله نارضایتی‌ های فراوانی را در میان یهودیان ایرانی به ‌وجود آورد و اعتراضاتی را در کیبوتصِ «گیوعت برنر»( Givat Berner) برانگیخت؛ تنها سه الی چهار درصد، این سبک زندگی را برتابیدند.

پس از ورود به این مناطق اشغالی، از این مهاجران بر خلاف سایر هم ‌کیشان اشکنازی‌ شان، نه ‌تنها استقبال درخوری نشد، بلکه آن‌ها را با کامیون ‌هایی به کمپ ها و شهرک ‌های دور افتاده ‌ای که فاقد آب و برق و امکانات اولیه بودند، انتقال دادند. بعدها، این افراد را به کمپ‌ های انتقالی و مزارع اشتراکی انتقال دادند؛ شهرک ‌هایی چون بیت شئان، بئر سبع، کفر سابا، اشکلون، نتانیا، رامات هاشارون، کادیما و کارکو.(5)

وقایع بیان شده باعث شد که یهودیان ایران، پس از وقوع انقلاب اسلامی، علاقه ای به مهاجرت به مناطق اشغالی رژیم صهیونیستی نداشته و بلکه ایالات ‌متحده و یا کشورهای اروپایی را به ‌عنوان مقصد خود بر می گزیدند.(6)

نتیجه آنکه از جمله عواملی که باعث شد یهودیان ایران علاقه ای به مهاجرت به مناطق اشغالی رژیم صهیونیستی نداشته باشند، وضعیت نابسامان نسل های پیشین یهودیان ایرانی در مناطق اشغالی رژیم صهیونیستی است. برای مثال در مزارع اشتراکی کیبوتص در مناطق اشغالی با یهودیان ایرانی الاصل برخوردهای مناسبی نداشتند.

پی نوشت:
(1). هگایی رام، ایران ‌هراسی (ایرانو فوبیا): منطق نگرانی اسرائیل، ترجمه فریدون مجلسی، تهران: مروارید، 1392، ص 246
(2). Cecolin Alessandra, "Iranian Jews in Israel Between Persian Identity and Israeli Nationalism”, London, New York; I.B.Tauris; 2016, p.  134
هگایی رام، ایران ‌هراسی (ایرانو فوبیا): منطق نگرانی اسرائیل، همان، ص 240- 247
(3). Cecolin Alessandra, "Iranian Jews in Israel Between Persian Identity and Israeli Nationalism”, Ibid, p. 112- 128
(4). کیبوتص (واژه عبری آن: קִבּוּץ / קיבוץ / קיבוצים و به معنای تعاون)، نوعی دهکده اشتراکی است که در آن، هر کسی به اندازه توان خود کار می‌ کند و به اندازه نیازش از درآمد عمومی استفاده می ‌کند. همه چیز کیبوتص، مال همه اهالی آن جامعه است و در عین حال، مال هیچ‌ یک از آنان نیست. 
(5). Cecolin Alessandra, "Iranian Jews in Israel Between Persian Identity and Israeli Nationalism”, Ibid, p. 131- 132
(6). Ibid, p. 148-152